T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2017/12-1138
KARAR NO : 2017/868
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 10/07/2014
NUMARASI : 2014/638- 2014/719
DAVACI : N.Ş. vekilleri Av. E.K. - Av. G.C.T.
DAVALI : T. Varlık Yönetim A.Ş. (L. Varlık Yönetim A.Ş. İle T. Varlık Yönetim A.Ş.
birleşerek) vekilleri Av. Y.T. - Av. S.D.
Taraflar arasındaki “meskeniyet iddiasına dayalı haczedilemezlik” şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesince şikayetin kabulüne dair verilen 06.12.2013 gün ve 2013/347 E., 2013/1100 K.sayılı kararın temyiz incelemesinin şikayet olunan (alacağı temlik alan) T. Varlık Yön. A.Ş. vekilince istenilmesi üzerine, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 12.02.2014 gün ve 2014/742 E., 2014/3582 K. sayılı kararı ile;
"... Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de ;
Şikayetçi, İstanbul ili, Kadıköy ilçesi, Bostancı mahallesi mevkiinde kain 3..4 ada 80 parselde bulunan taşınmazı için meskeniyet iddiasında bulunmuş, mahkemece 22.02.2012 tarih 2010/1581 E, 2012/203 K. sayılı kararı ile şikayet kabul edilerek haczin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Alacaklının temyizi üzerine karar Dairemizin 08.10..2012 tarih ve 2012/11545 E. - 28577 K. sayılı ilamı ile; mahkemece yapılan keşif neticesinde düzenlenen 16.01.2012 tarihli bilirkişi raporundaki taşınmaz değeri ile 25.09.2008 tarihinde icra müdürlüğünce alınan rapordaki değer farkının sebebi hususunda ek rapor aldırılması ve borçlunun taşınmazının bulunduğu İstanbul ilinin daha mütevazi bir yerinde haline münasip evi alabileceği değerin belirlenerek karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak alınan ek raporda şikayet konusu taşınmazın değeri 280.000 TL, mütevazi semtte meskenin temin edilebilmesi için gerekli bedelin 235.000 TL olduğunun belirtilmesi üzerine yeniden şikayetin kabulüne karar verilerek haczin kaldırıldığı görülmektedir.
İİK' nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince, borçlunun "haline münasip" evi haczedilemez. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haciz anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki "aile" terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınması için zorunlu olan haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tesbit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı alacaklıya ödenmelidir. Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu öğeleri içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez.
Mahkemece bozmaya uyulup bilirkişiden ek rapor alınmış ise de haline münasip ev almak için tespit edilen 235.000 TL fahiş olup rapor bu haliyle hüküm kurmaya elverişli değildir. Zira takip hukukunda asıl olan borcun ödenmesi olup, borçlunun daha mütevazi niteliklere sahip yerlerde haline münasip meskeni edinebileceği miktarın belirlenmesi zorunludur.
Bu halde mahkemece, yeniden keşif yapılarak borçlunun bulunduğu yerden daha mütevazı semt veya semtlerde, daha mütevazi koşullarda haline münasip evin değerinin belirlenerek oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken bozma kararında açıklanan ilkelere aykırı olarak ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Öte yandan kabule göre de; şikayete konu meskenin değerinin 280.000 TL, haline uygun meskeni 235.000 TL'ye alabileceği belirlendiğine göre, mahcuzun satılarak, borçlunun haline münasip ev alması için gerekli 235.000 TL'nin kendisine, artanın alacaklıya ödenmesine, satışın borçlunun haline münasip ev alabileceği 235.000 TL'den az olmamak üzere yapılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi de doğru bulunmamıştır..."
gerekçesi ile hüküm bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Şikayet olunan T. Varlık Yön. A.Ş. vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Şikayet olunan T. Varlık Yön. AŞ. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, İcra ve İflas Kanununun 366. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu açık olmak üzere 26.04.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.
BİLGİ : Bu konu ile ilgili daha önce verilmiş bulunan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 18 Mart 2015 tarihli kararı için bkz.
http://karamercanhukuk.com/yargitay-karari/meskeniyet-haczedilmezlik-itirazi
