T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/2399
KARAR NO : 2020/2887
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Türkoğlu İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 29/11/2018
NUMARASI : 2015/15 - 2018/20
DAVACILAR : BORÇLULAR : F.E. mirasçıları A.E. vd.
DAVALI : ALACAKLI : M.A.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının dosyası dairemize gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçinin İİK'nun 82/1-12. maddesi uyarınca icra mahkemesine yapmış olduğu meskeniyet şikayetine ilişkin icra mahkemesince verilen şikayetin kısmen kabul kısmen reddine dair karara karşı, 12.6.2019 günü alacaklı, 09.9.2019 günü de borçlular tarafından temyiz talebinde bulunulduğu halde, Dairemizce yalnızca alacaklının temyiz talebi incelenerek, ancak karara sehven borçluların temyiz talebinin değerlendirildiği yazılmak suretiyle karar verildiği, borçluların temyiz talebinin ise hiç değerlendirilmediği anlaşılmış olmakla, tarafların temyiz taleplerinin değerlendirilebilmesi için Dairemizin 19.11.2019 tarih ve 2019/12758 E. - 2019/16717 K. sayılı kararının kaldırılmasına oy birliği ile karar verildikten sonra, temyiz itirazlarının incelenmesine geçildi:
1- Borçluların temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Karar temyiz eden borçlulara 23.08.2019 tarihinde tebliğ edildiği halde temyiz dilekçesi belirli süre geçirildikten sonra, 09.09.2019 tarihinde verilip kaydettirilmiştir.
Borçluların temyiz isteminin süre aşımı bakımından REDDİNE;
2- Alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Alacaklı tarafından borçlu Fahri E. hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, takibin kesinleşmesi üzerine adı geçen borçlu adına kayıtlı taşınmaz üzerine 31.05.2011 tarihinde haciz konulduğu ve borçlunun 24.04.2012 tarihinde icra mahkemesine yaptığı başvuru ile mahcuz taşınmazın haline münasip evi olduğundan bahisle haczin kaldırılmasını talep ettiği, borçlunun yargılama sırasında ölümü ile mirasçıların dosyaya dahil edildiği, mahkemece şikayetin kısmen kabulü ile haline münasip ev alabilmesi için gerekli 75.000,00 TL’nin borçlunun mirasçılarına, artanın hak sahiplerine verilmesine karar verildiği görülmektedir.
İİK'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince; borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Bu maddeye dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunma hakkı borçlunun şahsına sıkı sıkıya bağlıdır. Bir başka ifadeyle, meskeniyet şikayeti, şahsi hak niteliğinde olup; iddiada bulunan kişinin ihtiyacı ve haczedilen meskenin bu şahsın haline münasip olup olmadığı araştırılarak sonuçlandırılması gerekir. Bu nedenle, haczedilmezlik şikayetinin incelenmesi sırasında şikayetçi borçlunun ölümü halinde mirasçılarının yargılamayı sürdürmeleri mümkün değildir.
Öte yandan, borçlunun ölümü ile İİK'nun 53. maddesi uyarınca; alacaklı tarafından takibin mirasçılara yöneltilmesi ve bu konuda muhtıra tebliğinden sonra, mirasçılar haczin kendilerine tebliğ tarihinden ya da öğrenmeleri halinde bu tarihten itibaren İİK'nun 16/1. maddesinde ön görülen yasal yedi günlük sürede İİK'nun 82/12. maddesi uyarınca kendileri adına haczedilmezlik şikayetinde bulunabileceklerdir.
Somut olayda, borçlu Fahri E.’ın haczedilmezlik şikayetinde bulunduktan sonra söz konusu şikayet incelenip karara bağlanmadan 07.04.2015 tarihinde vefat ettiği ibraz edilen veraset belgesinden anlaşılmış olup, mirasçıların bu yargılamaya devam etmesi olanaklı değildir.
O halde, şikayetçi borçlunun vefatı nedeniyle meskeniyet iddiasının dayanağı ve dolayısıyla haczedilmezlik şikayetinin konusu kalmadığından, mahkemece istemin reddi yerine yargılamaya devam edilerek yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/03/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A. TUNCAL B. AZMAN M. T. UYAR S. MUTTA A. AYAN
AYNI YÖNDE KARAR:
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/8342
Karar No : 2023/1349
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 10.05.2022
SAYISI : 2021/724 E., 2022/898 K.
Taraflar arasındaki meskeniyet şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kararın alacaklı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi İpek Akdeniz tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Borçlu vekili şikayet dilekçesinde; 37329 ada 3 parselde kayıtlı 6 numaralı bağımsız bölümün haline münasip evi olduğunu ileri sürerek haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Alacaklı vekili cevap dilekçesinde; şikayet konusu taşınmaz ipotekli olduğunda haczedilmezlik şikayetinin dinlenilemeyeceğini beyan ederek şikayetin reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taşınmaz üzerindeki ipotek, konut kredisi için tesis edildiğinden haczedilmezlik şikayetine engel olmadığı, 01.02.2021 tarihli bilirkişi raporunda haline münasip ev ve şikayete konu hacizli evin değerinin 110.000,00 TL olduğunun tespit edildiği dolayısıyla hacizli taşınmazın haline münasip olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayete konu taşınmaz üzerinde ipotek olduğundan meskeniyet şikayetinde bulunulamayacağı, borçlunun hane halkından başkaca çalışan kişilerin olduğu, eksik inceleme ile karar verildiği bildirilerek kararın kaldırılması talep edilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taşınmaz üzerindeki ipoteğin zorunlu ipotek kapsamında olduğu ve alınan bilirkişi raporuna göre hacizli taşınmazın haline münasip olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Borçlunun başkaca gelirleri bulunduğundan geçimini sağlayacak durumda olduğu, şikayete konu taşınmaz üzerinde ipotek bulunduğundan meskeniyet şikayetinde bulunulamayacağı ve bilirkişi raporuna itirazlarının dikkate alınmadığı beyan bildirilerek kararın bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, meskeniyet şikayetine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İİK 82/1-12 maddesi
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre alacaklı vekilinin aşağıdaki parağrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
İİK'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince; borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Bu maddeye dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunma hakkı borçlunun şahsına sıkı sıkıya bağlıdır. Bir başka ifadeyle, meskeniyet şikayeti, şahsi hak niteliğinde olup, iddiada bulunan kişinin ihtiyacı ve haczedilen meskenin bu şahsın haline münasip olup olmadığı araştırılarak sonuçlandırılması gerekir. Bu nedenle, haczedilmezlik şikayetinin incelenmesi sırasında şikayetçi borçlunun ölümü halinde mirasçılarının yargılamayı sürdürmeleri mümkün değildir.
Somut olayda, borçlu Nurettin Batur'un haczedilmezlik şikayetinde bulunduktan ve söz konusu şikayet incelenip karara bağlandıktan sonra 04.04.2022 tarihinde öldüğü dosyada mübrez nüfus kayıt örneğinden anlaşılmaktadır.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetçi borçlu Nurettin Batur'un ölümü nedeniyle meskeniyet iddiasının dayanağı ve dolayısıyla haczedilmezlik şikayetinin konusu kalmadığından şikayetin vefat eden borçlu yönünden reddi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Ayhan Tuncal Nebahat Şimşek Gülşen Heybet İsmail Yavuz Ayhan Ayan
