T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2023/36
Karar No : 2023/875
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 28.09.2022
SAYISI : 2022/1411 E., 2022/1204 K.
Taraflar arasında konkordato davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın bir kısım alacaklı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili, alacaklı I.İ. Altyapı Yavuz Sultan Selim Köprüsü Ve Kuzey Çevre Otoyolu Yatırım Ve İşletme Anonim Şirketi vekili, alacaklı A.bank T.A.Ş vekili, alacaklı T.H. Bankası A.Ş. vekili, alacaklı Y.v.K. Bankası A.Ş. vekili, alacaklı F. Gıda Kimya İthalat İhracat San Tic. Ltd Şti Vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin süt ve süt ürünleri üretimi alanında faaliyet gösterdiğini, ekonomik durumlarının bozulduğunu, sunulan konkordato projesi kapsamında borçlarını ödeyeceğini ileri sürerek konkordatonun tasdikine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Müdahil alacaklı vekilleri sundukları müdahale dilekçeleri ile davaya müdahil olmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı şirkete ait konkordato projesine ilişkin İcra ve İflas Kanununun 302 nci maddesinin birinci fıkrasında aranan oy çoğunluğunun sağlandığı, konkordato projesinin başarıya ulaşma ihtimali bulunduğu, konkordato projesinin tasdik şartlarını taşıdığı gerekçesi ile adi alacaklar yönünde konkordatonun tasdikine, rehinli alacaklar yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve bir kısım alacaklılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Alacaklı vekilleri istinaf dilekçelerinde; konkordatonun tasdikine ilişkin tüm kararların usul ve yasaya aykırı olduğunu, raporlara ilişkin itirazların dikkate alınmadığını,çekişmeli alacaklarının dikkate alınmadığını, konkordato tasdik şartlarının oluşmadığını, istinaf sebepleri olarak ileri sürmüşlerdir.
2. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin rehinli alacaklılara olan borçlarını protokol altına alabilmek adına Türkiye Bankalar Birliği nezdinde Finansal Yeniden Yapılandırma Çerçeve Anlaşması gereğince resmi başvurusunu yaptığını, en büyük rehinli alacaklılardan olan Vakıfbank ile görüşmelerin olumlu seyrettiğini, rehinli alacaklılar yönünden konkordato talebinin reddi kararının hatalı olduğunu, istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile konkordatonun tasdiki koşulları oluştuğundan davacı şirketin konkordato projesinin tasdikine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, alacaklı I.İ. Altyapı Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu Yatırım Ve İşletme Anonim Şirketi vekili, alacaklı A.bank T.A.Ş vekili, alacaklı T.H. Bankası A.Ş. vekili, alacaklı Y.v.K. Bankası A.Ş. vekili, alacaklı F. Gıda Kimya İthalat İhracat San Tic. Ltd Şti Vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkilinin rehinli alacaklılara olan borçlarını protokol altına alabilmek adına Türkiye Bankalar Birliği nezdinde Finansal Yeniden Yapılandırma Çerçeve Anlaşması gereğince resmi başvurusunu yaptığını, en büyük rehinli alacaklılardan olan Vakıfbank ile görüşmelerin olumlu seyrettiğini, rehinli alacaklılar yönünden konkordato talebinin reddi kararının hatalı olduğunu, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
2. Alacaklı Y.v.K. Bankası vekili temyiz dilekçesinde özetle; dosya kapsamında alınan tüm raporlar bir bütün olarak değerlendirilmeden karar verildiğini, konkordato ön projesinden bu yana davacı tarafından alacaklılara yönelik herhangi bir girişimde bulunulmadığının, sürecin sürüncemede bırakıldığının sabit olduğunu, alacaklarının eksik gösterildiğini, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
3. Alacaklı A.bank T.AŞ vekili temyiz dilekçesinde özetle; konkordato projesinin başarıya ulaşmasının mümkün olmadığı dosyaya sunulan bilirkişi raporları ile ortaya konduğunu, borçlunun finans kurumlarına olan borçlarının yapılandırılması için müracaat etmeden doğrudan konkordato talep etmesinin “kötü niyetli” ve sırf alacaklıları zarara uğratmak amacıyla hareket ettiğini gösterdiğini, konkordatonun tasdiki şartlarının oluşmadığını, müvekkili banka alacağının eksik ve hatalı olarak nisaba dahil edildiğini, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
4. Alacaklı T.H. Bankası AŞ vekili temyiz dilekçesinde özetle; konkordato tasdikinde nisap bakımından rehinli-adi alacaklı ayrımına dair belirsizlikler giderilmeksizin karar verildiğini, borçlunun sunduğu konkordato talepli projesinin İİK 286. Maddesi'nde yer verilen şartların hiç birini taşımadığını, ön projesinin başarı ihtimalinin bulunmadığını, zira konkordato ön projesi alacaklıların zararına olup, bu hali ile kabul edilebilir olmadığını, şirketin mali durumunu düzeltmeye yönelik iyileştirme tedbirlerine yer verilmediği gibi, borç ödemesi konusunda sermayenin ne şekilde temin edileceğinin de belirsiz olduğunu, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
5. Alacaklı İ.İ. Altyapı AŞ vekili temyiz dilekçesinde özetle; komiserlik heyeti raporunda belirtilen alacak ile müvekkil şirketin alacağı birbiri ile örtüşmediğini, konkordato projesinin uygulanabilir olmadığını, ayrıca konkordato talebine dayanak alınan raporlar eksik ve yetersiz olduğunu, konkordato projesinin başarıya ulaşmasının mümkün olmadığını, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
6. Alacaklı F. Gıda Kimya Ltd Şti vekilinin temyiz dilekçesinde özetle; konkordato projesinin başarıya ulaşmasının mümkün olmadığı dosyaya sunulan bilirkişi raporları ile ortaya konduğunu, zira raporlarda şirketin nakit sıkıntısı çektiği, kısa vadeli borçları kısa vadeli alacaklar ile karşılayamadığı, kar edemediği ve kar elde edemeyen şirketin borç ödemede zorlanacağı, gerek ön projenin gerekse şirketçe sunulan diğer projelerin gerçekleşme ihtimalinin son derece düşük olduğu belirtilmesine rağmen konkordato projesi tasdik edildiğini, kaldı ki konkordato ön projesinden bu yana borçlu tarafından alacaklılara yönelik herhangi bir girişimde bulunulmadığını, sürecin sürüncemede bırakıldığını, temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, borçlu şirket hakkında, İİK’nın 285. vd. maddeleri uyarınca geçici ve kesin mühlet kararları verilmesi ile konkordato projesinin tasdiki istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, İcra ve İflas Kanununun İİK’nın 285 vd. Maddeleri
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2. İcra ve İflas Kanununun 285. maddesi ve devamında, borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebileceği hükmü yer almıştır. Bu hüküm doğrultusunda amaç, borçlarını ödeyip faaliyetlerini devam ettirmek isteyen dürüst borçluyu koruyarak mali durumunun iyileşmesini sağlamak ve alacaklılara borçlunun muhtemel bir iflasına nazaran, daha fazla ölçüde alacaklarına kavuşma olanağı yaratmaktır. Ancak bu hüküm kaleme alınırken kanun koyucu bilinçli olarak konkordatonun tasdikini bazı şartlara bağlamış ve mahkemeye bu şartların varlığını resen değerlendirme görevi yüklemiştir.
3. Konkordato projesinin tasdiki için evvela projenin kanunun aradığı nisapla alacaklılar tarafından kabul edilmiş olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra davacı borçlu tarafından teklif edilen tutarın kaynaklarıyla orantılı olması ve olası bir iflas halinde alacaklıların eline geçecek tutarın konkordato projesinde vaat edilen tutardan az olması yani konkordatonun alacaklılar için iflasa nazaran daha avantajlı olması gerekir. Bu şartlarla birlikte tasdik harcının yatırılması, imtiyazlı alacakların ve mühlet içi borçların da ödenmesi veya teminata bağlanması diğer şartlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
4. İİK'nın 305. maddesinde aranan konkordatonun tasdiki şartları kamu düzenine ilişkin olup, mahkeme bunların varlığını re'sen araştırır. Gerekli koşulların bulunmadığını tespit ederse, talebin reddine karar verir. Kararın gerekçesinde, şartlardan hangisinin ya da hangilerinin mevcut olmadığını dayanaklarıyla açıklaması gerekir. Konkordatonun feshi sebeplerinden birinin tasdik aşamasında tespit edilmesi durumunda da tasdik talebi reddedilir. Bahsi geçen maddede sayılan tasdik şartlarından bir tanesi de, konkordato projesinde teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması şartıdır.
6. Somut olayda; hakkında projenin tasdiki kararı verilen davacı şirket, rayiç değer bilançosu uyarınca (+) 155.766.800,18 TL öz varlığa sahip olup, borca batık durumda değildir. Tasdik edilen proje ile davacı
şirketin anapara borçlarını faizsiz konkordato tasdik tarihinden 1 yıl sonra başlamak üzere 5 yıl içerisinde ödemesine karar verilmiştir. Şirket faaliyetlerine bilfiil devam etmekte ve kar elde etmektedir. Mahkemece tasdikine karar verilen proje, ibraz edilen komiser heyeti raporları dikkate alındığında, şirket borçları, aktifinin değerine göre düşük seviyede kalmış ve ödemeler uzun vadeye yayılmıştır. Bu durumda teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması şartının gerçekleştiğinin kabulü mümkün değildir. Ayrıca bir yıl ödenmemiş dönem sürelerin azami ölçüde kısa tutulduğu konkordato da borçlunun tedbir hükümlerinden uzun bir süre daha yararlanması sonucunu doğurur ki bu husus kanun koyucunun amaçladığı dengeyi borçlu lehine bozan bir karardır. Davacı şirketin malvarlığının borca batık olmadığı da nazara alındığında böyle bir kabul kabul edilemez.
7. Açıklanan nedenlerle mahkemece, ekonomik vaziyeti itibariyle konkordatoya ihtiyacı bulunmadığı anlaşılan davacı şirket talebinin reddi gerekirken, yazılı gerekçelerle projenin tasdiki doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Murat Kıyak Bahri Aydoğan Zeki Gözütok İlhan Kara Mehmet Özdemir
