T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/4168
KARAR NO : 2022/872
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 16/10/2020
NUMARASI : 2020/905 - 2020/1100
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 26/02/2020
NUMARASI : 2019/254 - 2020/173
DAVACI : E.-R. Bilgisayarlı Tomografi Özel Sağlık Hizmetleri Ve Malzemeleri
Ticaret Limited Şirketi Sanayi Şubesi Vekilleri : Av. N.Ü.
DAVALI : Hasımsız
İLİŞKİLİ KİŞİLER : 1- A.B. Vek. Av. O.A. 2- C.B. Vekilleri Av. D.Y. ve diğer 48 kişi
ASLİ MÜDAHİL : S. Sağlık Ve Çevre Teknolojileri Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki ilişkili kişi Cansu B. vekili, müdahil S. Sağlık Ve Çevre Teknolojileri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ile davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, mr, usg, rontgen, mammografi cihazları ile radyoloji alanında hizmet verdiğini, ancak meydana gelen ekonomik sıkıntılardan dolayı şirketin mali durumunun bozulduğunu, konkordatonun tasdiki halinde şirketin bu durumdan kurtulabileceğini ileri sürerek alacaklıların ana parasının konkordatonun tasdiki tarihinde başlayarak 6 yılda 3'er aylık eşit taksitler ile borcun tamamını faizsiz ve teminatsız olarak ödenmesine karar verilmesini, geçici mühlet ve ardından 1 yıl kesin mühlet verilmesini, konkordatonun tasdik edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, konkordato projesini ve projedeki ödeme planını toplam kaydedilmiş alacaklıların ve alacak tutarının yarısını aşan bir çoğunluk tarafından da kabul edildiği, adi konkordatoda teklif edilen tutar borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan da fazla olduğu, şirketin elde edeceği gelir ile kârın ve nakit fazlalığının borçlarının ödenmesi hususunda önemli bir kaynak yaratacağı, yine şirketin aktifinde kayıtlı ruhsatların satışından beklenen gelir ve kâr ile aktifinin de toplam borçtan fazla olduğundan teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olduğu gerekçesi ile talep eden şirketin konkordato talebinin tasdikine karar verilmiş, çekişmeli alacaklı Cansu B. ile davacı borçlu arasında uyuşmazlık ile ilgili karar veren hakem Muhittin Ü.'ın 2018/1 Esas-2019/1 Karar sayılı kararının hükmün birinci fıkrasındaki iki adet senet karşılığı 500.000,00 USD'nin TL karşılığı hesaplanan 3.095.000,00 TL'nin çekişmeli alacak olarak kabul edildiği, bu çekişmeli alacağın esasına ilişkin maddi anlamda kesin hüküm gücüne haiz kararın, hakem kararı kesinleşmesinden sonra tesis edileceğinden, hakem kararının kesinleşmesine kadar borçlu davacı tarafından kayyımın açacağı bir hesapta konkordato projesi ve ödeme planındaki oranlar ve vadeler dikkate alınarak, vadeli hesaba İİK m.308/b uyarınca yatırılmasına karar verilerek, konkordato şartları çerçevesinde alacağın esası teminat altına alınarak bu hususta ayrı hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekili ve alacaklı Cansu B. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi tarafından hakem kararının ilam benzeri olarak değerlendirilebileceği, bu haliyle mahkemece alacağın bir kısmı çekişmeli, bir kısmı çekişmesiz sayılmış ise de, tamamının çekişmesiz olarak kabulü ile hakem kararı kesinleşinceye kadar borçlu davacı tarafından kayyımın açacağı bir hesapta konkordato projesi ve ödeme planındaki oranlar ve vadeler dikkate alınarak vadeli hesaba İİK 308/b maddesi uyarınca yatırılmasına karar verilmesi gerektiğinden davacının istinaf isteminin reddi ile müdahilin istinaf isteminin bu yönden kabulüne, sair istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili ve müdahil alacaklı Cansu B. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava konkordato projesinin tasdiki istemine ilişkindir.
Konkordato dürüst bir borçlunun belli bir zaman kesiti içerisindeki bütün adi alacaklarını yetkili makamın onayı ve alacaklı çoğunluğunun kabulü ile tasfiyesinin sağlandığı bir icra prosedürü olup, amacı borçlunun içinde bulunduğu maddi dar boğazı aşması, bununla paralel olarak alacaklıların iflasa nazaran daha yüksek oranda tatmin edilmesini sağlamaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için mahkemeye proje sunulması zorunludur. Konkordato talebinde bulunan borçlu mahkemeye sunulan projesinde alacaklarının borcun ne kadarından feragat edecekleri, alacaklarına hangi vade ile kavuşacaklarını, ödemelerin yapılabilmesi için hangi kaynakların kullanılacağı, kesin bir şekilde belirtilmelidir.
Borçlunun ancak dürüst olması halinde konkordato teklifinin mahkemece tasdik edileceğini öngören İİK.mad.298/I-1 hükmü, 17.07.2003 tarihinde kabul edilen 4949 sayılı Kanun ile kaldırılmış, yeni yasal düzenlemede ise konkordatonun mahkemece tasdik edilmesi için borçlunun dürüst olması koşuluna yer verilmemiş ise de, İİK’nın 308/f maddesinde hâlâ kötüniyetle sakatlanmış bir konkordatonun tamamen feshine ilişkin düzenlemenin aynen korunmuş olması nedeniyle konkordatonun tasdiki aşamasında dürüstlük koşulu’nun gözetilmesi gerektiği, kaldı ki diğer alacaklılar ile eşitsizlik yaratacak şekilde işlemler yapılması, konkordato nisabını sağlamak için fiktif alacak oluşturulması, mühlet talebine yakın tarihlerde mal varlığı devirleri gibi mal varlığını kaçırmaya yönelik davranışlarının da kötüniyetli olarak kabul edilmesi gerektiği ve bu halde borçlunun konkordato müessesinin sağladığı imkanlardan faydalanmasının mümkün olmadığının gözetilmesi gerekmektedir.
İİK’nın 305/d maddesi uyarınca konkordatonun tasdiki için imtiyazlı alacakların tam olarak ödenmesi ve mühlet içinde komiserin izni ile akdedilmiş borçların ifasının alacaklı bundan açıkça vazgeçmedikçe yeterli teminata bağlanmış olması gerekmektedir.
Somut olaya gelince, konkordato talep eden şirketin alacaklılarından R. Nük. Tıp Ltd. Şti’nin alacağının projede 2.294.112,00 TL görülmekte iken toplantı sonrası 3.312,227,01 TL’ye yükselmiş olması ve fiktif alacak oluşturulduğu iddiası karşısında bu alacaklının oyunun nisabı etkilediği de dikkate alınarak bu hususun araştırılması ayrıca konkordato talep eden E.-R. Ltd. Şti'nin grup şirketlerinden ve %80 hissesine sahip olduğu ileri sürülen İ. Ltd. Şti'nin, kendisine ait olan mülkü mühlet kararı sonrası sattığı iddiası karşısında da taşınmaz satışının mal kaçırma amaçlı olup olmadığının ve her iki şirket arasındaki ilişkisinin araştırılması gerekmektedir.
Konkordato talebinden sonra doğan vergi, kira, işçi alacakları elektrik, su gideri gibi şirketin olağan masraflarını dahi ödemeyen şirketin konkordato müessesinden faydalanması mümkün olmamalıdır. Bu nedenle bu alacaklar ile ilgili araştırma yapılarak özellikle kanunun 308/d maddesinde belirlenen teminat konusunda araştırma yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yeterli inceleme ve araştırma yapılmaksızın konkordatonun tasdikine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2- Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle müdahil Cansu B. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak hükmün temyiz eden Müdahil Cansu B. yararına BOZULMASINA, ( 2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 17.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
M. KIYAK A. ERGİN Ö. KIZILKAYA M. AKSU İ. KARA
