T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2023/740
Karar No : 2023/874
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 10.11.2022
SAYISI : 2022/2456 E., 2022/2490 K.
Taraflar arasındaki konkordato davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın bir kısım alacaklılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı Yavuz S. vd vekili, Kadriye D. vd vekili, Zülfikar G. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: Zülfikar G.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemez duruma düştüğünü, belirli bir vade tanınması halinde borçlarını ödeyebileceğini ileri sürerek, konkordato projesinin tasdikini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım müdahil alacaklı vekili davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile konkordato projesinin gerçekleşmesi için İİK'nın 305. maddesindeki şartların gerçekleşmiş olduğu gerekçesi ile konkordatonun tasdikine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde müdahil alacaklı Zülfikar G. vekili, müdahil alacaklı Y. İnşaat Malzemeleri İmalat ve Pazarlama Sanayi Ticaret Limited Şirketi, müdahil alacaklı K. Yemek Gıda Tur. Taş San. Tic. Ltd. Şti. vekili, T. H.bankası A.Ş. vekili, müdahil alacaklılar Fatma K., Karabey K. Kadriye D. vekili, müdahil alacaklı Aykut Ö. vekili, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Müdahil Alacaklı Kadriye D. vd. vekili istinaf dilekçesinde, davacı şirketin borca batık olmadığını, konkordato talebinin iyi niyetli olmadığını, faaliyetine devam ettiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
Müdahil Alacaklı Zülfikar G. vekili, Komiser raporunda ve projede müvekkilinin alacağına yer verilmediğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Diğer istinaf eden müdahil alacaklı vekilleri usul ve yasaya aykırı olan İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ilk derece mahkemesi kararında usul, yasa ve dosya kapsamına göre bir aykırılık görülmediği gerekçesi ile istinaf sebeplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde müdahil alacaklı Yavuz S. vd. vekili, Kadriye D. vd. vekili, Zülfikar G. vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Müdahil Alacaklı Zülfikar G. vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrarla bölge adliye mahkemesi kararının gerekçesiz olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
Müdahil Alacaklı Kadriye D. vd. vekili istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
Müdahil alacaklı Yavuz S. vekili, davacının kötü niyetli olduğunu, 36 aya vade ile oluşturulan ödeme planı ile paranın değerini kaybedeceğini, davacının kendilerine gayrimenkul satış vaadi ile satmış olduğu taşınmazları başkalarına satma amacı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, konkordato tasdik talebine istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 252/1-c ile İcra ve İflas Kanunu’nun 286 vd., 302/4, 308/c-3 maddeleri, 305. maddesi.
3. Değerlendirme
Konkordato, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlunun, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için başvurabileceği kendine özgü bir cebri icra kurumudur. Konkordatoda amaç, elinde olmayan nedenlerle işleri iyi gitmeyen, mali durumu bozulmuş olan ve borçlarını ödeyip faaliyetlerini devam ettirmek isteyen dürüst borçluyu koruyarak mali durumunun iyileşmesini sağlamak ve alacaklıların, borçlunun muhtemel bir iflasına nazaran, daha fazla ölçüde alacaklarına kavuşma olanağı yaratmaktır. Konkordato ile alacaklılar, alacaklarının bir kısmından vazgeçerler ve/veya borçluya, ödeme konusunda belirli bir vade tanırlar. Borçlunun borcun belli bir yüzdesini ödemeyi taahhüt ettiği ve alacaklıların da kalan alacaklarından vazgeçtiği durumda tenzilat konkordatosu söz konusu olur. İçinde bulunduğu mali koşullara göre borçluya borçlarını belirli bir oran ve/veya vadeyle ödeme imkanı verilmesi hem borçlu bakımından ve hem de alacaklılar bakımından olumlu sonuçlar doğurur. Aksi halde bu durumdaki borçlunun iflas etmesi, faaliyetlerinin tümüyle sona ermesine ve alacaklıların alacaklarını büyük oranda tahsil edememelerine neden olacaktır.
Konkordato vade verilmesi, tenzilat yapılması ve bu ikisinin birlikte istendiği karma konkordato şeklinde olabilir.
İİK’nın 305/1-b maddesi uyarınca borçlunun teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile uyumlu olması gereklidir.
Konkordato mehli talebi ile birlikte mahkemelerce kanundan kaynaklanan birtakım tedbirler alınmakta ve bu tedbirler tasdik kararı verilmesine kadar devam etmektedir. Bu süreler kanun koyucu tarafından oldukça kısa tutulmuş olup, kesin olarak belirlenmiştir. Mahkemelerce tasdik kararı verilmesinden sonra 1 yıl gibi uzun bir süre ödemesiz dönemin kabul ediliyor olması tedbirlerin bu süre kadar uzamasına sebep olacaktır ki böyle bir sonuç kanun koyucunun amacına uygun düşmez. Mahkemelerin projeye alacaklıların lehine müdahale etmesi mümkün olduğundan bu süreye müdahale edilmemesi konkordatonun ruhuna aykırı düşecektir.
Projede faizsiz ödeme talep edilmesi tipik tenzilat konkordatosunun bir örneğidir. Borca batık olmayan, malvarlığı ile borçlarını ödeyebilecek olan şirketin tenzilat talep etmesi İİK305/1-b maddesi kapsamında değerlendirilerek teklif edilen projenin davacının malvarlığı ile uyumlu olmadığı sonucuna varılmalıdır.
Konkordato ucuz kredi temini yolu olarak kullanılmamalıdır.
Somut olayda davacı şirketin konkordatoya tabi borçlarının tamamını faizsiz olarak tasdik tarihinden itibaren 12 ay ödemesiz süreden sonra 36 ay eşit taksitlerle ödemeyi teklif etmiş olup, “faizsiz ödeme” teklifinin tenzilat konkordatosu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği yine davacı şirketlerce 36 ay vade teklif edildiği halde tasdik kararından itibaren ilave olarak 12 ay ödemesiz dönemin tayinin tedbirlerden bir yıl daha faydalanması sonucunu doğurduğu, davacı şirketlerin borca batık olmadıkları da dikkate alındığında İİK’nın 305/1-b uyarınca teklifin borçlunun kaynakları ile orantılı olması şartına aykırılık teşkil ettiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Murat Kıyak Bahri Aydoğan Zeki Gözütok İlhan Kara Mehmet Özdemir
