T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
Esas Karar
2015/19222 2017/425
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Bakırköy 22. İş Mahkemesi
Tarihi : 08.12.2014
Numarası : 2013/216 - 2014/454
Davacı : M.Ç. adına Av. D.U.
Davalı : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı adına Av. M.B.
Dava ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150. maddesinin 5. fıkrası gereği davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Volkan Ergül tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Tarafların Duruşmaya Gelmemesi, Sonuçları ve Davanın Açılmamış Sayılması” başlığını taşıyan 150. maddesinin 1. fıkrasında “Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.” hükmüne, 4. fıkrada “Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.” hükmüne ve 5. fıkrada da “İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Davaya konu somut olayda; davacı vekili uyap sistemi aracılığıyla gönderdiği e-imzalı dilekçeyle mazeretli sayılmasını talep etmiştir. Mahkemece 25.04.2014 tarihli celsede davacı vekilinin mazeretinin kabulüne karar verilerek duruşma günü 03.09.2014 tarihi olarak kararlaştırılmış, duruşma gününün UYAP üzerinden öğrenilmesine karar verilmiştir. 03.09.2014 tarihli celsede ise, gelen olmadığından, taraflarca takip edilmeyen dosyanın HMK'nın 150. maddesi uyarınca 3 ay içerisinde yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına ve sonrasında da davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 320/4 bendi; "Basit yargılama usulüne tabi davalarda, işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olan dosya, yenilenmesinden sonra takipsiz bırakılırsa, dava açılmamış sayılır" hükmü içermektedir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun “hukuki dinlenilme” başlıklı 27’nci maddesi, T.C. Anayasası’nın hak arama hürriyetini düzenleyen 36’ncı maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin adil yargılanma hakkına ilişkin 6’ncı maddesi nazara alındığında davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini içeren bu hakkın ve yargılamanın aleniliği ilkelerinin gerçekleşmesinin en önemli aracı duruşma yapılmasıdır. Duruşma günü celseye katılma imkânı olmayan taraf buna ilişkin mazeretini bildirip, belgeleyerek, bildirim giderlerini de yatırarak duruşmanın ertelenmesini isteme olanağına sahiptir. O halde, HMK’nun 150. maddesi kapsamında duruşma tayin edilerek, usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan yalnız biri duruşmaya katılırsa gelmeyen tarafın geçerli mazeret gönderip göndermediği, gerekli masrafın karşılanıp karşılanmadığı incelenerek; gelen tarafın bu mazeret dilekçesine karşı beyanına göre, dosyanın işlemden kaldırılmasına ya da kaldırılmamasına karar verilecektir. Ne var ki, anılan hususların uygulanabilmesi için, her şeyden önce tarafların usulüne uygun davet edilmiş olmaları gerekmektedir.
6100 sayılı HMK'nın uygulama alanını, adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinde tutulacak kayıtlar ile yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi ve bu işlemlerde UYAP'ın kullanılmasına dair usul ve esasları düzenlemek amacıyla çıkartılan Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliğinin 52. maddesi gereğince tebligat işlemleri 7201 sayılı Tebligat Kanunu ile Tebligat Kanunu uyarınca çıkarılan yönetmeliklere göre fiziki ya da elektronik ortamda yapılacaktır. Elektronik tebligat usulünün düzenlendiği Tebligat Kanunu'nun 7/A maddesindeki düzenleme ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği hükümleri de dâhil olmak üzere, Tebligat Kanunu ve çıkarılan Tebligat yönetmeliği hükümleri incelendiğinde; duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesi usulünün uygulanabileceğine yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği görülmektedir. Kaldı ki, davacı vekilince sunulan mazeret dilekçesinde duruşma gününün sistemden öğrenileceğine dair bir talep bulunmadığı gibi talep olsa dahi mahkemece bu yönde bir karar verilemez.
Somut olayda; 25.04.2014 tarihli celsede davacı vekilinin mazeretinin kabulüne karar verilerek duruşma günü 03.09.2014 tarihi olarak kararlaştırılmış, duruşma gününün UYAP üzerinden öğrenilmesine karar verilmiş olmasına rağmen, davacı avukatına duruşma gününün tebliğ edilmediği, kaldı ki davacı avukatı tarafından verilen mazeret dilekçesi olduğuna göre mahkemece bu dilekçenin de değerlendirilmesi gereği dikkate alınmaksızın, davacı vekilinin duruşma gününden haberdar edilemediğinin kabulüyle; yeniden duruşma günü bildirilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken, aksinin kabulü usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde; davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24.01.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
H. ÖZDEMİR N. SEVER A. İNCEMAN H. KAMIŞLIK M. TAŞ
BİLGİ : Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 28.02.2017, 588/1612 sayılı Kararı da bu yöndedir. Ancak, aşağıda linki verilen Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin 04 Ekim 2017 tarihli kararı aksi yöndedir.
Ayrıca, aşağıda yer verilen 20. Hukuk Dairesi'nin 14 Şubat 2017 tarihli Kararı da aksi yöndedir.
AKSİ YÖNDE KARAR :
T.C.
YARGITAY
20. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2015/11455
KARAR NO : 2017/1144
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Geyve Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 20/03/2015
NUMARASI : 2014/469 - 2015/121
DAVACI : Orman Yönetimi
DAVALI : M.G.
DAHİLİ DAVALI : Hazine
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Orman Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Yörede 1975 yılında kesinleşen arazi kadastrosunda dava konusu, 1690 parsel 5225 m2 yüzölçümü ve tarla niteliğiyle dava dışı gerçek kişi adına tespit edilmiş olup, halen tapuda davalı adına kayıtlıdır.
Davacı Orman Yönetimi, kadastro mahkemesine verdiği dilekçede, davalı adına kayıtlı dava konusu Kozan köyü 1..0 parsel sayılı taşınmazda 3402 sayılı Kanunun Ek 4. maddesi gereğince yapılan kadastro çalışmasının askı ilânına çıkarıldığını bildirerek, dava konusu taşınmazın kısmen orman tahdit hattı içinde kaldığı ve eylemli orman olduğunu iddia ederek, kadastro tesbitinin iptaline, taşınmazın tahdit sınırları içinde kalan bölümünün orman vasfıyla Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmişken, hüküm Orman Yönetimi vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 27/05/2014 gün ve 2014/3312-5755 K sayılı kararıyla "davada Hazinenin taraf olması" gerekiği belirtilerek taraf teşkili yönünden bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamı sonrası taraflara duruşma gün ve saatini bildirir davetiye tebliğ edilmiş, davacı vekili 24/10/2014 tarihli dilekçesiyle 27/10/2014 tarihinde duruşmaya katılamayacağını, duruşma gününü UYAP'tan veya dosyasından öğrenmek üzere mazeret dilekçesi sunmuştur. Mahkemece 27/10/2014 tarihli celsede davacı vekilinin mazeretinin kabulü ile duruşma gününü UYAP sisteminden öğrenmesine karar verilerek duruşma günü 15/12/2014 tarihine bırakılmış, 15/12/2014 tarihli celse de ise gelen olmadığından mahkemece taraflarca takip edilmeyen dosyanın HMK'nın 150. maddesine göre işlemden kaldırılmasına, 20/03/2015 tarihli karar ile de davanın 15/03/2015 tarihi itibariyle açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacı Orman Yönetimi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 14.02.2017 gününde oy birliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
R. SARITAŞ M. DOLU U. YÜKSEL M. BORAN Ü. GÖRMEZ
