T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/5594
KARAR NO : 2021/2302
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Aksaray 1. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05/04/2016
NUMARASI : 2015/655 - 2016/303
DAVACI : T.G.
Davacı tarafından, 18.09.2015 gününde verilen dilekçe ile mirasın gerçek reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın açılmamış sayılmasına dair verilen 05.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, muris Nail G.’in 11.09.2015 tarihinde vefat ettiğini, murisin mirasını kayıtsız ve şartsız olarak reddettiğini açıklayarak mirasın reddi isteminin tespit ve tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hüküm, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, TMK'nın 605/1 maddesi uyarınca hasımsız olarak açılan mirasın gerçek reddine ilişkin iş bu davada yerel mahkemenin görevi; isteğin süresinde olup olmadığı ve reddedenin mirasçılık sıfatının bulunup bulunmadığının tespiti ile, süresinde başvuru ve usulüne uygun bir talep bulunduğu takdirde TMK'nın 609. maddede gösterilen usulde işlem yapmaktan ibarettir. Bilindiği üzere, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin beyan; bozucu yenilik doğurucu niteliktedir. Bu beyan Sulh Mahkemesine ulaşmakla sonuç doğurur. Bu nedenle, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin dilekçe sulh hakimine ulaştıktan sonra, davacının ayrıca duruşmaya gelmesine ilişkin bir yasal zorunluluk bulunmadığı halde; davacının açılan duruşmaya takip etmediği ve üç ay içinde dosyanın yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Yukarıda açıklanan ilkeler gözetilmeksizin karar verilmiş olması nedeni ile kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 30.03.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
H. ONAT S. ARSLAN M. EROL C. BALIKÇI M. AKGÜN
AYNI YÖNDE KARAR:
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/6604
KARAR NO : 2022/6527
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Batman 1. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 01/09/2014
NUMARASI : 2014/294 - 2014/789
DAVACILAR : E.Y. vd.
Davacı vekili tarafından, 14/03/2014 gününde verilen dilekçe ile mirasın gerçek reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın açılmamış sayılmasına dair verilen 01/09/2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Talep edenler, mirasbırakanları Mehmet Sait Y.’ın 15.12.2013 tarihinde öldüğünü, murisin sağ iken pek çok harcama yaptığını ve mal varlığını aşacak düzeyde borç altına girdiğini, bu nedenle mirasın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
İlk derece mahkemesince, "davacı tarafça takip edilmeyen ve yasal süresi içerisinde yenilenmeyen davanın HMK'nun 150/5. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına" karar verilmiştir.
Hükmü, talep edenler vekili temyiz etmiştir.
Talep, mirasın gerçek reddi isteğine ilişkindir.
Medeni Kanununun 605/1. maddesi, hasımsız olarak açılan mirasın gerçek reddine ilişkindir. Mirasın gerçek reddinde, mirasçıların, mirası kayıtsız şartsız reddettiğine ilişkin sözlü veya yazılı beyanı, bozucu yenilik doğurucu hak niteliğinde olup, sulh hakimi tarafından tutanakla tespit edilmekle hukuki sonuç doğurur. Böyle bir davada sulh hakiminin görevi, reddin süresinde olup olmadığı ve reddedenin mirasçılık sıfatının bulunup bulunmadığını incelemek, süre koşulu ile mirasçılık sıfatının gerçekleşmesi halinde ise, Türk Medeni Kanununun 609. maddesi uyarınca ret beyanını tespit ve tescil etmekten ibarettir.
Somut olaya gelince; mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin beyan, bozucu yenilik doğurucu niteliktedir. Bu beyan sulh mahkemesine ulaşmakla sonuç doğurur. Bu nedenle, mirasın kayıtsız şartsız reddine ilişkin dilekçe sulh hakimine ulaştıktan sonra, talep edenlerin ayrıca duruşmaya gelmesine ilişkin bir yasal zorunluluk bulunmadığı halde; talep edenlerin açılan duruşmaya takip etmediği ve üç ay içinde dosyanın yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle talep edenler vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle usul ve yasa hükümlerine aykırı bulunan yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın yatırana iadesine, 02.11.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
H. ONAT S. TÜRE S. ARSLAN M. AKGÜN N. APAYDIN
