T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/12228
Karar No : 2023/4333
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 27.09.2022
SAYISI : 2022/2323 E., 2022/2111 K.
Taraflar arasındaki meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kısmen kabul kısmen reddi ile; Muğla 1. İcra Müdürlüğü'nün 2020/313 esas sayılı dosyası kapsamında hacizli bulunan davalı borçlu Rifat B. adına kayıtlı "Muğla ili Menteşe ilçesi Muslihittin mahallesi 6.4 ada 282 parsel üzerinde bulunan A blok 2. Kat 14 nolu" bağımsız bölüm sayılı taşınmazın bilirkişi raporuyla belirlenen borçlunun haline münasip ev alabileceği miktar olan 320.000,00 TL değerinden az olmamak üzere satışın yapılarak bu miktarın davacıya ödenmesine, bunun üzerindeki miktarın ise dosya alacağı miktarı ile sınırlı olarak alacaklı tarafa ödenmesine, karar verilmiştir.
Kararın şikayetçi-3. kişi vekili, davalı-borçlu Rifat vekili ile İ. Varlık Yönetimi A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-borçlu Rifat vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi Ayşe Karakoç Karaibrahim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şİkayetçi-3. Kişi vekili dava dilekçesinde; Muğla 1. İcra Dairesinin 2020/313 Esas sayılı icra takibinde, müvekkilinin eşi borçlu Rifat B. adına tapuda kayıtlı olan "Muğla İli, Menteşe İlçesi, 6.4 ada, 282 parselde kayıtlı bulunan A Blok, 2. Kat, 14 nolu" bağımsız bölümün haczedildiğini, haczin 23.06.2020 tarihinde öğrenildiğini, haczedilen konutun müvekkilinin haline münasip evi olduğunu ayrıca müvekkili lehine tapuda aile konutu şerhi bulunduğunu ve dava açmakta Yargıtay kararları ile AYM kararları gereğince hukuki yararı olduğunu belirterek meskeniyet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinin kabulü ile haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-alacaklı banka vekili cevap dilekçesinde; taşınmazın üzerinde ipotek bulunduğunu, mahkemece ipoteğin zorunlu olup olmadığının araştırılması gerektiğini, aile konutu şerhinin ise davacı ile borçlu arasındaki mal rejimi davasından bir süre önce taşınmaz kaydına işlendiğini, ipoteğe konu alacağın ödenmediğini, davacının davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, taşınmazın paraya çevrilerek borçlunun haline münasip ev alabileceği miktar kendisine verildikten sonra geriye kalan kısmın alacaklı olarak müvekkili bankaya ödenmesi gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı-borçlu Rifat tebliğe rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda, yargılama sırasında alınan ve itibar edilen 29.06.2022 tarihli bilirkişi ek raporunda; meskeniyet şikayetine konu tapuda borçlu Rifat B. adına kayıtlı "Muğla ili, Menteşe ilçesi, Muslihittin Mahallesi, 6.4 ada, 282 parsel A Blok 2. Kat 14 Nolu" bağımsız bölümün değerinin 570.000,00 TL ve buna karşılık borçlunun bakmakla yükümlü bulunduğu kişilerle birlikte haline uygun alabileceği ev bedelinin ise en az 320.000,00 TL olarak belirlendiği dikkate alınarak şikayetin kısmen kabulü ile mahcuzun 320.000,00 TL'den aşağı olmamak üzere satılarak borçlunun haline münasip ev alması için gerekli olan 320.000,00 TL'nin davacıya, artanın alacaklıya ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçi-3. kişi vekili ile davalı-borçlu Rifat vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1- Şikayetçi-3. kişi vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporuna haklı itirazları dikkate alınmadan eksik inceleme ile karar verildiğini, raporun güncel rakamları taşımadığını, davacının haline münasip bir evi 320.000,00 TL ye almasının mümkün olmadığını belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
2- Davalı-borçlu Rifat vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın değerinin bilirkişilerce( 26.11.2021 tarihli bilirkişi raporunda) belirlenen değerden çok daha yüksek olduğunu, davacının haline münasip ev alabileceği değerin de yine bilirkişiler (29.06.2022 tarihli bilirkişi ek raporu) tarafından belirlenen değerden düşük olduğunu, Muğla İli Menteşe İlçesinde daha mütevazı semtlerinde, daha mütevazi vasıfları taşıyan haline münasip evi alınabileceği belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3- Davalı-alacaklı İ. Varlık Yönetimi A.Ş. vekilinin süre tutum dilekçesinde, gerekçeli kararın tebliğinden sonra ayrıntılı istinaf dilekçesini sunacağını bildirdiği, gerekçeli kararın davalı şirket vekiline 06.08.2022 tarihinde tebliğine rağmen, yasal süresi içinde davalı şirket vekili tarafından ayrıntılı istinaf dilekçesi verilmediği anlaşılmıştır.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmaz kaydına 21.01.2020 tarihinde haciz konulduğu, taşınmaz kaydında 13.07.2017 tarihli aile konutu şerhi ile T.İ. Bankası lehine konulan 06.08.2010 Tarih ve 6863 yevmiye sayılı ipotek kaydı olduğu, takip dosyasından lehine aile konutu şerhi bulunan davacıya 103 davetiyesi tebliğine rastlanılmadığı, takipten haberdar olduğuna ilişkin bilgi ve belge de bulunmadığı tespit edilerek 30.06.2020 tarihinde açılan davanın süresinde olduğunun kabulü gerektiği ve dava tarihi itibarı ile haczin ayakta olduğu anlaşılmış olup, taraf ve yargı denetimine elverişli 25.11.2021 tarihli rapor ve 29.06.2022 tarihli ek rapor ile davaya konu taşınmazın değerinin ve bu değerin davacının haline münasip ev alabileceği değerden fazla olduğunun tespit edildiği, mahkemece de anılan rapor nazara alınarak hüküm kurulduğu anlaşılmakla davacının ve davalı Rıfat'ın istinaf sebeplerinin yerinde görülmediğini, kararın 20.07.2022 tarihinde davalı şirket vekilinin yüzüne karşı verildiği, davalı şirket vekilinin süre tutum dilekçesini 20.07.2022 tarihinde verdiği, gerekçeli kararın 06.08.2022 tarihinde tebliğine rağmen, yasal süresi içinde gerekçeli istinaf başvuru dilekçesini vermediği anlaşıldığından, davalı şirketin istinaf istemi yönünden kamu düzeni ile sınırlı inceleme yapıldığı ve kararda kamu düzeni yönünden bir eksiklik bulunmadığı görülmekle tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-borçlu Rifat vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepler
Davalı-borçlu Rifat vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesini tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, şikayet eden-3.kişinin davalı-borçlu eşe ait taşınmazın haline münasip evi olduğundan bahisle haczedilemeyeceğine dair meskeniyet şikayeti olup, haczin kaldırılmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile İcra İflas Kanunu'nun 82. maddesi.
3. Değerlendirme
1. 2004 sayılı İİK'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendinde; 'borçlunun "haline münasip" evi haczedilemez.' hükmüne yer verilmiştir.
2. İİK m. 82/12 gereğince meskeniyet şikayeti, yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup, takipte borçlu sıfatı taşımayan 3. kişinin bu konuda şikayet hakkı bulunmamaktadır. Somut olayda, şikayete konu taşınmaz davalı-borçlu Rifat'a ait olup, şikayetçinin takip borçlusu sıfatı bulunmamaktadır.
O halde, mahkemece şikayetçi-3. kişinin şikayet hakkı bulunmadığından şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
Nebahat Şimşek Refik Cemal Dr. Şanver Keleş Gülşen Heybet Ayhan Ayan
Hanedan
BİLGİ : “İhaleden önce aile konutu şerhi bulunan taşınmazda borçlunun eşi de ihalenin feshini talep edebilir” şeklindeki Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 03 Haziran 2021 tarihli kararı için bkz.
