T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/11481
Karar No : 2023/3577
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 09.06.2022
SAYISI : 2022/1338 E., 2022/2146 K.
Taraflar arasındaki icra memuru işlemini şikayetten dolayı yapılan inceleme sonunda, İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile; hacizlerin kaldırılmasına, karar verilmiştir.
Kararın alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı alacaklı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi Ayşe Kürtün tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Borçlu icra mahkemesine başvurusunda; yapılan hacizlerde Belediye Kanunu'nun 15. maddesi hükümlerine uyulmadığını, mal beyanında bulunmak üzere 10 günlük süre verilmediğini belirtilerek malvarlığına hukuka aykırı olarak uygulanan hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Alacaklı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında borçlu belediyeye borca yetecek mal göstermesi için muhtıra tebliğ edilmeden doğrudan belediyenin taşınır, taşınmaz mal ve 3.şahıslardaki hak ve alacakları üzerine haciz konulmasının usul ve yasaya uygun bulunmadığı belirtilerek şikayetin kabulü ile belediyenin taşınır, taşınmaz mal ve 3.şahıslardaki hak ve alacakları üzerine konulan hacizlerin kaldırılması karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Alacaklı istinaf başvurusunda; borçlu adına ödeme emri tebliğ işlemi ile mal beyanında bulunma süresinin başlayacağı, bu nedenle açılan davanın yerinde olmadığı ileri sürülmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; borçlu belediyeye borca yetecek mal göstermesi için muhtıra tebliğ edilmeden doğrudan belediyenin malvarlığına haciz konulmasının usul ve yasaya uygun bulunmadığı, şikayetin kabulü ile hacizlerin kaldırılmasına dair karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği belirtilerek istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde alacaklı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Alacaklı temyiz başvurusunda; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Şikayet konusu uyuşmazlık, ilamsız icra takibinde Borçlu Belediyeye 5393 sayılı kanunun 15. maddesi uyarınca mal beyanı için süre verilmesinin gerekip gerekmediği ve hacizlerin fekki noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
İİK' nun 16. maddesi, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15 maddesi.
3. Değerlendirme
Anayasa Mahkemesi'nin 17.06.2015 tarih ve 2014/194-2015/55 sayılı, Resmi Gazetenin 26.06.2015 tarih ve 29398 sayısında yayınlanan kararında; 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesine, 10.09.2014 tarihli ve 6552 Sayılı Kanun'un 121. maddesiyle eklenen fıkranın birinci cümlesinin "..ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır" ibaresi ve ikinci cümlesinin "...veya kamu hizmetlerini aksatacak.." ibaresi ile 6552 sayılı Kanun'un 123. maddesiyle eklenen geçici 8. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, Anayasa Mahkemesi Kanunun 15/son fıkrasındaki, haciz işleminin sadece gösterilen mal üzerine uygulanacağına dair kısmının iptal edilmiş olması nedeniyle aynı maddede yer alan "Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez." hükmü gözetilmek suretiyle belediye mallarının, belediyenin beyan edeceği mallar dışında da haczi mümkün kılınmıştır.
İcra emrinin tebliğ edilmesi suretiyle 7 günlük ödeme süresinin geçmesi ve alacaklının haciz talep etme hakkının doğmuş olması, 6552 Sayılı Kanununun 121.maddesi ile 5393 Sayılı Kanununun 15.maddesine eklenilen "...ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır." ibaresinin Anayasa Mahkemesince iptal edilmesi birlikte değerlendirildiğinde, 7 günlük ödeme süresinin geçmesi ile borçlu hakkındaki takibin kesinleşmesi nedeniyle alacaklının talebi doğrultusunda borçlu aleyhine haciz kararı alınmasında hukuka aykırı bir yön bulunmadığından mahkemece şikayetin reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Ayhan Tuncal Refik Cemal Mehmet Çamur Sabahattin Öztemiz Ayhan Ayan
Hanedan
