T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/1527
Karar No : 2023/4874
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 21.12.2021
SAYISI : 2021/1839 Esas, 2021/1879 Karar
Hasımsız olarak görülen davada limited şirkete kayyım atanması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın mirasçı Zülfikar G. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; B. Eğt. Öğr. San ve Tic. Ltd. Şti.'nin tek ortağının Selim G. olduğunu ve tek ortağın 02.05.2021 tarihinde vefat ettiğini, geriye mirasçı olarak davacılar ile Zülfikar G.’ün kaldığını, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 596 ıncı maddesine göre, şirket sahibinin vefat etmesi durumunda mirasçıların ortak olacağını, Zülfikar G.’ün işlem yapılmasını engellediğini, diğer ortaklarla birlikte hareket etmediğini, şirketin tüzel kişiliğinin devam etmesi için kayyım atanması gerektiğini ileri sürerek davacı mirasçılardan şirket yönetim kurulu oluşturulup bir yetkili atanıncaya kadar mirasçı Mümin G.'ün geçici yetkili atanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 403 üncü maddesinin ikinci fıkrasında kayyımın, belirli işleri görmek veya malvarlığını yönetmek üzere atanacağı, aynı Kanun'un 426 ncı maddesinde vesayet makamının, yazılı olan hallerde veya kanunda gösterilen diğer hallerde ilgilisinin isteği doğrultusunda veya resen temsil kayyımı atayacağı, aynı Kanun'un 427 nci maddesinde ise tüzel kişinin gerekli organlardan yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlayamaması halinde yönetim kayyımı atanacağı hüküm altına alındığı, yönetim kayyımlığının, yönetim boşluğu giderilinceye kadar devam eden geçici bir koruma önlemi olduğu, 6102 sayılı Kanun'un 630 uncu maddesinin ikinci fıkrasında her ortağın haklı sebeplerin varlığında yöneticilerin yönetim hakkının ve temsil yetkilerinin kaldırılmasını veya sınırlandırılmasını mahkemeden isteyebileceğinin düzenlendiği, B. Eğitim Öğretim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin tek ortaklı olduğu, tek ortak ve müdürünün müteveffa Selim G. olduğu, son olarak 16.02.2018 tarihinde Selim G.'ün aksi karar alınıncaya kadar şirket müdürü temsile yetki olarak seçildiği, kararın Ticaret Sicil Gazetesinde tescil ve ilan edildiği, bu tarihten sonra şirketi temsil etmek üzere yeni birinin seçilmesine adına toplantı yapılarak karar alınmadığı ve 02.05.2021 tarihinde şirket müdürü Selim G.'ün vefat ettiği, nüfus kayıtları ile sabit olmakla nihayetinde davaya konu B. Eğitim Öğretim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'de yönetim organına temsilen şirket müdürü seçilmediği ve şirketin yönetim faaliyetinin şirket müdürü Selim G.'ün ölümünden itibaren fiilen durduğu hali hazırda da yönetim boşluğu olduğu, kayyım olarak atanmak isteyen mirasçı Mümin G.'ün de şirkette daha önce müdürlük yaptığı, 23.09.2019 tarihli vekâletname ile kendisine şirketin bazı işlemlerini de yapması için vekâletname verildiği, şirket yönetimine, iş ve işlemlerine bu suretle de aşina olduğu anlaşılarak kayyım adayının şirkete yönetim kayyımı olarak atanmasında dosyaya yansıyan hukuka aykırı bir durum da olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, Bozüyük Ticaret Sicil Müdürlüğüne kayıtlı B. Eğitim Öğretim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'ne yönetim kayyımı olarak Mümin G.'ün atanmasına, kayyım atama kararının ticaret sicilinde tescil ve Ticaret Sicil Gazetesinde ilanına, tescil ve ilan masraflarının davacı tarafından karşılanmasına, kayyımın denetim ve onay görevini yaparken ortakların ve şirketin hak ve menfaatlerini gözetmesine, kayyım için ücret takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde mirasçı Zülfikar G. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; şirketin 4/32 hissesinin Zülfikar G.’e ait olduğunu, kötü niyetli tavırları nedeniyle karar alınamadığını, genel kurulun toplanmasını engellediğini, Mümin G.’ün kayyım olarak atandığını, karar istinaf edildiğinden kesinleşmediğini, kayyımlık görevini yerine getiremediklerini, şirketin işleyişinin sağlanması için Mümin G.’e ek karar ile karar kesinleşinceye kadar yetki verilmesi gerektiğini belirterek ek karar verilmesini istemiştir.
2. Mirasçı Zülfikar G. vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin Selim G.’ün mirasçısı ve şirket ortağı olduğunu, davanın haberdar edilmediklerini, Bozüyük 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/193 E. sayılı dosyasında ortaklar arasında güven sorunu olması, şirketin kötü yöneltilmesi nedeniyle fesih davası açtıklarını, şirketin malvarlıklarını korunması için kayyım atanmasını istediklerini, şirkette beraber çalışmak istemedikleri kişinin kayyım olarak atandığını, işbu dava ile ilgili kendilerine tebligat gönderilmediğini, şirket genel kurulu toplanamıyor ise toplantı için temsil kayyımı atanması gerektiğini savunarak kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kayyım atanması istenen şirketin tek ortaklı olduğu, ortağın vefat etmesi sonucu geriye mirasçı olarak davacılar ile Zülfikar G.’ün kaldığı, yönetim kayyımı atanabilmesi için şirketin yönetim kurulunun bir şekilde oluşturulmasının mümkün olmaması ve bu boşluğun başkaca hukuki yollarla giderilmemiş olması gerektiği, 6102 sayılı Kanun'un 586 ıncı maddesine göre, ortağın vefatı ile mirasçıların ortak sıfatına haiz olduğu, öncelikle ortakların genel kurulu toplantısına çağrılarak temsile yetkili müdürün ataması, genel kurul toplanamıyorsa, temsil kayyımı talep edilerek genel kurulun toplanmasına izin verilmesi için dava açılması gerektiği, 6102 sayılı Kanun sistematiği içinde eksikliğin giderilmesinin her zaman mümkün olduğu, ortaklar tarafından anılan işlemler yapılmadan, bir başka deyişle yönetimin oluşmasının başka yoldan sağlanması için gerekli işlemler yapılmadan kayyım talep edilemeyeceği, dava konusu olayda 4721 sayılı Kanun'un 427 nci maddesindeki şartların gerçekleşmediği, şirket fesih davasında da her zaman kayyım atanmasının istenebileceği gerekçesiyle mirasçı Zülfikar G. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; mirasçı Zülfikar G.'ün istinaf talep hakkının bulunmadığını, şirketin işleyişinin sağlanmasının tek yolunun şirkete kayyım atanması olduğunu, şirketin zarara uğratıldığını, Mirasçı Zülfikar G.'ün şirket işleyişini engellediğini, şirketin tasfiye sürecine girmeden önce devamını sağlamak için kayyım atanması talep ettiklerini savunarak kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tek ortaklı limited şirkette tek ortağın vefat etmesi nedeniyle şirkete kayyım atanması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci alt bendi, 4721 sayılı Kanun'un 427 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava, tek ortaklı limited şirkette ortağın ölümü üzerine organsız kaldığı iddiasına dayalı şirkete kayyım atanması istemine ilişkindir.
Bölge Adliye Mahkemesince şirket paylarının geçişine ilişkin hükümler gözetilerek davacıların ayrı ayrı toplantıya çağrı yetkisinin bulunduğu ve bu prosedür işletilmeden doğrudan Mahkemeden kayyım atanmasının istenemeyeceği gerekçesiyle dava reddedilmişse de somut olay itibariyle payların geçişi ile ilgili uygulanması gereken hüküm 6102 sayılı Kanun'un 596 ncı maddesi değildir.
Davacıların murisinin hem ortak hem organ sıfatını taşıdığı organsızlık durumunda uygulanacak hüküm 4721 sayılı Kanun'un 427 nci maddesidir.
4721 sayılı Kanun'un 427 nci maddesinin dördüncü fıkrasında vesayet makamının yönetim kayyımı atayacağı haller arasında bir tüzel kişinin gerekli organlardan yoksun kaldığı ve yönetimi başka yoldan sağlanamadığının da sayılmış olması nedeniyle bu madde hükmü dikkate alınarak limited şirkete kayyım atanmasına karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacılar vekilinin bozma kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
Ali Orhan Mehmet Durgun Mehmet Tunç İsmail Yavuz Döndü Deniz Bilir
