T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/1988
Karar No : 2023/2263
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 15.03.2022
SAYISI : 2022/686 E., 2022/589 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı belediye tarafından ihale ile yaptırılan "Kabataş İlçe Merkezi ve Alaykent Mahallesi İçme Suyu Temini İnşaatı" işinin müvekkiller tarafından yapıldığı ve davalı belediyeye teslim edildiğini, idarece projede revizyon istenmesine rağmen iş kapsamında davacı müvekkillerine yapılan ceza tahakkuku yapıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 TL tazminatın kesin kabul tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Belediye vekili cevap dilekçesinde özetle; 31.03.2014 tarih ve 28958 sayılı Resmi Gazetede ve 2014/6072 karar sayılı Bakanlar Kurulu kararına göre "Ordu Büyükşehir Belediyelerinde su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (OSKİ)" kurulmuş olup, husumetin ayrı bir tüzel kişiliği bulunan Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne yöneltilmesi gerektiğini, bu nedenle davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı Ordu Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın, dava konusu işin davalı OSKİ'nin sorumluluğu dahilinde bulunduğu anlaşıldığından pasif husumet yokluğundan reddine, OSKİ yönünden ise, davalı Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün de 2560 Sayılı Kanun kapsamında bir kamu kurumu niteliğinde olduğu ve kamu hizmeti yaptığı ancak çalışmalarının özel hukuk hükümlerine bağlı bulunduğu ve tacir sıfatını taşıdığı, bu nedenle davanın ticari dava niteliğinde olduğu, dava açılırken arabulucuya başvurulduğuna ilişkin bir belgenin dava dilekçesine eklenmediği, davacı vekiline verilen kesin süreye rağmen arabulucuya başvurulduğuna ilişkin bir belge sunulmadığı anlaşıldığından, davalı OSKİ Genel Müdürlüğü yönünden arabuluculuk özel dava şartı noksanlığına dayalı olarak davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı yüklenici vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi Ordu Su ve Kanalizasyon Müdürlüğü yönünden özel dava şartı noksanlığı (Arabuluculuk) nedeni ile red kararı verdiğini, verilen kararın usule aykırı olduğunu, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 04/09/2019 tarih 2019/1270 E. 2019/1606 K. Sayılı istinaf kararında da belirtildiği üzere huzurdaki davada arabuluculuk dava şartı olmadığı kanaatinde olduklarını belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılması istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava, her iki tarafın da tacir olduğu ve tarafların ticarî işletmelerini ilgilendiren eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, 6102 sayılı TTK m. 4(1) hükmü gereğince nispî ticarî dava söz konusu olduğundan, 6325 sayılı Kanunun 18/A-2. maddesi gereğince söz konusu davalarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartı olduğundan, başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 7155 Sayılı Kanunun 20. maddesi ile 6102 sayılı TTK'nın 5. maddesinden sonra gelmek üzere eklenen "Dava şartı olarak arabuluculuk" hükmü kapsamına girip girmediği, dava şartlarına bir aykırılık bulunup bulunmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 vd maddeleri, 7155 sayılı Kanunun 20. maddesi ile 6102 sayılı TTK'ya eklenen "Dava Şartı Olarak Arabuluculuk" başlıklı 5/A maddesi.
3. Değerlendirme
3.1.06/12/2018 tarihli ve 7155 sayılı Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa eklenen ve 01/01/2019 tarihinde yürürlüğe giren 5/A maddesi ile getirilen “Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. ....” hükmü uyarınca konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkındaki ticari davalarda dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak özel bir dava şartı haline getirilmiş bulunmaktadır.
3.2. Dosya kapsamında; dava dilekçesinde davalı olarak Ordu Büyükşehir Belediyesi (Oski Genel Müdürlüğü Yatırım ve İnşaat Daire Başkanlığı) yazıldığı, UYAP sistemine de davalının Ordu Büyükşehir Belediye Başkanlığı olarak kaydedildiği, mahkemece davacı vekiline davasını OSKİ Genel Müdürlüğü aleyhine mi, yoksa Ordu Büyükşehir Belediye Başkanlığına mı açtıkları konusunda açıklamada bulunması için süre verilmiş, davacılar vekili 23.04.2021 tarihli dilekçesinde davayı Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü aleyhine ikame ettiklerini bildirmiş, mahkemece davacı tarafın taraf değişikliği talebinin maddi bir hatadan kaynaklandığı anlaşıldığından taraf değişikliği isteminin kabulüne karar verilmiştir.
3.3. Dava Belediye aleyhine açılmış olup, yargılama aşamasında taraf değişikliği talebinin kabulü ile Ordu Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğü'ne yöneltilmiştir. Mahkemece her ne kadar uyuşmazlığın arabuluculuğa tabi olduğu yönünde karar verilmiş ise de davanın açıldığı tarihte Belediye taraf olup, Belediye tacir de olmadığından dava konusu uyuşmazlık arabuluculuğa tabi değildir. Bu hususta işin esasına girilerek inceleme yapılması gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına,
İlk Derece Mahkemesi Kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Murat Kıyak Birol Soner Bahri Aydoğan Ömer Kızılkaya Mahmut Coşkun
