T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2023/1070
Karar No : 2023/953
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 05.10.2022 (Asıl), 23.12.2022 (Ek)
SAYISI : 2022/1837 Esas, 2022/1353 Karar
Taraflar arasındaki şirketin ihyası davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak şirketin ihyasına karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesinin bu kararına karşı davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuş ise de Bölge Adliye Mahkemesince 23.12.2022 tarihli ek karar ile temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin ek kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; dava dışı şirket hakkında İskenderun 1. İş Mahkemesinde 2015/620 E. sayılı dosya ile dava açtığını ve davanın derdest olduğunu, taraf ehliyetinin sağlanması gerektiğini belirterek sicilden terkin edilen şirketin ihyasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 32 nci maddesi ve Ticaret Sicil Yönetmeliği'nin 34 üncü maddesi gereğince işlem yapıldığını, müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını savunarak davanın reddi ile aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmemesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dışı şirketin hakkında açılmış davanın olduğu, terkin öncesinde şirkete ihtar tebligatı çıkartılmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, sicilden re'sen terkin olan dava dışı şirketin İskenderun 1. İş Mahkemesinin 2015/620 E. sayılı dosyasına münhasıran yargılama ile icra ve infaz işlemleri tamamlanana kadar 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesi uyarınca ihyasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; cevap dilekçesinin dikkate alınmadığını, gerekçeli kararda savunmalarının tartışılmadan ve emsal içtihatlar dikkate alınmadan karar verildiğini, davacının iddiası olmamasına rağmen Mahkemenin müvekkilinin terkin işlemi öncesinde yapması öngörülen ihtarı yapıp usuli işlemleri yerine getirdiğini ispat edemediği hususunun re'sen gözetilmesinin hukuka aykırı olduğunu, ihya davasının re'sen terkin işleminden 6 ay 2 gün sonra ikame edilmesi ve 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesi kapsamında ihya kararı verilmesi sebepleriyle müvekkili yasal hasım olduğundan aleyhlerine yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şirketin terkin sebebinin "adresin tesbit edilememesi" olduğu, 6102 sayılı Kanun'un geçici 7 nci maddesinde belirtilen sınırlı hâllere münhasıran özel bir tasfiye yöntemi getirilen hâller dışındaki durumlarda geçici 7 nci maddeye göre değil, 6102 sayılı Kanun'daki tasfiye usulüne uygun tasfiye yapılması gerektiği, anılan maddenin istisnai ve geçici oluşu göz önüne alındığında kapsamının genişletilemeyeceği, kanunda gösterilmeyen bir hâlin tebliğ ile düzenlenemeyeceği, terkinin geçici 7 nci madde kapsamında olmayan bir neden ile yapıldığı, şirketin terkin işleminin hukuka uygun sayılamayacağı, İlk Derece Mahkemesince tebliğler yapılmadığından yargı giderine hükmedildiği, kararın gerekçesinin düzeltilmesi gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, hükmün gerekçesi bakımından kaldırılmasına, yeniden hüküm verilmesine, İskenderun 1. İş Mahkemesinin 2015/620 E. sayılı dosyasına münhasıran yargılama ile icra ve infaz işlemleri tamamlanana kadar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 547 nci maddesi uyarınca ihyasına karar verilmiş, davalı vekilinin bu karara ilişkin olarak yaptığı temyiz başvurusu ise şirket ihyasına ilişkin kararların 6100 sayılı Kanun'un 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca çekişmesiz yargı işi olması sebebiyle kesin olduğu gerekçesi ile aynı Kanun'un 366 ncı maddesinin birinci fıkrası atfıyla kıyasen uygulanması gereken 346 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği reddedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen asıl ve ek kararlarına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; ihya davalarının çekişmesiz yargı işlerinin düzenlendiği maddede yer alan ölçütlerden hiçbirinin kapsamına girmediğini, mezkur davanın basit yargılama usulüne tabi davalar kapsamına da girmediğini belirtip ayrıca istinaf dilekçesindeki iddialarını tekrarlamak suretiyle asıl ve ek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava dışı şirketin sicilden terkin işleminin usul ve yasaya uygun olup olmadığı, usul ve yasaya aykırı ise şirketin ihya edilmesi hâlinde davalı aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücreti taktir edilip edilmeyeceğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6102 sayılı Kanun'un 32, 547 ve geçici 7 nci maddeleri, Ticaret Sicil Yönetmeliği'nin 34 üncü maddesi, 6100 sayılı Kanun'un 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi, 366 ncı ve 346 ncı maddelerinin birinci fıkraları.
2. Dairenin emsal nitelikteki 31.10.2022 tarih, 2022/6501 E. ve 2022/7562 K. sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının istinaf edilmesi üzerine kararın kaldırılması suretiyle şirket ihyası talebinin kabulüne yönelik verilen 05.10.2022 tarihli kararın kesin olduğundan bahisle 23.12.2022 tarihli ek karar ile davalının temyiz başvurusunun reddine karar verilmiş ise de, Dairemizin yerleşmiş kararlarına göre Ticaret Sicil Müdürlüklerinin 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesine göre açılan ihya davasında yasal hasım olması ve açılan davada da İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün davalı olarak gösterilmesi sebebiyle dava çekişmesiz yargıya tabi olmadığından Bölge Adliye Mahkemesince verilen 05.10.2022 tarihli karar kesin nitelikte değildir. Bu sebeple Bölge Adliye Mahkemesinin 23.12.2022 tarihli ek kararının bozularak kaldırılıp davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine geçilmiştir.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Bölge Adliye Mahkemesince dava konusu uyuşmazlıkta 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesinin uygulanması gerektiği kabul edilmiş olup anılan yasal düzenlemenin ikinci fıkrası gereğince Mahkemece şirketin ihyasına karar verilmesi durumunda ek tasfiye işlemlerinin yapılması için tasfiye memurunun da atanması gerekmektedir. Bölge Adliye Mahkemesince şirketin ihyasına karar verilmesine rağmen tasfiye işlemlerini yürütmek üzere tasfiye memuru atanmaması 6102 sayılı Kanun'un 547 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yerinde olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin ek kararına yönelik davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile 23.12.2022 tarihli ek kararın BOZULARAK KALDIRILMASINA,
2. Davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
3. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin 05.10.2022 tarihli kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalıya iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Abdullah Yaman Dudu İrem Toros Dr. Orhan Sekmen Mehmet Tunç Döndü Deniz Bilir
BİLGİ : Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin bu yöndeki kararlarının eleştirildiği çalışma için bkz. DOĞANAY, M. Zahid, Medenî Usûl Hukuku Yönünden Anonim Şirketlerde Ek Tasfiye, Adalet Dergisi, S: 2023/1, s. 269-272.
İlgili makale için bkz.
