T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/7534
KARAR NO : 2021/2515
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 21/09/2020
NUMARASI : 2020/861 - 2020/898
DAVACI : Alacaklı : Ö.F.K.
DAVALI : Borçlu : C.A.
DAVALI : T.C. Maliye Hazinesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki Maliye Hazinesi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Mustafa Özbek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlu aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takipte, alacaklı vekilinin icra müdürlüğüne müracaat ederek borçlu adına kayıtlı taşınmazlardan iki tanesi üzerindeki haczin harç ödenmeksizin kaldırılmasını talep ettiği, icra müdürlüğünce ancak vazgeçme harcının ödenmesi halinde haczin kaldırılabileceğine karar verildiği, alacaklının icra müdürlüğü kararının iptali talebiyle icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, hacizli taşınmazlardan birkaçının üzerindeki haczin kaldırılması talebinin, alacağın haricen tahsil edildiğine karine teşkil edeceği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği, kararın alacaklı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, diğer taşınmazlar üzerindeki haczin devam etmesi halinde sadece iki taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılması talebinde bulunulmasının alacağın haricen tahsil edildiğine karine oluşturmayacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında, şikayetin kabulü ile haczin kaldırılması talebinin reddine ilişkin kararın iptaline karar verdiği görülmektedir.
492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 23. maddesinde; ''Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnamaye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçilirse tahsil harcı tam olarak alınır'' düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; borçlunun adına kayıtlı taşınmazlardan sadece ikisi üzerindeki haczin kaldırılmasına yönelik alacaklı vekilinin talebi, Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre, alacağın haricen tahsil edildiğine karine teşkil edeceğinden, haczin kaldırılması için anılan yasa hükmüne uygun olarak harç ödenmesi zorunlu olup, icra müdürlüğünce harç alınmasına yönelik işlemde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. (Dairemizin 2020/5775 Esas, 2021/408 Karar, 2016/17731 Esas, 2017/9947 Karar nolu, 2016/22006 Esas, 2017/13731 Karar nolu, 2019/8322 Esas, 2020/5001 Karar nolu kararı)
O halde, bölge adliye mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Maliye Hazinesinin temyiz isteminin kabulü ile, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi'nin 21/09/2020 tarihli, 2020/861 E. - 2020/898 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 08/03/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A. TUNCAL B. AZMAN M. ÇAMUR M. T. UYAR A. AYAN
AYNI YÖNDE KARAR:
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/8978
Karar No : 2023/1888
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 20.04.2022
SAYISI : 2021/2201 E., 2022/1067 K.
Taraflar arasındaki şikayetten dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi Funda Hasanbaşoğlu tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şikayetçi 3. Kişi dava dilekçesinde; ipotekli taşınmazı 26.12.2019 tarihinde satın aldığını, takipte taraf olmadığını, malik sıfatıyla 3. kişi olduğunu, alacaklının 27.12.2019 tarihinde satış talebinden vazgeçtiğini, satış talebini 1 yıllık sürede yenilemediğini, taşınmazdaki şerhlerin kaldırılması için talepte bulunduklarını, müdürlüğün bakiye alacağın üzerinden tahsil harcı yatırılması halinde 150/c şerhinin kaldırılmasına karar verdiğini, 150/c şerhinin harçsız olarak kaldırılması gerektiğini iddia ederek 18.12.2020 tarihli müdürlük kararının kaldırılmasına, taşınmazın üzerindeki bu dosyadan kaynaklanan haczin, 150/c şerhinin, tüm takyidatların harçsız olarak kaldırılmasına, takip dosyasının takipsizlik nedeniyle işlemden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı alacaklı vekili cevap dilekçesi sunmadı.
Davalı Maliye Hazinesi cevap dilekçesinde; davanın süre, esas ve husumet yönünden reddi gerektiğini, müdürlük kararının usule uygun olduğunu iddia ederek şikayetin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alacaklı vekili tarafından, bir yıllık yasal süre içerisinde, 02.05.2019'da ipotekli taşınmazın satışının istenildiği, satış talebinin alacaklı tarafından, 27.12.2019'da geri alındığı, yasada belirtilen sürede, alacaklı tarafından usulüne uygun olarak şikayete konu ipotekli taşınmazın satışı talep edilmediğinden, taşınmaz üzerindeki şerhin harç alınmadan kaldırılması gerektiği, davacının icra takibinin tarafı olmadığı, takipsizlik nedeni ile dosyanın işlemden kaldırılmasını talep edemeyeceği gerekçesiyle şikayetin kısmen kabulüyle İcra Müdürlüğünün 18.12.2020 tarihli karar tensip tutanağı ile vermiş olduğu kararın kaldırılarak, davacı adına kayıtlı bulunan Denizli ili, Pamukkale ilçesi, Topraklık mahallesi, 5264 Ada, 11 parsel sayılı taşınmazın kaydına konulan şerhin kaldırılmasına, sair istemlerin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde; Müdürlüğün kararının usul ve yasaya uygun olduğunu davacının tahsil harcı yatırması gerektiğini iddia etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şikayete konu taşınmaz üzerine 22.01.2019 tarihinde 150/c şerhi konulduğu, davalı alacaklı tarafından 1 yıllık süre içerisinde satış talep edildiği ve süresi içerisinde satış avansının yatırılmış olduğu, ancak daha sonra davalı alacaklının 27.12.2019 tarihinde satış talebinden vazgeçtiği, dava tarihine kadar satış talebinin yenilenmediği, dolayısıyla İİK 150/e maddesi gereğince süresinde satış talep edilmediğinden söz konusu taşınmaz üzerindeki şerhin harçsız olarak kaldırılmasına yönelik mahkemece verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Defterdarlık Muhakemat Müdürlüğü vekili temyiz dilekçesinde; Müdürlüğün kararının usul ve yasaya uygun olduğunu davacının tahsil harcı yatırması gerektiğini iddia etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ipotekli taşınmaz malikinin, alacaklı tarafından İİK 150/e maddesindeki yasal 1 yıllık sürede satış istenmemesi nedeniyle taşınmazın kaydındaki İİK 150/c şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İİK'nın 16. 150/c, 150/e maddeleri
3. Değerlendirme
492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 23. maddesinde; ''Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnamaye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçilirse tahsil harcı tam olarak alınır'' düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; şikayetçinin taşınmazın kaydına konulan şerhin kaldırılmasına yönelik talebinin, Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre, alacağın haricen tahsil edildiğine karine teşkil edeceğinden, haczin kaldırılması için anılan yasa hükmüne uygun olarak harç ödenmesi zorunlu olup, İcra Müdürlüğünce harç alınmasına yönelik işlemde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır.
O halde, mahkemece, şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü yönünde hüküm tesisi ve Bölge Adliye Mahkemesince de, istinaf başvurusunun esastan reddedilmesi isabetsiz olup, kararın bozulması gerekmiştir
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1. 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Ayhan Tuncal Refik Cemal Mehmet Çamur Sabahattin Öztemiz Ayhan Ayan
Hanedan
