T.C.
YARGITAY
1. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2021/8937
Karar No : 2023/4638
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Oltu Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 29.04.2021
EK KARAR TARİHİ : 09.05.2016
SAYISI : 2020/294 E., 2021/180 K.
Taraflar arasında görülen tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, Olur ilçesi, Taşlıköy köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan dava konusu taşınmaz bölümünün adına tescili isteği ile dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 06.08.2014 tarihli ve 2013/94 Esas, 2014/1172 Karar sayılı kararıyla; dava konusu edilen yerin davacıya ait 141 ada 4 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı, tescil harici bırakılan bir taşınmaz olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 26.12.2019 tarihli ve 2016/13519 Esas, 2019/8988 Karar sayılı kararıyla; uygulama eksikliğinin keşfen giderilmesi ve TMK'nın 713/4-5 inci maddesi uyarınca ilanların yapılması gereğine değinilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Hazine vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
4. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 02.07.2020 tarihli ve 2020/1208 Esas, 2020/2589 Karar sayılı kararıyla, öncelikle İlçe Belediyesi ile Büyükşehir Belediyesinin davaya dahil edilmesi; diğer taraftan, taşınmazın baraj gölü altında kaldığının bildirilmesi nedeniyle bu hususun belirlenmesi ve ona göre uygulama yapılması gerektiğine değinilerek önceki bozma kararının kaldırılmasına ve açıklanan gerekçe ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 29.04.2021 tarihli ve 2020/294 Esas, 2021/180 Karar sayılı kararıyla; 29.03.2021 tarihli muhtıra ile gerekli olan 652,00 TL avansı HMK madde 114/1-g uyarınca 1 haftalık kesin süre içerisinde yatırması, aksi halde HMK madde 115/2 nci maddesi hükümlerinin uygulanacağı yönünde davacı vekiline ihtarda bulunulduğu, muhtıranın 12.04.2021 tarihinde davacı vekiline usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, ancak tebliğ tarihinden itibaren 1 haftalık kesin süre içerisinde avansın ikmal edilmediği gerekçesiyle HMK'nın 114/1-g ve 115/2 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tebligatın usulüne uygun yapılmadığını bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; kadastro öncesi nedene dayalı tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 114/1-g, 115 inci, 120 nci ve 324 üncü maddeleri
3. Değerlendirme
1. Somut olayda; Mahkemece, verilen kesin süre içerisinde avansın ikmal edilmediği gerekçesiyle HMK'nın 114/1-g ve 115/2 nci maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiş ise de, açıklanan düzenlemelere göre HMK'nın 324 üncü maddesinde belirtilen delil ikamesi avansı, 114 üncü maddenin "1-g" bendinde belirtilen gider avansından hüküm ve sonuçları itibariyle farklıdır. 114/1-g maddesinde gider avansının yatırılmış olması dava şartı olarak tanımlanmış, 115/2 nci maddesinde dava şartının yokluğu halinde izlenecek yol gösterilmiş, 120 nci maddesi ile de gider avansına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Yine HMK'nın 324 üncü maddesinde ise delil ikamesi için avans düzenlemesine yer verilerek, avansın yatırılmaması halinde o delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılacağı öngörülmüştür.
2. Hal böyle olunca, Mahkemece yatırılması istenen bedelin HMK'nın 324 üncü maddesi gereğince delil ikamesi için yatırılması gereken avans olduğu sonucuna varılarak, 6100 sayılı HMK'nın 324 üncü maddesi uygulanmak suretiyle bu kapsamda usulüne uygun ihtarat yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken olayda uygulama yeri bulunmayan HMK'nın 114/g, 115/2 nci maddelerinden söz edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
20.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
Fikriye Ernalbant Ramazan Ülger Tümer Türkeş Genç İsmail Aysal Dr. Hamit Yelken
BİLGİ : “Mevcut gider avansı, keşif ve bilirkişi ücretini karşılamaz ise HMK 324. madde hükümleri uygulanır” şeklindeki Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 05 Nisan 2017 tarihli kararı için bkz.
“İspat yükü davacıda ise bilirkişi delil avansının yatırılmaması davanın esastan reddini gerektirir” şeklindeki Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 18 Nisan 2019 ve Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 28 Kasım 2019 tarihli kararı için bkz.
