T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

ESAS NO       : 2016/22559
KARAR NO    : 2017/13747

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ           : Ayvalık İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ                     : 06/05/2016
NUMARASI             : 2016/86 - 2016/81
DAVACI                   : BORÇLU  : S.A.Ç.
DAVALI                   : ALACAKLI : A.A.K.

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Güler Yağcı tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı tarafından borçlu mirasçılar hakkında bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, şikayetçi borçlunun takibin kesinleşmesinden sonra icra müdürlüğüne mirasın reddine ilişkin mahkeme ilamını ibraz ederek, hakkındaki takibin durdurulmasını ve hacizlerin kaldırılmasını talep ettiği, icra müdürlüğü tarafından 22.04.2016 tarihinde verilen ret kararı üzerine aynı taleplerle icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, borçlunun borca itiraz niteliğindeki başvurusunun İİK. 168/5. maddesi gereğince yasal 5 günlük sürede yapılmadığı ve icra mahkemesi yerine icra müdürlüğüne yapıldığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.

İİK.nun 53. maddesine göre, borçlunun ölüm günü ile beraber üç gün içinde takip geri bırakılır. Mirasçı mirası kabul veya reddetmemişse mirası ret süresince mirasçılar hakkında takip yapılamaz. Bu maddenin uygulanabilmesi için icra takibinin mirasın reddi süresinde yapılması ya da murisin takibe başlandıktan sonra ölmüş olması gerekir. İİK.nun 53. maddesine aykırı olarak takip yapılması ya da takip işlemlerine devam edilmesi nedenlerine dayalı olarak ilgililer İİK. nun 16. maddesi uyarınca icra mahkemesine şikayette bulunabilirler. İİK.nun 53. maddesine aykırılık iddiası ise kamu düzeni ile ilgili olduğundan İİK. nun 16/2. maddesi uyarınca süresiz şikayete tabi olacaktır. 

Her ne kadar Hukuk Genel Kurulu’nun, 19.11.2014 tarih ve 2013/12-2240 Esas 2014/929 Karar sayılı olup, Dairemizce de benimsenerek içtihat değişikliğine gidilen kararı ile; mirasın reddi nedeniyle borçtan sorumlu olunmadığına ilişkin iddianın, borca itiraz olduğu ve ödeme emrinin tebliği üzerine takibin şekline göre yasal süre içinde ilgili merciye yapılması gerektiği kabul edilmiş ise de, bu ilke, murisin takipten önce ölmesi ve mirası red süresi geçtikten sonra murisin borçları için mirasçıları aleyhinde takip yapmaları durumunda geçerli olup, mirasçılar ödeme emri tebliği üzerine mirası red nedeniyle borçlu olmadıkları itirazını takibin şekline göre icra müdürlüğüne veya icra mahkemesine süresi içinde yapmak zorundadırlar.

Somut olayda muris Halil A.'un 10.03.2013 tarihinde öldüğü, davadışı borçlu ile muris Halil A. mirasçıları hakkında İİK. 53. maddede düzenlenen 3 aylık mirası ret süresi dolmadan 13.03.2013 tarihinde takibe başlandığı, şikayetçi borçluya 03.04.2013 tarihinde ödeme emrinin tebliğ edildiği, mirasın reddine ilişkin davanın, takibin kesinleşmesinden sonra 24.05.2013 tarihinde açıldığı, 13.06.2013 tarihinde mirasın reddinin tesbit ve tesciline karar verildiği görülmektedir. 

Şu hale göre murisin ölümünden sonra üç aylık mirası red süresi dolmadan icra takibine mirasçılar aleyhine geçildiği anlaşılmakla, takip borçlusu olan mirasçının İİK 53 maddesine aykırı olarak başlatılan bu takibi süresiz şikayet yolu ile iptal ettirme hakkı bulunmaktadır. O halde mahkemece şikayetin kabulü yerine istemin sürede olmadığından bahisle red kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.11.2017 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Başkan                 Üye                    Üye                   Üye                    Üye
E. UZUNER          F. ALTINOK       A. TUNCAL       Dr. Ş. KELEŞ     G. HEYBET

BİLGİ : Kararın sonuç kısmında her ne kadar "oyçokluğuyla karar verildi" ifadesi bulunmakta ise de kararda muhalefet ifadesine veya muhalefet şerhine (karşı oya) rastlanmamıştır.

AYNI YÖNDE KARAR:

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

ESAS NO       : 2023/6013
KARAR NO    : 2024/2378

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ           : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
TARİHİ                     : 09.05.2023
NUMARASI             : 2021/2234 - 2023/718

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Kiraz Koyuncu Ceylan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı tarafından, keşidecisi Abdülcelil C. olan bonoya dayalı olarak, keşideci borçlunun ölümü üzerine mirasçıları aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan icra takibinde, mirasçı borçluların, murisin imzasına ve borca itiraz ederek ödeme emrinin ve takibin iptalini talep ettikleri, İlk Derece Mahkemesince, imzaya itirazın ve tazminat talebinin reddine, borca itirazın kısmen kabulü ile işlemiş faizin 176.611,51 TL olarak düzeltilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildiği, borçlular tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmektedir.

İİK'nın 53. maddesine göre; terekenin borçlarından dolayı ölüm günü ile beraber üç gün içinde takip geri bırakılır. Mirasçı, mirası kabul veya reddetmemişse bu hususta Kanunu Medenide muayyen müddetler geçinceye kadar takip geri kalır.

TMK'nın 606/1. maddesine göre ise; mirası ret süresi üç aydır. Buna göre, murisin ölümü üzerine üç gün ve devamında üç ay süre ile mirasçıları hakkında takip yapılamaz.

Somut olayda, muteriz borçluların murisi olan ve takip dayanağı bononun keşidecisi Abdülcelil C.’nin 23.11.2019 tarihinde vefat ettiği, 3 aylık süre dolmadan 04.02.2020 tarihinde, muteriz mirasçılar aleyhine takip başlatıldığı, yapılan takibin İİK'nın 53. maddesine aykırılık teşkil ettiği anlaşılmaktadır.

İİK'nın 53. maddesine aykırılık ise, kamu düzeni ile ilgili olduğundan İİK'nın 16/2. maddesi uyarınca İcra Mahkemesine başvuru süresiz şikayete tâbidir.

O halde, İlk Derece Mahkemesince, kamu düzenine aykırılık teşkil eden bu husus re'sen dikkate alınarak, İİK'nın 53. maddesi uyarınca takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçluların temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, Adana Bölge Adliye 10. Hukuk Dairesinin 09.05.2023 tarih ve 2021/2234 Esas 2023/718 Karar sayılı kararının (KALDIRILMASINA), Adana 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 01.07.2021 tarih ve 2020/81 E. - 2021/372 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 13.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan              Üye                  Üye                   Üye                   Üye
A. TUNCAL        N. ŞİMŞEK      G. HEYBET      M. T. UYAR       A. AYAN