T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2022/8646
Karar No      : 2023/1536

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 18.05.2022
SAYISI                                 : 2021/1294 E., 2022/1192 K.

Taraflar arasındaki icra memur muamelesine şikayetten dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.

Kararın şikayet eden üçüncü kişi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayet eden üçüncü kişi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi İpek Akdeniz tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Şikayet eden üçüncü kişi vekili dilekçesinde; müvekkiline 18.03.2021 tarihinde gönderilen haciz müzekkeresinde (borçlu K. Yapı ...Şirketi ) doğmuş ve doğacak tüm hak ve alacaklar üzerine İİK'nın 78. maddesine göre haciz konulmasının istendiğini, haciz müzekkeresinde borçlu olarak adı geçen K. Yapı ... Şirketi ile arasında finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını, Finansal Kiralama Kanunu'nun 32. maddesinde, sözleşmenin sona ermesi halinde kiracının finansal kiralama konusu malı alma hakkının olduğunun belirtildiğini, aynı yasanın 29. maddesinde finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulması gerektiği yazıldığından tarafına gönderilen haciz müzekkeresinin iptalini talep etmiştir.

II. CEVAP

Alacaklı O. Bank Anonim Şirketi vekili dilekçesinde; doğmuş ve doğacak hak ve alacaklar üzerine İİK'nın 78. maddesine göre haciz konulabileceğini, emsal Yargıtay içtihadı uyarınca haciz müzekkeresinin 3. kişi aleyhine sonuç doğurmayacağını, şikayetçinin hukuken korunmaya değer menfaatinin bulunmadığını beyan ederek talebin reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İİK'nın 89. maddesi ile İİK'nın 78. maddesinin sonuçlarının birbirinden farklı olduğu, borçlunun üçüncü kişi nezninde ileride doğması muhtemel alacaklarının haczinin İİK'nın 78. maddesine göre yapılabileceği, şikayetçinin 89/1 haciz ihbarnamesine süresinde itiraz ettiğinden borçlunun şikayetçi üçüncü kişi nezninde doğmuş bir alacağından söz edilemeyeceği gerekçesiyle şikayetin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuran

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayet eden üçüncü kişi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Finansal kiralama sözleşmesine bağlı olarak ileride doğması muhtemel haklara, üçüncü kişiye haciz yazısı gönderilmek suretiyle haciz konulamayacağını, 89/1 haciz müzekkeresinin iptalini talep etmediğini, şikayetinin konusunun İİK'nın 78. maddesine göre gönderilen haciz müzekkeresi olduğunu, haciz borçlusunun opsiyon hakkı bulunduğunu, bu hakkın haciz tarihinde doğmamış bir hak olduğunu, doğması halinde ise kullanılıp kullanılamayacağı belirli olmadığından haciz yazısının hukuka aykırı olduğunu beyan ederek kararın kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile borçlunun üçüncü kişi nezninde doğmuş ve doğacak hak ve alacakları üzerine haciz konulacağına ilişkin üçüncü kişiye gönderilen yazı İİK'nın 78. maddesine göre gönderilen haciz müzekkeresi olduğu, bu haciz müzekkeresinin İİK'nın 89. maddesindeki sonuçları doğurmayacağı bu sebeple şikayetçinin haciz müzekkeresinin iptalini istemekte hukuki yararı bulunmadığından, şikayetçi 3. kişi vekilinin Eskişehir 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 23.06.2021 tarih ve 2021/182 E. - 2021/335 K. sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayet eden üçüncü kişi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

İstinaf dilekçesi içeriğinde yazılı olan sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, üçüncü kişi ve takip borçlusu arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi kapsamında borçlunun ileride doğacak hakları üzerine haciz konulup konulamayacağı ve işbu şikayette üçüncü kişinin hukuki yararı olup olmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6361 sayılı Kanunun 29. ve 32. maddeleri

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre şikayet eden vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 29. maddesinde; kiracı aleyhine icra takibi yapılması halinde, finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulması öngörülmüştür. Aynı yasanın 32. maddesinde ise; sözleşme sona erdiğinde, kiracının finansal kiralamaya konu malı alma hakkının olduğu belirtilmiştir.

Somut olayda; şikayete konu işlem finansal kiralama sözleşmesine konu hak ve alacakların haczine yöneliktir. Her ne kadar; borçlunun, üçüncü kişi nezdinde ileride doğması muhtemel alacaklarının haczi İİK'nın 78. maddesi kapsamında gönderilecek haciz yazısı ile mümkün ise de; borçlu şirket finansal kiralama sözleşmesinin kiracısı, kendisine haciz müzekkeresi gönderilemeyeceğini iddia eden şikayetçi üçüncü kişi şirket ise finansal kiralama sözleşmesinin kiralayanı olması nedeniyle şikayette hukuki yararı bulunmaktadır.

O halde, şikayetçi üçüncü kişinin hukuki yararı bulunduğu dikkate alınarak şikayet dilekçesinde ileri sürülen 02.04.2013 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi ve ilgili belgeler incelenerek, sözleşme şartlarının haciz tarihi itibariyle değerlendirilip sonuca gidilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı üçüncü kişi vekilinin temyiz isteminin kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

09.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan               Üye                         Üye                       Üye                              Üye
Ayhan Tuncal      Nebahat Şimşek      Gülşen Heybet      Mustafa Taner Uyar     Ayhan Ayan