DENİZDE ÇATMADAN KAYNAKLI İSTEMLERDE DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMELERİ GÖREVLİDİR.
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/2950
KARAR NO : 2015/3751
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/01/2015
NUMARASI : 2014/1160-2015/20
DAVACILAR : M.S.'IN MİRASÇILARI: 1- H.S. 2- M. S. 3- C.S. 4- H.Ç.
VEKİLİ : AV. O.A.
TEMLİK ALAN
DAVACI : R. SHİPPİNG CO. LTD.
VEKİLİ : AV. İ.H.
DAVALI : A. FERİBOTU DONATAN VE İŞLETENİ DENİZCİLER TURZ. DENİZCİLİK A.Ş.
VEKİLİ : AV. O.A.
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 20/01/2015 tarih ve 2014/1160 - 2015/20 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi temlik alan vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi E.C. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili; müteveffa M.S.'ın M/V R. 1 isimli gemide gemici olarak çalışmaya başladığını, geminin Adriatik Denizi'nde seyir halinde iken A. isimli yolcu feribotu ile çarpışıp battığını ve müteveffanın kurtulamadığını, mütevaffanın hiçbir kusuru olmadığı bu kazanın gerçekleşmesinde A. isimli feribotun donatanı ve işleteni D. Turz. Denizcilik A.Ş. isimli firmanın kusurlu olduğunu, meydana gelen bu olayın bir iş kazası olduğunu, müvekkillerinin manevi olarak zarara uğradığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 54.300 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, dava konusu alacak ve ferileri ile birlikte M/V R. 1 gemisi ve A. Feribotu, navlun ve surrogatlar üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir; yargılama sırasında davacılar, alacaklarını M/V R. gemisi donatanı/işvereni R. Shipping Co. Ltd. ve geminin işleteni A. Gemi İşletmeleri Ticaret Ltd. Şti'ne temlik etmişlerdir.
Davalı A. Feribotu Donatan ve İşl. Denizciler Turz. Denizcilik A.Ş. vekili; kusursuz olan müvekkilinin bu dava ile ilgili herhangi bir tazmin sorumluluğunun bulunmadığını, şartları oluşmayan kanuni rehin hakkı tesisi talebinin reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların murisinin yabancı bayraklı gemide belirli bir süre hizmet sözleşmesine bağlı olarak çalışan gemici olduğu, Deniz İş Kanunu'na tabi olmayan gemi adamlarına Borçlar Kanunu'nun hizmet akti hakkındaki genel hükümlerinin tatbik olunacağı, ayrıca deniz hukukuna ilişkin bir ihtilafın ve ticari bir davanın söz konusu olmadığı, kanuni rehin hakkının fer'i nitelikte olduğu ve mahkemenin görevini tayin edemeyeceği, kanuni rehin hakkı tanınması talebinin de asıl alacağın var olup olmadığını tartışacak ve tespit edecek olan mahkemece hükme bağlanması gerektiği gerekçesiyle temlik alan davacı M/V R. gemisi donatanı iş veren R. Shipping Co. Ltd şirketi tarafından açılan dava dilekçesinin görev yönünden reddine, süresinde ve talep halinde görevli İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Kararı, temlik alan vekili temyiz etmiştir.
Dava, denizde çatmadan kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta, yabancı bayraklı MV R. 1 adlı gemi ile Türk Bayraklı A. Feribotu isimli geminin 20.10.2011 tarihinde Adriyatik Denizi'nde seyir halindeyken çarpışmaları sonrasında batan MV R. 1 adlı gemide çalışan muris hayatını kaybetmiştir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK'nın 5136 sayılı Yasa ile değişik 4. maddesine göre "İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığı'nca, bu Kanun'un Dördüncü Kitabında yer alan deniz ticaretine ilişkin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere denizcilik ihtisas mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenir.” Aynı Yasa'nın Dördüncü Kitabında, 1216. vd. maddelerde denizde çatmaya ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Mahkemece, davada çatma hükümlerinin de uygulanacağı ve görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu, bu hususta yapılacak yargılamanın ve kusurun belirlenmesinin uzmanlığı gerektirmesi nedeniyle yukarıda bahsi geçen yasal düzenlemeler uyarınca ihtisas mahkemesi olan denizcilik ihtisas mahkemelerinin görevi dahilinde sayıldığı gözetilmeksizin yazılı gerekçeyle görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle alacağı temlik alan R. Shipping Co. Ltd. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün alacağı temlik alan R. Shipping Co. Ltd. yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden temlik alana iadesine, 18/03/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
DENİZDE ÇATMADAN KAYNAKLI İSTEMLERDE DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMELERİ GÖREVLİDİR.
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/2950
KARAR NO : 2015/3751
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/01/2015
NUMARASI : 2014/1160-2015/20
DAVACILAR : M.S.'IN MİRASÇILARI: 1- H.S. 2- M. S. 3- C.S. 4- H.Ç.
VEKİLİ : AV. O.A.
TEMLİK ALAN
DAVACI : R. SHİPPİNG CO. LTD.
VEKİLİ : AV. İ.H.
DAVALI : A. FERİBOTU DONATAN VE İŞLETENİ DENİZCİLER TURZ. DENİZCİLİK A.Ş.
VEKİLİ : AV. O.A.
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 20/01/2015 tarih ve 2014/1160 - 2015/20 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi temlik alan vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi E.C. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili; müteveffa M.S.'ın M/V R. 1 isimli gemide gemici olarak çalışmaya başladığını, geminin Adriatik Denizi'nde seyir halinde iken A. isimli yolcu feribotu ile çarpışıp battığını ve müteveffanın kurtulamadığını, mütevaffanın hiçbir kusuru olmadığı bu kazanın gerçekleşmesinde A. isimli feribotun donatanı ve işleteni D. Turz. Denizcilik A.Ş. isimli firmanın kusurlu olduğunu, meydana gelen bu olayın bir iş kazası olduğunu, müvekkillerinin manevi olarak zarara uğradığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 54.300 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, dava konusu alacak ve ferileri ile birlikte M/V R. 1 gemisi ve A. Feribotu, navlun ve surrogatlar üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir; yargılama sırasında davacılar, alacaklarını M/V R. gemisi donatanı/işvereni R. Shipping Co. Ltd. ve geminin işleteni A. Gemi İşletmeleri Ticaret Ltd. Şti'ne temlik etmişlerdir.
Davalı A. Feribotu Donatan ve İşl. Denizciler Turz. Denizcilik A.Ş. vekili; kusursuz olan müvekkilinin bu dava ile ilgili herhangi bir tazmin sorumluluğunun bulunmadığını, şartları oluşmayan kanuni rehin hakkı tesisi talebinin reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların murisinin yabancı bayraklı gemide belirli bir süre hizmet sözleşmesine bağlı olarak çalışan gemici olduğu, Deniz İş Kanunu'na tabi olmayan gemi adamlarına Borçlar Kanunu'nun hizmet akti hakkındaki genel hükümlerinin tatbik olunacağı, ayrıca deniz hukukuna ilişkin bir ihtilafın ve ticari bir davanın söz konusu olmadığı, kanuni rehin hakkının fer'i nitelikte olduğu ve mahkemenin görevini tayin edemeyeceği, kanuni rehin hakkı tanınması talebinin de asıl alacağın var olup olmadığını tartışacak ve tespit edecek olan mahkemece hükme bağlanması gerektiği gerekçesiyle temlik alan davacı M/V R. gemisi donatanı iş veren R. Shipping Co. Ltd şirketi tarafından açılan dava dilekçesinin görev yönünden reddine, süresinde ve talep halinde görevli İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Kararı, temlik alan vekili temyiz etmiştir.
Dava, denizde çatmadan kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta, yabancı bayraklı MV R. 1 adlı gemi ile Türk Bayraklı A. Feribotu isimli geminin 20.10.2011 tarihinde Adriyatik Denizi'nde seyir halindeyken çarpışmaları sonrasında batan MV R. 1 adlı gemide çalışan muris hayatını kaybetmiştir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK'nın 5136 sayılı Yasa ile değişik 4. maddesine göre "İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığı'nca, bu Kanun'un Dördüncü Kitabında yer alan deniz ticaretine ilişkin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere denizcilik ihtisas mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenir.” Aynı Yasa'nın Dördüncü Kitabında, 1216. vd. maddelerde denizde çatmaya ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Mahkemece, davada çatma hükümlerinin de uygulanacağı ve görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu, bu hususta yapılacak yargılamanın ve kusurun belirlenmesinin uzmanlığı gerektirmesi nedeniyle yukarıda bahsi geçen yasal düzenlemeler uyarınca ihtisas mahkemesi olan denizcilik ihtisas mahkemelerinin görevi dahilinde sayıldığı gözetilmeksizin yazılı gerekçeyle görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle alacağı temlik alan R. Shipping Co. Ltd. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün alacağı temlik alan R. Shipping Co. Ltd. yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden temlik alana iadesine, 18/03/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.