T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/7857
Karar No      : 2024/3657

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 31.05.2023
SAYISI                                 : 2023/1436 E., 2023/1685 K.

Taraflar arasındaki evlat edinme davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 21.05.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.

Belli edilen günde temyiz eden davacı Ufuk A. ile vekili Avukat B.A. Temiz geldiler. Karşı taraf davalı Vıktorıa A. geldi. Diğer davalı gelmedi. Gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen günde Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkilinin 2008'den bu yana Vıctorıa ile evli olduğunu, eşi Vıctorıa A.’ın 17.09.1992 doğumlu Nıko O. isimli Rus vatandaşı oğlu bulunduğunu, evlat edinilmek istenen Nıko'nun Mayıs 2008 tarihinden beri müvekkili ile birlikte yaşadığını, tarafların 2008- 2010 tarihleri arasında Trabzon ilinde ikamet ettiklerini, 2010'dan bu yana ise Ordu'da ikamet ettiklerini, Niko'nun tüm tatil günlerinde müvekkilinin ve eşinin yanına geldiğini, Niko'nun lise ve üniversite eğitimlerini Rusya'da müvekkilinin imkanları ile tamamlandığını, 2018-2019 eğitim yılında Ordu Üniversitesi Türkçe bölümünde okuduğunu, sertifika aldığını, 2018 senesinden itibaren ise Ordu ilinde ikamet izni ile ikamet ettiğini, müvekkilinin ve eşinin ortak çocuğunun bulunmadığını, Nıko O.'un müvekkilinin kendisini evlat edinmesine rızası bulunduğunu, Niko O.'un müvekkilini babası olarak benimsediğini, doğduğundan beri kendi biyolojik babasını hiç bilmediğini ve tanımadığını iddia ederek evlat edinmeye karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar ayrı ayrı sundukları cevap dilekçelerinde; davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tanık beyanlarıyla evlat edinilmek istenilenin, davacı tarafından, küçükken en az beş yıl süreyle bakılıp gözetildiğinin ve eğitildiğinin ispatlanamadığı, dava dilekçesi içeriğinden davalı Niko'nun lise ve üniversite eğitimini Rusya'da tamamladığı ve Türkiye'ye tatillerde geldiği, tam olarak Türkiye'ye dönüşün 2018 yılından itibaren olduğu, bu haliyle dava açılış tarihi itibariyle evlat edinmek isteyen ve evlat edinilmek istenenin en az beş yıldan beri aile halinde birlikte yaşadıklarının ispatlanamadığı, bu haliyle yasal şartların oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili, evlat edinme koşullarının oluştuğunu, davanın kabulü gerektiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, istinaf itirazlarını tekrarla, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, evlat edinme istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, küçüklerin evlat edinilmesi başlığı altında düzenlenen diğer eşin çocuğunu evlat edinmeye ilişkin hükmün, diğer eşin ergin çocuğunu evlat edinmesi halinde uygulanmasının mümkün olup olmadığı, başka yerde eğitim görmenin aile halinde birlikte yaşama koşulunun sağlanmasına engel olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 305 inci, 306 ncı, 307 nci, 308 inci, 309 uncu, 313 üncü, 314 üncü, 315 inci, 316 ncı maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri; 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 18 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. 4721 sayılı Kanun gereğince çocuk ile ana arasındaki soybağı doğumla, çocuk ile baba arasındaki soybağı ise ana ile evlilik, tanıma ve hakim hükmü ile kurulur, ayrıca soybağı evlat edinme yoluyla kurulabilir. Yasadaki düzenlemeler ve yargılama usullerinden de anlaşılacağı gibi, soybağı davaları, bu arada doğal olarak da evlat edinme davaları, kamu düzenine ilişkindir.

2. 5718 sayılı Kanun'un "evlât edinme" başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince evlât edinme ehliyeti ve şartları, taraflardan her birinin evlât edinme anındaki millî hukukuna tâbidir. Buna göre, evlat edinme ehliyeti ve şartları bakımından evlat edinme talebinde bulunan davacı için Türk hukuku; evlat edinilecek kişi için ise kendi milli hukuku birlikte uygulanacaktır. Bu hukuklardan biri bakımından evlat edinmenin mümkün olmaması halinde evlat edinmeye karar verilemeyecektir.

3. Somut uyuşmazlıkta davacı tarafından evlat edinilmek istenen davalı Niko'nun milli hukukunun araştırılması gerekmektedir. Bunun için Mahkemece, 5718 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince taraflardan yardım istenerek davalı Niko'nun milli hukukunun evlat edinmeye ilişkin pozitif hukuk hükümleri ve Türkçe tercümelerinin dosyaya getirtilmesi, bunun mümkün olmaması halinde ise Mahkemece gereken şekilde davalı Niko'nun milli hukukunun usulünce araştırılması, bütün araştırmalara rağmen yabancı hukukun olaya ilişkin hükümlerinin tespit edilememesi hâlinde, 5718 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin ikinci fıkrası gözetilerek karar verilmesi gerekirken açıklanan yasal düzenlemeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Duruşma için takdir olunan 17.100,00 TL'lik vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,

21.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan                          Üye                               Üye                         Üye                 Üye
Mehmet Kasım Çetin     A. Albayrak Doğan       Sedat Demirtaş       Sevil Kartal      Hatıran Alper