T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/7264
Karar No      : 2024/5001

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 25.04.2023
SAYISI                                 : 2023/718 E., 2023/1272 K.

Taraflar arasındaki boşanma davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.

Kararın davalı kadın tarafından istinaf edilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesince verilen 08.12.2022 tarihli ek karar ile istinaftan vazgeçmesi nedeni ile davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Ek kararın davalı kadın tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kadın tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

1. Davacı erkek dava dilekçesinde özetle; kadının erkeği aldattığını iddia ederek, evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına mümkün olmadığı taktirde evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

2. Davacı erkek vekili 16.11.2021 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; kadının ilgisiz olduğunu, evine bakmadığını, birlik görevlerini yerine getirmediğini, ev işleri ile ilgilenmediğini, erkeği aşağıladığını, hakaret ettiğini, tehditte bulunduğunu, anlaşmalı boşanma davasından vazgeçtiklerini, kadının aynı eylemlerine devam ettiğini, sürekli telefonla ilgilenip geceleri mesajlaştığını, sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığını iddia ederek, zina nedeni ile tarafların boşanmalarına mümkün olmadığı taktirde evlilik birliğinin sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, yasal faizi ile 100.000,00 TL maddî, 200.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

Davalı kadın yasal süre geçtikten sonra sunduğu 13.09.2021 tarihli cevap dilekçesinde; davacının tarafına takılan tüm takılarını elinden alarak kendi işlerinden kullanmak üzere hepsini harcadığını, davacının ve babasının kendisini darp ettiğini, çantasının içinde bulunan altınlarını da gasp ettiklerini, davacıyı severek kendisine kaçtığını, kaçmasına karşı davacı tarafın elindeki avucundaki tüm paralarını alarak kendisini kapı dışarı attığını iddia ederek, boşanmayı kabul ettiğini beyan etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; celp edilen GSM kayıtlarından anlaşılacağı üzere, davacı kadının ,kendi adına kayıtlı.... 58 71 numaralı hat ile erkek şahıslar adına kayıtlı...79 59,... 16 05 hatlarla mesajlaşarak,..... 41 41 numaralı hatla telefon araması yaparak evli bir kadına yakışmayacak şekilde vakitli, vakitsiz makul olmayan sürelerde başka erkeklerle sıklıkla telefon görüştüğü, dinlenilen davacı tanıklarının beyanlarının bir kısmı duyuma dayalı olup, bir kısım beyanlardan anlaşılacağı üzere, davalı kadının başka erkekle telefonda görüntülü görüşerek sadakate aykırı güven sarsıcı davranışta bulunduğu, davalı kadının zina eylemini yaptığı konusunda her türlü şüpheden uzak bir delilin bulunmadığı, duyuma dayalı tanık beyanlarına itibar edilemeyeceği, zina eyleminin ispatlanamadığı, olayların akışı karşısında sadakate aykırı güven sarsıcı davranışlarda bulunan davalı kadının boşanmaya yol açan olaylarda tam kusurlu olduğu gerekçesi ile davacının zina nedenine dayalı boşanma davasının reddine, davacının evlilik birliğinin sarsılması nedenine dayalı boşanma davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, erkek yararına 15.000,00 TL maddî ve 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.

2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı kadın tarafından kusur belirlemesi, kabul edilen tazminatlar ve vekâlet ücreti yönünden istinaf kanun yoluna başvurulması, davalı kadının sunduğu 02.12.2022 tarihli dilekçesi ile istinaf talebinden feragat ettiğini beyan etmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesince verilen 08.12.2022 tarihli ek karar ile, davalının 02.12.2022 tarihli dilekçesi ile istinaf yasa yolundan vazgeçtiğini bildirdiği gerekçesi ile davalı tarafın istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen ek kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; 08.12.2022 tarihli ek kararı kabul etmediğini, sunmuş olduğu dilekçesinde istinaf giderlerinden kurtulmak için istinaf talebinden vazgeçtiğini, oysa talebinin Mahkemece yanlış anlaşıldığını, verilen tazminatları kabul etmesinin mümkün olmadığını belirterek, İlk Derece Mahkemesi ek kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile ek karar, kabul edilen tazminatlar ve vekâlet ücreti yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile usul ve kanuna aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesi ile davalı kadının ek karara yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine, ret nedenine göre esasa ilişkin istinaf istemlerinin incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı kadın temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, ek karar, kabul edilen tazminatlar ve vekâlet ücreti yönünden temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davalı kadın tarafından sunulan istinaftan feragat dilekçesinin geçerli kabul edilip edilmeyeceği, sonuç doğurup doğurmayacağı, İlk Derece Mahkemesi'nin ek kararının usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 206 ncı, 309 uncu, 310 uncu, 311 inci ve 320 inci maddeleri, 336 ncı, 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci, ikinci fıkrası; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, İlk Derece Mahkemesince tarafların boşanmalarına karar verilmiş, gerekçeli karar kadına 11.11.2022'de tebliğ edilmiştir. Davalı kadın sunduğu istinaf dilekçesinde adli yardım talepli olarak kusur belirlemesi, kabul edilen tazminatlar ve vekâlet ücreti yönünden istinaf ettiğini beyan etmiş, İlk Derece Mahkemesi adli yardım talebini değerlendirmemiş, istinaf harç ve giderlerini dosyaya yatırması için düzenlenen muhtıra kadına 10.12.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, kadın 02.12.2022 tarihli istinaf harç ve giderlerini ödemeyeceğinden bahisle istinaf talebinden feragat ettiğine dair dilekçe sunmuştur. İlk Derece Mahkemesi'nce 08.12.2022 tarihli ek kararı ile vazgeçme nedeniyle davalı kadının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Ek karar davalı kadına 28.12.2022 tarihinde tebliğ edilmiştir. Kadın tarafından 02.01.2022 tarihli istinaf dilekçesi ile ek ve asıl karar yönünden karar istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince davalı kadın vekilinin istinaf talebi esastan reddedilmiştir.

2. 6100 sayılı Kanun'un 336 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası gereği, yasa yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay'a yapılır. Somut olayda davalı kadın, istinaf başvurusu sırasında adli yardım isteminde bulunmuştur. Mahkemece, yasa hükmü gereği dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi gerekirken, kadının adli yardım isteği gözden kaçırılarak kendisine muhtıra gönderilmiştir. Muhtıra ile kendisinden istenen masrafı karşılayamayacağını düşünen kadın, yasa yoluna başvurudan feragat etmiştir. Esasen ek karara yönelik istinafında da, istinaf giderlerinden kurtulmak için istinaf isteminden vazgeçtiğini belirtmiştir. Gönderilmemesi gereken muhtıra sonucu hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğinde kadının iradesi yanılmış ve feragat beyanında bulunmuştur. Bu itibarla, davalı kadının İlk Derece Mahkemesince verilen 08.12.2022 tarihli ek karara yönelik istinaf isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesince ek kararın kaldırılması, adli yardım istemi ile ilgili olumlu olumsuz bir karar verilerek, gerçekleşecek sonucun ardından, koşulların gerçekleşmesi halinde işin esasına girilmesi ve asıl karara yönelik istinaf itirazlarının incelenmesi gerekirken İlk Derece Mahkemesince verilen ek karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi doğru olmamış, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,

Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan                          Üye                        Üye                  Üye                 Üye
Mehmet Kasım Çetin     Seydi Kahveci       Çetin Durak      Sevil Kartal     Hatıran Alper