T.C.
YARGITAY
7. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2022/4885
Karar No      : 2023/5743

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Çeşme Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ                                 : 11.03.2021
SAYISI                                 : 2018/415 E., 2021/163 K.

Taraflar arasındaki ortaklığın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı, taraflarca temyiz edilmemesi üzerine 18.11.2011 tarihinde kesinleştirilmiştir.

Davalı Halit G. mirasçıları tarafından yargılamanın iadesi istemli dilekçe, temyiz dilekçesi olarak kabul edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Çeşme, Dalyan 2.9 parsel sayılı taşınmazın taraflar arasında hisseli olduğunu, aynen taksim imkanı bulunmadığından ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar, davaya cevap vermemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının taraflarca temyiz edilmemesi üzerine kesinleştirilmesi nedeniyle, davalı Halit G. mirasçıları tarafından 13.03.2017 tarihli yargılamanın iadesi istemiyle açılan davada; Çeşme Sulh Hukuk Mahkemesinin 21.06.2017 tarihli 2017/136 Esas, 2017/284 Karar sayılı kararıyla tarafların yolsuz tescile dayalı olarak her zaman tapu iptal ve tescil istemiyle dava açabilecekleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın, yargılamanın iadesini isteyen taraflarca istinaf edilmesi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nin 24.05.2018 tarihli, 2018/1065 Esas, 2018/966 Karar sayılı kararıyla taraf teşkilinin sağlanması gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yeniden görülmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Mahkemece, 10.03.2021 tarihli 2018/415 Esas, 2021/163 Karar sayılı kararıyla, Halit G. mirasçılarının yargılamanın iadesi taleplerinin temyiz dilekçesi olarak kabulü ile dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Yargıtay'a gönderilmesine karar verilmiştir.

Kararın, davalı Ramazan S. tarafından istinaf edilmesi üzerine 12.05.2022 tarihli 2022/2891 Esas 2022/2109 Karar sayılı kararıyla istinaf isteminin esastan reddine, dava dilekçesinin temyiz dilekçesi olarak kabulü ile dosyanın Yargıtay'a gönderilmek üzere mahkemesine iadesine karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Halit G. mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı Halit G. mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; murislerinin 16.10.1978 tarihinde öldüğünü, ölü kişi aleyhine yargılama yapılarak, taraf teşkili sağlanmadan karar verildiğini, ihalenin de usulsüz yapıldığını ve tescilin yolsuz olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 628 inci maddesi, 6100 sayılı Kanunun 27 nci maddesi.

3. Değerlendirme

6100 sayılı Kanunun Hukuki Dinlenme Hakkı başlıklı 27 nci maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını da içerir. Tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir.

Hukuki dinlenilme hakkı, Anayasanın 36 ncı maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsurudur.

Savunma hakkını güvence altına alan T.C. Anayasasının 36’ncı maddesi ile 6100 sayılı Kanunun 27 nci maddesinde açıkça belirtildiği üzere, mahkemece davanın tarafları, dinlenmek, iddia ve savunmaları alınmak üzere kanuni şekillere uygun olarak davet edilmedikçe hüküm verilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Somut olaya gelince; dosya içeriğinden dava konusu, Çeşme, Dalyan, 2.9 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesi için 08.05.2007 tarihinde dava açıldığı, Mahkemece dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verildiği, tarafların temyiz etmemesi üzerine hükmün 05.10.2011 tarihinde kesinleştirildiği, dava konusu taşınmazın paydaşlarından Halit G.'e tebligatlarının ilanen yapıldığı anlaşılmaktadır. Oysa, İzmir 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1979/59 Esas, 1979/270 Karar sayılı mirasçılık belgesinden paydaş Halit G.'in 16.10.1978 tarihinde, dava açılmadan önce öldüğü görülmektedir. Mahkemece paydaş Halit G.'in mirasçıları davaya dahil edilmeden, dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.

Her ne kadar ölü kişiye karşı dava açılamaz ise de; ortaklığın giderilmesi davasının özelliği gözetilerek ölü olan paydaş Halit G. mirasçıları davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmak suretiyle yargılamaya devam edilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden hukuki dinlenilme hakkını ihlal edecek şekilde karar verilmesi isabetsizdir.

V. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davalı Halit G. mirasçıları vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, Mahkemenin 18.11.2011 tarihli kesinleşme şerhinin ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,

Bozma nedenine göre sair itirazların şimdilik incelenmesine yer olmadığına,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

27.11.2023 tarihinde oybirliğiyle, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere karar verildi.

Başkan             Üye                 Üye                       Üye                  Üye 
Hikmet Onat      Ayşe Tartıcı     Ramazan Ülger     Suat Arslan      Mustafa Erol
                          Çevikbaş