T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2024/464
Karar No      : 2024/7219

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

MAHKEMESİ                       : Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesi 
TARİHİ                                 : 15.06.2023
SAYISI                                 : 2021/601 Esas, 2023/831 Karar

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davacı vekili ile davalı Münir G. vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

1. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı şirketlerin kurucu ortağı olduğunu, şirketlere ortak olmak isteyen davalı Münir G. ile 15.10.2008 tarihli hisse devir sözleşmesinin imzalandığını, sözleşmenin "madde 3 protokol maddeler" başlığı altındaki 1, 3 ve 6. maddeleri ile müvekkilinin davalı üç şirketteki hisselerinin bir kısmının devrine karşılık 150.000,00 TL bedel ödeneceğinin kararlaştırıldığını, bu sözleşmeye uygun olarak hisse devirlerinin yapıldığını ancak bedellerin ödenmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

2. Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde; 20.01.2009 tarihli protokol gereğince 250.000,00 TL alacaklı olduğunu ve iki adet aracın borçları bittiğinde bedelsiz olarak kendisine devredileceğinin kabul edildiğini, ancak bu bedelin ödemediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davacı vekili gerek asıl davada gerekse birleşen davada bir kısım davalılardan İ. Özel Güv. Korm. ve Eğt. Hizm. Ltd. Şti, İ. Temz. Met. Kap. İlaç Gıda Taş. Hiz. Turz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., İlhan B. ve Ercan T. hakkındaki davadan feragat ettiğini, diğer davalılar Münir G. ve İ. Oto Par. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davaya devam ettiğini beyan etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemece bozma ilamına uyularak yeterli, açıklayıcı ve hükme esas almaya yeterli olduğu değerlendirilen bilirkişi raporu ile davacı vekiline taraflar arasında yapılan hisse devrinden kaynaklı 150.000,00 TL'ye karşılık yapılan ödemeleri gösterir belgelerinin dava dosyasına sunulmasının istenilmesi üzerine davalı vekili tarafından taraflar arasında hisse devirlerini gösterir ticaret sicili gazetelerinin sunulduğu ve davalı vekilinin sunmuş olduğu dilekçesinde bu hisse devir sözleşmelerine istinaden toplam 43.000,00 TL ödemelerinin olduğunun belirtildiği, ancak hesaplama davacı ile Münir G. arasında olan alacağa konu olduğundan, ticaret sicil gazetesinde yer alan ve aynı tarihte yapılan işlemlerde davalının şirketlerin diğer ortaklarından almış olduğu hisse devirlerine ilişkin ödemelerinin de hesaplamaya katılmış olmasından kaynaklı olarak tutarın 43.000,00 TL olarak hesaplandığının anlaşıldığı, dava dosyasına sunulan Ticaret Sicili gazetelerinin incelenmesi sonucunda davacı tarafından davalı tarafa noter huzurunda yapılan Limited Şirket Hisse Devri Sözleşmeleri içeriğinde bedellerinin haricen ve nakden tahsil edildiğinin karşılıklı beyan edildiği, Ticaret Sicili gazeteleri içeriğinde yer alan davacı Behçet Arslan tarafından davalı Münir G.'ye yapılan devirleri neticesinde toplam 22.675,00 TL ödeme tahsilat beyanının olduğunun tespit edildiği, Yargıtay ilamında belirtildiği üzere davacının 150.000,00 TL alacağından söz konusu 22.675,00 TL mahsup edildiğinde davacının davalı Münir G.'den 127.325,00 TL olacağının hesaplandığı gerekçesiyle asıl dava dosyası yönünden davacının davalılar İ. Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd Şti ve İ. Temizlik Metal Kaplama İlaç Gıda Taş Ürünleri Hizmetleri Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd Şti yönünden davalarının feragat nedeniyle ayrı ayrı reddine, davacının davalı İ. Oto. Par. San. Tic. Ltd. Şti yönünden açılan davanın reddine, davacının davalı Münir G.'ye yönelik davasının kısmen kabul ve kısmen reddi ile 127.325,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davalıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine, birleşen dosya yönünden davacının davalılar Ercan T., İlhan B., İ. Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd Şti ile İ. Temizlik Metal Kaplama İlaç Gıda Taş Ürünleri Hizmetleri Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd Şti yönünden davalarının feragat nedeniyle ayrı ayrı reddine, davacının davalı İ. Oto. Par. San. Tic. Ltd. Şti. ve davalı Münir G.'ye yönelik davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı Münir G. vekilince temyiz edilmiştir.

IV. TEMYİZ İNCELEMESİ

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, limited şirket hisse devir sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsiline ilişkin kısmi olarak açılan davanın bozma sonrası yapılan ıslah ile arttırılan miktarın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususunda toplanmaktadır.       

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,

3. Değerlendirme

1. Dava, limited şirket hisse devir sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, Mahkemece bozma ilamı sonrasında yukarıda açıklanan gerekçeyle asıl dava yönünden davalılar İ. Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. ve İ. Temizlik Metal Kaplama İlaç Gıda Taş Ürünleri Hizmetleri Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd Şti yönünden davanın feragat nedeniyle ayrı ayrı reddine, davalı İ. Oto. Par. San. Tic. Ltd. Şti yönünden açılan davanın reddine, davalı Münir G.'ye yönelik davanın kısmen kabulüne, birleşen dava yönünden de, davalılar Ercan T., İlhan B., İ. Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. ile İ. Temizlik Metal Kaplama İlaç Gıda Taş Ürünleri Hizmetleri Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın feragat nedeniyle ayrı ayrı reddine, davalı İ. Oto. Par. San. Tic. Ltd. Şti. ve davalı Münir G.'ye yönelik davanın reddine karar verilmiştir.

Alacağın yalnızca bir bölümü için açılan davaya kısmî dava denir. Bir davanın kısmî dava olarak nitelendirilebilmesi için, alacağın tümünün aynı hukuki ilişkiden doğmuş olması ve alacağın şimdilik belirli bir kesiminin dava edilmesi gerekir. Başka bir anlatımla bir alacak hakkında daha fazla bir miktar için tam dava açma imkânı bulunmasına rağmen alacağın bir kesimi için açılan dava "kısmi dava" olarak adlandırılır. Kısmî dava açılabilmesi için talep konusunun bölünebilir olması gerekli olup, açılan davanın kısmî dava olduğunun dava dilekçesinde açıkça yazılması gerekmez. Dava dilekçesindeki açıklamalardan davacının alacağının daha fazla olduğu anlaşılıyor ve istem bölümünde "fazlaya ilişkin haklarını saklı tutması” ya da “alacağın şimdilik şu kadarını dava ediyorum” şeklinde bir ifadeye yer verilmiş ise bu husus, davanın kısmî dava olarak kabulü için yeterli sayılmaktadır. (Hukuk Genel Kurulunun 22.11.2022 tarihli ve 2021/9-660 E., 2022/1574 K.; 07.07.2021 tarihli ve 2021/(22)9-485 E., 2021/971 K.; 02.03.2016 tarihli ve 2014/15-439 E., 2016/207 K. sayılı ilamları).

Islah Kurumu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 176 ncı ve devamı maddelerinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Islah; taraflardan birinin yapmış olduğu usul işleminin tamamen veya kısmen düzeltilmesidir (6100 sayılı Kanun md. 176). Islah müessesesi, davayı değiştirme başka anlatımla iddia ve savunmanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağını bertaraf eden bir imkândır. Zira bu suretle aslında yasal itiraz ile karşılaşılabilecek olan herhangi bir taraf muamelesi, ıslah kurumu yardımı ile artık itiraza uğramaksızın yapılabilmektedir. Islah, mahkemeye yöneltilen tek taraflı ve açık bir irade beyanı olduğundan yasal şartları yerine getirildiği takdirde karşı tarafın ya da mahkemenin kabulüne bağlı olmaksızın yapılabilir. İddia ve savunmayı değiştirme ya da genişletme sayılmayan hâllerde veya karşı tarafın genişletme ve değiştirmeye rıza gösterdiği hâllerde ıslaha başvurmaya gerek olmadığı açıktır.

Davanın tamamen ıslahı mümkün olduğu gibi kısmen ıslahı da mümkündür. Ancak ıslahın yapılma zamanı 6100 sayılı Kanun’da sınırlandırılmış ve 6100 sayılı Kanun'un “Islahın zamanı ve şekli” başlıklı 177 nci maddesinin 1 inci fıkrasında, tahkikatın sona ermesine kadar ıslahın yapılabileceği düzenlenmiştir. Yine ıslahın sayısı da sınırlandırılmış ve 6100 sayılı Kanun'un 176 ncı maddesinin 2 nci fıkrasında aynı davada tarafların ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilecekleri düzenlenmiştir.

28.07.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un (7251 sayılı Kanun) 18 inci maddesi ile 6100 sayılı Kanun'un 177 nci maddesine eklenen 2 nci fıkrasında “Yargıtayın bozma kararından veya bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararından sonra dosya ilk derece mahkemesine gönderildiğinde, ilk derece mahkemesinin tahkikata ilişkin bir işlem yapması hâlinde tahkikat sona erinceye kadar da ıslah yapılabilir. Ancak bozma kararına uymakla ortaya çıkan hukuki durum ortadan kaldırılamaz” hükmüne yer verilmiştir.

Kısmi davalarda zamanaşımı definde bulunulması durumunda, dava tarihinde; ancak dava konusu yapılan miktar bakımından zamanaşımı kesileceğinden zamanaşımı sürelerinin hesabında dava ve ıslah tarihlerinin dikkate alınması gerekir.

Davacı 11.12.2009 tarihli dava dilekçesiyle 10.000,00 TL değer göstermek suretiyle sözleşmeden kaynaklanan alacağı için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak suretiyle kısmi dava açmış, akabinde 03.11.2021 tarihli ıslah dilekçesiyle müddeabihi 150.000,00 TL olarak ıslah etmiştir. Davalı Munir G. vekili, alacağın ıslah edilen tutarı bakımından zamanaşımı definde bulunmuş olup, mahkemece bu talep hakkında olumlu veya olumsuz bir değerlendirme yapmaksızın karar verildiği görülmüştür. Bu durumda somut olayda; davalı Münir G. vekilince ileri sürülen alacağın ıslah edilen miktarına ilişkin zamanaşımı def'i mahkemece değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yukarıda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.

2. Bozma sebebine göre davacı vekilinin tüm, davalı Münir G. vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar verilmiştir.

V. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle Mahkeme kararının BOZULMASINA, (2) numaralı bend uyarınca davacı vekilinin tüm, davalı Münir G. vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istekleri halinde ilgililere iadesine, 08.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan V.             Üye                         Üye                      Üye                           Üye
Hafize Gülgün       Dudu İrem Toros     Mehmet Cebeci    Dr. Orhan Sekmen    Döndü Deniz Bilir
Vuraloğlu