ÖZEL YETKİ İLE DAVA AÇMA VE TAKİP YETKİSİ BULUNMAYAN VEKİLİN AÇTIĞI DAVA USULÜNE UYGUN AÇILMADIĞI GİBİ ÖZEL YETKİ EKSİKLİĞİNİN DE EŞ ÖLDÜĞÜ İÇİN GİDERİLEMEYECEĞİ ANLAŞILMIŞTIR.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2024/2813
Karar No : 2024/10183
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3008 E. - 2024/289 K.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından kusur belirlemesi olarak devam eden davada davanın kabulü yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
İlk Derece Mahkemesince davacı erkeğin ölümü sebebiyle, boşanma davasının konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, tarafların eşit kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiş, hükmün davacı erkek mirasçıları ve davalı kadın vekili tarafından istinafı üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı mirasçılarının istinaf başvurusunun kabulü ile, sağ kalan kadın eşin kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiş, davalı kadının ise istinaf başvurusu esastan reddedilmiş, karara karşı davalı kadın vekili temyiz yoluna başvurmuştur.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun davaya vekâlette özel yetki verilmesini gerektiren hâller" başlıklı 74 üncü maddesinde, “Açıkça yetki verilmemiş ise vekil;….hangileri hakkında yetki verildiği açıklanmadıkça kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez” düzenlemesi öngörülmüştür. Aynı Kanun'un 77 nci maddesine göre de "Vekâletnamesinin aslını veya onaylı örneğini vermeyen avukat, dava açamaz ve yargılamayla ilgili hiçbir işlem yapamaz. Şu kadar ki, gecikmesinde zarar doğabilecek hâllerde mahkeme, vereceği kesin süre içinde vekâletnamesini getirmek koşuluyla avukatın dava açmasına veya usul işlemlerini yapmasına izin verebilir. Bu süre içinde vekâletname verilmez veya asıl taraf yapılan işlemleri kabul ettiğini dilekçeyle mahkemeye bildirmez ise dava açılmamış veya gerçekleştirilen işlemler yapılmamış sayılır." düzenlemesi yer almaktadır. Boşanma davaları da kişiye sıkı sıkıya bağlı hakkın kullanılması niteliğinde olduğundan bu hususta vekile özel yetki verilmiş olması zorunludur. Vekil, açıkça yetki verilmemişse boşanma davası açamaz, açılmış olan davayı takip edemez.
Somut olayda, davacı erkek tarafından avukata verilen vekâletnamede özel yetki bulunmadığı anlaşılmıştır. Davacı erkek, davanın açılmasından sonra 29.12.2018 tarihinde vefat etmiştir. Bu durumda davacı adına dava açan avukatın 6100 sayılı Kanunun'un 77 nci maddesi uyarınca özel vekaletname eksikliğini giderme imkanı bulunmamaktadır. Bu durumda, usulüne uygun açılmış bir boşanma davasının varlığından söz edilemeyecektir.
Diğer yandan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 181 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, ölen eşin mirasçılarının kusur tespiti yönünden davaya devam etme hakkı bulunmaktadır. Ne var ki, bu madde uyarınca mirasçıların davaya devam etmesi için öncelikle usulüne uygun olarak açılmış bir boşanma davasının varlığı gerekmektedir. Ancak yukarıda belirtildiği üzere, özel yetki ile dava açma ve takip yetkisi bulunmayan vekilin açtığı davanın usulüne uygun açılmadığı gibi özel yetki eksikliğinin de giderilemeyeceği anlaşıldığından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
KARAR:
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı kadının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Mehmet Kasım Çetin Sedat Demirtaş Çetin Durak Erdem Şimşek Şaban Kazdal
ÖZEL YETKİ İLE DAVA AÇMA VE TAKİP YETKİSİ BULUNMAYAN VEKİLİN AÇTIĞI DAVA USULÜNE UYGUN AÇILMADIĞI GİBİ ÖZEL YETKİ EKSİKLİĞİNİN DE EŞ ÖLDÜĞÜ İÇİN GİDERİLEMEYECEĞİ ANLAŞILMIŞTIR.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2024/2813
Karar No : 2024/10183
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3008 E. - 2024/289 K.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından kusur belirlemesi olarak devam eden davada davanın kabulü yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
İlk Derece Mahkemesince davacı erkeğin ölümü sebebiyle, boşanma davasının konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, tarafların eşit kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiş, hükmün davacı erkek mirasçıları ve davalı kadın vekili tarafından istinafı üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı mirasçılarının istinaf başvurusunun kabulü ile, sağ kalan kadın eşin kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiş, davalı kadının ise istinaf başvurusu esastan reddedilmiş, karara karşı davalı kadın vekili temyiz yoluna başvurmuştur.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun davaya vekâlette özel yetki verilmesini gerektiren hâller" başlıklı 74 üncü maddesinde, “Açıkça yetki verilmemiş ise vekil;….hangileri hakkında yetki verildiği açıklanmadıkça kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez” düzenlemesi öngörülmüştür. Aynı Kanun'un 77 nci maddesine göre de "Vekâletnamesinin aslını veya onaylı örneğini vermeyen avukat, dava açamaz ve yargılamayla ilgili hiçbir işlem yapamaz. Şu kadar ki, gecikmesinde zarar doğabilecek hâllerde mahkeme, vereceği kesin süre içinde vekâletnamesini getirmek koşuluyla avukatın dava açmasına veya usul işlemlerini yapmasına izin verebilir. Bu süre içinde vekâletname verilmez veya asıl taraf yapılan işlemleri kabul ettiğini dilekçeyle mahkemeye bildirmez ise dava açılmamış veya gerçekleştirilen işlemler yapılmamış sayılır." düzenlemesi yer almaktadır. Boşanma davaları da kişiye sıkı sıkıya bağlı hakkın kullanılması niteliğinde olduğundan bu hususta vekile özel yetki verilmiş olması zorunludur. Vekil, açıkça yetki verilmemişse boşanma davası açamaz, açılmış olan davayı takip edemez.
Somut olayda, davacı erkek tarafından avukata verilen vekâletnamede özel yetki bulunmadığı anlaşılmıştır. Davacı erkek, davanın açılmasından sonra 29.12.2018 tarihinde vefat etmiştir. Bu durumda davacı adına dava açan avukatın 6100 sayılı Kanunun'un 77 nci maddesi uyarınca özel vekaletname eksikliğini giderme imkanı bulunmamaktadır. Bu durumda, usulüne uygun açılmış bir boşanma davasının varlığından söz edilemeyecektir.
Diğer yandan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 181 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, ölen eşin mirasçılarının kusur tespiti yönünden davaya devam etme hakkı bulunmaktadır. Ne var ki, bu madde uyarınca mirasçıların davaya devam etmesi için öncelikle usulüne uygun olarak açılmış bir boşanma davasının varlığı gerekmektedir. Ancak yukarıda belirtildiği üzere, özel yetki ile dava açma ve takip yetkisi bulunmayan vekilin açtığı davanın usulüne uygun açılmadığı gibi özel yetki eksikliğinin de giderilemeyeceği anlaşıldığından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
KARAR:
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı kadının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Mehmet Kasım Çetin Sedat Demirtaş Çetin Durak Erdem Şimşek Şaban Kazdal
