TÜRK PARASIYLA İPOTEK YAPILIP İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ SURETİYLE TAKİBE GEÇİLDİĞİNDE ALACAĞIN MUAYYENLİĞİ İLKESİNE GÖRE ANA PARANIN TÜR VE MİKTARI DEĞİŞTİRİLEMEZ.
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2024/1437
KARAR NO : 2024/5890
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 09/11/2023
NUMARASI : 2021/2630 - 2023/2109
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ayşe Kürtün tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından borçlu hakkında başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibine ilişkin borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; dayanak ipoteğin üst sınır ipoteği olduğunu, ipotek akit tablosunun kayıtsız şartsız para borcunu içermediğini, bu nedenle ilamlı takip yapılamayacağı iddiası ile takibin iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince, dayanak ipoteğin üst sınır ipoteği olduğu, bilirkişi raporunda, her ne kadar davalı alacaklının takip takipte nakit kredi alacağında talebini ipotek limiti sınırını aştığı belirtilmiş ise de, davalı alacaklının takip talebinde ipotek limiti ile sınırlı talepte bulunduğundan aşkın bir talebin olmadığından bahisle davanın reddine karar verildiği, borçlunun istinaf yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
TMK'nun 851/2 maddesi ile "Yurt içinde veya dışında faaliyette bulunan kredi kuruluşlarınca yabancı para üzerinden veya yabancı para ölçüsü ile verilen kredileri güvence altına almak için yabancı para üzerinden taşınmaz rehni kurulabilir. Bu halde her derecenin ifade ettiği miktar, rehin konusu alacağın tespit edildiği para türü üzerinden gösterilir. Ancak, aynı derecede birden fazla para türü kullanılarak rehin kurulamaz." düzenlemesi getirilmiştir.
Buna göre somut olayda; ipotek Türk Lirası ile ve 1.950.000-TL miktar için kurulmuş, takipte 6.292.340,00- USD ve 4.130.813,00- TL tutarındaki kredi alacağının tahsili için ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçilmiştir. Ancak, Türk parası ile bir ipotek yapılıp, ipoteğin paraya çevrilmesi suretiyle takibe geçildiğinde, alacağın muayyenliği ilkesine göre ana paranın tür ve miktarı değiştirilemez. Bu nedenle kredi sözleşmelerindeki yabancı para alacağı üzerinden borçluya tebliğ edilen hesap özetine dayanılarak aktin muayyenlik ilkesi gözetilmeksizin icra emri tebliği ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılamaz. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup, her zaman ileri sürülebilir.
Açıklanan nedenlerle; davacıların şikayetinin kabulü ile ipoteğin bölünmezliği ilkesi de dikkate alınarak takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, istemin reddine karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi' nin 09.11.2023 tarih ve 2021/2630 E. - 2023/2109 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), İstanbul 15. İcra Hukuk Mahkemesi' nin 20.10.2020 tarih ve 2016/319 E. - 2020/442 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 05/06/2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A. TUNCAL M. ÇAMUR Dr. Ş. KELEŞ S. ÖZTEMİZ M. T. UYAR
TÜRK PARASIYLA İPOTEK YAPILIP İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ SURETİYLE TAKİBE GEÇİLDİĞİNDE ALACAĞIN MUAYYENLİĞİ İLKESİNE GÖRE ANA PARANIN TÜR VE MİKTARI DEĞİŞTİRİLEMEZ.
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2024/1437
KARAR NO : 2024/5890
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 09/11/2023
NUMARASI : 2021/2630 - 2023/2109
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ayşe Kürtün tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından borçlu hakkında başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibine ilişkin borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; dayanak ipoteğin üst sınır ipoteği olduğunu, ipotek akit tablosunun kayıtsız şartsız para borcunu içermediğini, bu nedenle ilamlı takip yapılamayacağı iddiası ile takibin iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince, dayanak ipoteğin üst sınır ipoteği olduğu, bilirkişi raporunda, her ne kadar davalı alacaklının takip takipte nakit kredi alacağında talebini ipotek limiti sınırını aştığı belirtilmiş ise de, davalı alacaklının takip talebinde ipotek limiti ile sınırlı talepte bulunduğundan aşkın bir talebin olmadığından bahisle davanın reddine karar verildiği, borçlunun istinaf yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
TMK'nun 851/2 maddesi ile "Yurt içinde veya dışında faaliyette bulunan kredi kuruluşlarınca yabancı para üzerinden veya yabancı para ölçüsü ile verilen kredileri güvence altına almak için yabancı para üzerinden taşınmaz rehni kurulabilir. Bu halde her derecenin ifade ettiği miktar, rehin konusu alacağın tespit edildiği para türü üzerinden gösterilir. Ancak, aynı derecede birden fazla para türü kullanılarak rehin kurulamaz." düzenlemesi getirilmiştir.
Buna göre somut olayda; ipotek Türk Lirası ile ve 1.950.000-TL miktar için kurulmuş, takipte 6.292.340,00- USD ve 4.130.813,00- TL tutarındaki kredi alacağının tahsili için ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçilmiştir. Ancak, Türk parası ile bir ipotek yapılıp, ipoteğin paraya çevrilmesi suretiyle takibe geçildiğinde, alacağın muayyenliği ilkesine göre ana paranın tür ve miktarı değiştirilemez. Bu nedenle kredi sözleşmelerindeki yabancı para alacağı üzerinden borçluya tebliğ edilen hesap özetine dayanılarak aktin muayyenlik ilkesi gözetilmeksizin icra emri tebliği ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılamaz. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup, her zaman ileri sürülebilir.
Açıklanan nedenlerle; davacıların şikayetinin kabulü ile ipoteğin bölünmezliği ilkesi de dikkate alınarak takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, istemin reddine karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi' nin 09.11.2023 tarih ve 2021/2630 E. - 2023/2109 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), İstanbul 15. İcra Hukuk Mahkemesi' nin 20.10.2020 tarih ve 2016/319 E. - 2020/442 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 05/06/2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A. TUNCAL M. ÇAMUR Dr. Ş. KELEŞ S. ÖZTEMİZ M. T. UYAR