T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi

ESAS NO       : 2024/336
KARAR NO    : 2025/793

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L Â M I

MAHKEMESİ              : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
TARİHİ                        : 23.11.2023
NUMARASI                : 2020/769 E., 2023/1251 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 27.02.2025 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.

Belli edilen günde davalılar vekili Avukat F.B.Y. ile davacı vekili Avukat G.G.'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalılar arasında davalıların kullandıkları banka kredilerinin yeniden yapılandırılması ve yeni kredi temin edilmesi konulu 10.02.2016 tarihli sözleşme imzalandığını, sözleşmede belirtilen tüm edimlerin yerine getirilerek bankalar nezdinde protokoller düzenlendiği halde iş bedelinin ödenmediğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 750.000,00 TL’nin yapılandırma tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının sözleşme konusu edimini yerine getirmediğini, yapılandırmaların müvekkilinin çabası ile gerçekleştiğini, davacının katkısı olmadığı halde 100.000,00 TL avans ödemesi yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesi'nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davalılara kredilerin yeniden yapılandırılması konusunda danışmanlık hizmeti verdiği, iki banka ile yapılan toplantılara katıldığı ve edimini ifa ettiği, danışmanlık sözleşmesinin IV. maddesi uyarınca yapılandırması yapılan krediler yönünden ücrete hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 385.898,50 TL'nin 12.10.2016 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekili tarafından istinaf başvurunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının danışmanlık hizmeti verdiği, yapılandırma işlemlerinden ancak sonuçlananlar için ücret talep edebileceği gerekçesiyle davalılar Ö. İnşaat Tur. Tic. San. A.Ş., A. Yapı Ve Enerji San. Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin danışmanlık sözleşmesi değil simsarlık sözleşmesi olduğunu, sözleşme ile davacı şirketin mevcut kredilerin yapılandırılması ve/veya yeni kredi temini için görüşmesi ve danışmanlık verilmesi edimlerini üstlenmişken, müvekkili şirketlerin ise bu edimlerin yerine getirilmesi ve sonuç alınması koşuluyla ücret ödeme edimini üstlendiğini, bilirkişi raporunda da davacının üstlendiği edimi yerine getirmediğinden ücrete hak kazanmadığının belirtildiğini, davacının edimin ifasına ilişkin sunmuş olduğu bir delil bulunmadığını, faiz türünün yanlış tespit edildiğini, avans faizi uygulanması gerektiğini beyan etmektedir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Uyuşmazlık, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.

1. Tarafların iddia ve savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Temerrüt faiz oranı yönünden, 3095 sayılı Kanun'un 1. maddesinde yasal faiz, 2. maddesinde ise temerrüt faizi düzenlenmiş, 2/2. maddesinde ticari işlerde temerrüt faizinin maddedeki tarih ve oranlara göre belirlenecek avans faizi oranında istenebileceği belirtilmiştir. Avans faizi olarak veya bu anlama gelecek şekilde oran belirtilerek açık talep var ise buna göre talep farklı bir orana ilişkin ise taleple bağlılık ilkesinin düzenlendiği 6100 sayılı HMK’nın 26/1. maddesine göre talepten fazlaya hükmedilemeyeceğinden taleple bağlı kalınarak uygulanacak faiz türü belirlenmelidir. Bu belirlemede, taleple bağlılık ve hakimin hukuku resen uygulaması ilkelerinin sentezi olarak değerlendirebileceğimiz "kural aşılmaksızın taleple bağlılık ilkesi" de gözardı edilmemelidir. Çünkü talepteki miktarla bağlılık yanında, kuraldaki miktar da aşılmamalıdır. Bu nedenle avans faizi isteme hakkı bulunan tarafın en yüksek mevduat faizi istemesi halinde, en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizine hükmedilmesi gerekir.

Mahkemece taleple bağlılık kuralı gözetilerek en yüksek banka mevduat faizini geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

3. Davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin üçüncü satırında yer alan “davalılardan” kelimesinin çıkartılarak yerine “davalılar Hatipoğlu Çevre Yapıları San. ve Tic. A.Ş. ve Hisar Yapı Tic. ve San. A.Ş.’den, en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş.’den” kelimelerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

28.000,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunan davalılar Ö. İnş. Turz. Tic. ve San. A.Ş., A. Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., Y. İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş.’ye verilmesine,

İstek halinde peşin alınan temyiz harcının ilgililere iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

27.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan                  Üye                       Üye                   Üye                         Üye 
Mahmut Coşkun     Belkıs Karakaş     Özcan Turan     Mehmet Özdemir    Doğan Ağırman