T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/3931
Karar No      : 2024/1237

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 27/12/2022
SAYISI                                 : 2022/1541 - 2022/2907

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/borçlulardan Deniz O. ve Yalçın Kaan O. tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Duygu Dilek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine mahsus genel haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, borçluların icra mahkemesine başvurularında; borçlu Abdullah Kutay O. yönünden takibin iptali istemi ile birlikte meskeniyet şikayetinde bulundukları, mahkemece taşınmaz üzerindeki ipoteğin zorunlu ipotek olmadığı gerekçesi ile meskeniyet şikayetinin ve takibin iptali isteminin reddine karar verildiği, borçlular vekilinin istinaf talebi üzerine bölge adliye mahkemesince istinaf isteminin kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, borçlu Abdullah Kutay O. yönünden takibin iptaline, taşınmaz üzerindeki ipoteğin zorunlu ipotek olmadığından bahisle borçluların haczedilmezlik şikayetinde bulunma haklarının bulunmadığı gerekçesi ile meskeniyet şikayetinin reddine hükmedildiği, kararın borçlular vekili tarafından temyiz edildiği görülmektedir.

Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller. Ancak, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir.

Somut olayda, 168 parsel sayılı taşınmazın şikayetçilerin murisi Mehmet Selim O. adına kayıtlı olduğu, taşınmaz üzerinde 21.09.2016 tarihli Türkiye İş Bankası A.Ş. lehine tesis edilmiş ipoteğin mevcut olduğu, ipoteğin G. Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin bankaya karşı doğmuş doğacak her türlü borçlarının teminatı olarak tesis edildiği, şikayetçi borçluların hisseleri üzerine 09.12.2020 tarihinde haciz konulduğu görülmektedir.

Tapu kaydında mevcut ipotek, borçluların murisi Mehmet Selim O. tarafından subjektif bir irade açıklaması sonucu tesis edilmiş olup, bu irade açıklaması mirasçıları bağlamayacağından borçluların meskeniyet şikayetinin incelenmesine engel oluşturmaz.

O halde Bölge Adliye Mahkemesince, şikayetçi borçlular tarafından bir irade açıklaması ile ipotek tesis edilmediğinden, meskeniyet şikayetinin esasının incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Borçluların temyiz itirazlarının kabulü ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nin 27.12.2022 tarih ve 2022/1541 E. - 2022/2907 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 13.02.2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan            Üye                 Üye                    Üye                    Üye 
A. TUNCAL      M. ÇAMUR     Dr. Ş. KELEŞ     S. ÖZTEMİZ      Y. ÇİFTCİ