T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/2230
Karar No      : 2023/1220

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Pazar (Rize) 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
TARİHİ                                 : 16.02.2022
SAYISI                                 : 2021/751 E., 2022/57 K.

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin esastan ret kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının maddî tazminat yönünden bozulmasına, sair yönlerden onanmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; erkeğin asıl davasının kısmen kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, kadının karşı davasının reddine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi davalı-karşı davacı kadın tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

1. Davacı-karşı davalı erkek dava dilekçesinde; davalının davranışlarından kaynaklı giderek artan geçimsizliğin şiddetli bir hal aldığını ve müşterek hayatın çekilmez hale geldiğini belirterek tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

2. Davacı-karşı davalı erkek süresinde verdiği karşı davaya cevap dilekçesinde; müvekkili yararına 25.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

Davalı-karşı davacı kadın süresinde verdiği cevap ve karşı dava dilekçesi ile karşı davada cevaba cevap dilekçesinde; tarafların evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle boşanmalarına, müvekkili yararına 50.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminat ile aylık 750,00 TL tedbir nafakasına, ortak çocuklar çocuklar için ayrı ayrı 500,00TL iştirak nafakasına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 16.09.2020 tarihli ve 2017/541 Esas, 2020/493 Karar sayılı kararı ile davalı-karşı davacı kadının; eşi ve ev temizliği ile ilgilenmediği, evi temizleyip toplamadığı, evin pis ve dağınık olduğu, nedensiz olarak davacı-karşı davalı erkeğe ve çocuklarına haber vermeden evi terk ettiği belirtilerek boşanmaya sebep olan olayda kadının tam kusurlu olduğu, erkeğin kusursuz olduğu gerekçesiyle kadının karşı davasının reddine, erkeğin asıl davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, baba ile çocuklar arasında kişisel ilişki kurulmasına, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir nafakası ile iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 500,00 tl tedbir nafakasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının maddî ve manevî tazminat talepleri ile erkeğin manevî tazminat talebinin reddine, erkek yararına 10.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-karşı davacı kadın her iki boşanma davası ve boşanmanın fer'îleri yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin 29.03.2021 tarihli ve 2021/268 Esas, 2021/285 Karar sayılı kararıyla davalı-karşı davacı kadının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-karşı davacı kadın her iki boşanma davası ve boşanmanın fer'îleri yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairenin 19.10.2021 tarihli ve 2021/4927 Esas, 2021/7306 Karar sayılı kararı ile erkek yararına hükmolunan maddî tazminatın çok olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi hükmünün bozulmasına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise onanmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararıyla kadının karşı davasının reddine, erkeğin asıl davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin anneye verilmesine, baba ile çocuklar arasında kişisel ilişki kurulmasına, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir nafakası ile iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 500,00 tl tedbir nafakasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının maddî ve manevî tazminat talepleri ile erkeğin manevî tazminat talebinin reddine, erkek yararına 5.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı kadın temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı-karşı davacı kadın; erkeğin davasının kabulü ile kendi davasının reddinin hatalı olduğunu, kusur belirlemesinin hatalı olduğunu, erkeğin maddî tazminat talebinin reddi gerektiğini, maddî tazminatı fazla olduğunu belirterek; erkeğin davasının kabulü, kendi davasının reddi, kusur belirlemesi, maddî tazminat yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; İlk Derece Mahkemesince uyulmasına karar verilen bozma ilamı doğrultusunda karar verilip verilmediği, bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşen yönler hakkında karar verilmesinin doğru olup olmadığı, maddî tazminatın miktarı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci fıkrası; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi, 371 nci maddesi; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu , kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; davacı-karşı davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. İlk Derece Mahkemesince verilen 16.09.2020 tarihli ve 2017/541 Esas, 2020/493 Karar sayılı hükme karşı Bölge Adliye Mahkemesince davalı-karşı davacı kadının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı-karşı davacı kadın tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 19.10.2021 tarihli ve 2021/4927 Esas, 2021/7306 Karar sayılı kararı ile erkek yararına hükmolunan maddî tazminatın çok olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi hükmünün maddî tazminat yönünden bozulmasına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise onanmasına karar verilmiştir. Hükmün bozma kapsamı dışında kalan kısımları kesinleşmiştir. İlk Derece Mahkemesince bu durum gözetilmeden kesinleşen asıl davanın kabulü, karşı davanın reddi, boşanma, velâyet, kişisel ilişki, ortak çocuklar yararına hükmolunan tedbir ve iştirak nafakaları, kadın yararına hükmolunan tedbir nafakası, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddi, erkeğin manevî tazminat talebinin reddi, kadının tazminat taleplerinin reddi, vekâlet ücreti, harçlar ve yargılama giderleri yönlerinden yeniden hüküm kurulması doğru olmamıştır. Ancak bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca hükmün bu yönlerden düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1. Yukarıda (1) numaralı paragrafta belirtildiği üzere davalı-karşı davacı kadının diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Yukarıda (2) numaralı paragrafta açıklandığı üzere; davalı-karşı davacı kadının İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının; hüküm fıkrasından A bölümünün asıl davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına dair ilk paragrafının ve A bölümünün (2) numaralı bendinin; B bölümü (karşı davanın reddine ilişkin) ile B bölümünün (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (12), (13), (14), (18) numaralı bentlerinin tamamen çıkartılmak suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

İstek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

22.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan                         Üye                    Üye                     Üye                 Üye
Ömer Uğur Gençcan    Rıza Sarıtaş      Seydi Kahveci     Çetin Durak     Erdem Şimşek