T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2022/2099
Karar No      : 2023/5794

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 25.11.2021
SAYISI                                 : 2020/1563 Esas, 2021/2256 Karar

Taraflar arasındaki ayıptan doğan sorumluluk davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı M. Motorlu Araçlar Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti.'nin, D. Otomotiv bünyesinde yer aldığını, 01.04.2016 tarihinde davalı M. Motorlu Araçlar Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti.'den  127.000,00 TL bedelle 2016 model sıfır kilometre minibüs satın aldığını, 1 ay sonra aracın motor check ikaz lambasının yanmaya başladığını, aracın davalı şirkete defaten teslim edilmesine rağmen yapılan müdahale sonucu rapor verilmediğini, araç servise götürdüğünde partikül temizliğinin yapılacağının beyan edildiğini, oysa ki bu işlemin araç 150-200 bin kilometredeyken yapılması gereken bir işlem olduğunu, sıfır kilometre bir araca yapılmasının ve motor check ikaz lambasının yanmasının hayatın olağan koşullarına aykırı olduğunu, aracın sürekli olarak arızalanması ve arızanın yetkili servislerce giderilmemesinin de davalı şirketin kusuru olduğunu, arızanın niteliği gereği araçtan beklenen faydanın sağlanamadığını ileri sürerek ayıpsız yeni aracın ikamesine  ya da bedelin en yüksek banka mevduat faizi ile iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı D. Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş. cevap dilekçesinde; davaya konu araçta herhangi bir ayıp olmadığını, aksi halde dahi davacının onarım seçimlik hakkını kullandığını, bu sebeple ayıpsız misli ile değişim talep edilemeyeceğini, kaldı  ki davacının aracı sorunsuz şekilde kullanmaya devam ettiğini, değişimin orantısız bir talep olduğunu, aracın değer kaybı tespitinin yapılması ve bedelden indirim seçeneğinin tercih edilmesi gerektiğini, aksi kanaatte dahi takdiyatsız biçimde müvekkiline devrinin sağlanması gerektiğini, halen kullanımda olan araç nedeniyle faiz istenemeyeceğini, ancak yasal faize hükmedilebileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.

2. Davalı M. Motorlu Araçlar Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. cevap dilekçesinde; araçta gizli ayıp bulunmadığını, davacının servise başvuruları sonucu tüm şikayetlerinin giderildiğini, son olarak egzoz, gaz sıcaklık sensörü, partikül sensörü ve sensör parçalarının yenileri ile değiştirilerek aracın sorunsuz olarak davacıya teslim edildiğini, aracın kısa sürede çok fazla km yaptığını, davacının ücretsiz onarım seçimlik hakkını kullanması sebebiyle davanın konusuz kaldığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile  aracın motor arızasının, dosyaya ibraz edilen evraklar ve yapılan teknik inceleme neticesinde tekrarlı servis girişleri ile halihazırda çözülememiş olduğu, servis eksikliğinden ve kullanımdan kaynaklanmasının mümkün olmadığı ve aracın satın alınması esnasında makul gözlem ile anlaşılamayacak nitelikte imalat kaynaklı bir ayıp olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, V. minibüs CA tek katlı 7 HC tipi minibüsün ayıpsız olan yenisi ile değiştirilmesine, davalıların ifada müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

1. Davalı D. Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu aracın ayıplı olmadığını, aracın kazalı olduğunu, değer kaybı ve kullanım bedeline ilişkin değerlendirme yapılmadığını, aracın otomobil konusunda uzman bir heyetçe incelenmesi gerektiğini, aracın halihazırda 50.000 KM sınırında olduğunu, davacının araçtan faydalandığının açık olduğunu, araçtaki arızanın kullanım kaynaklı olduğunu ve bu materyalin filtre kategorisine girmesi nedeniyle onarımın garanti kapsamında kalmayacağını, davacının onarım seçimlik hakkını kullandığını bu nedenle sözleşmeden cayamayacağını, onarım neticesinde sorunun giderildiğini, araçtan beklenilen faydanın azalmadığını,  seçimlik haklarda sıralamanın gözetilmesi gerektiğini, davacının taleplerinin iyiniyetli olmadığını, misli ile değişim kararının müvekkili aleyhine ağır ve orantısız bir yaptırım olduğunu, kararın yerinde bulunması halinde aracın müvekkiline takdiyatsız teslimi hususunun ayrıca belirtilmesi gerektiğini, araç hali hazırda davacı tarafından kullanıldığından faiz isteminin yersiz olduğunu ayrıca ancak yasal faiz talep edebileceğini, faiz başlangıcının aracın müvekkiline iade tarihi olması gerektiğini beyan ederek kararın kaldırılmasını istemiştir.

2. Davalı M. Motorlu Araçlar Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacıya garanti kapsamında hizmet verilip arızaların giderildiğini, dosya kapsamında alınan keşifli raporun gerçeği yansıtmadığını, buna ilişkin itirazların dikkate alınmadığını, araçta kullanım hatası bulunduğunu, hasar nedeniyle oluşan değer kaydı bakımından bir değerlendirme yapılmadığını, aracın ikaza rağmen kullanmaya devam etmesinin ve kısa sürede fazla miktarda km yapmasının sonuca etkili olup olmadığına ilişkin de değerlendirme yapılmadığını, davacının onarım hakkını kullandığını, değişim kararının orantısız olduğunu beyan ederek kararın kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu aracın üretim hatasından kaynaklı gizli ayıplı olduğu, ayıbın ortaya çıkmasında kullanım hatasından bahsedilemeyeceği, araç üzerinde keşfen yapılan 01.08.2018 tarihli denetimde aracın 56.534 km'de olup arızalı parçaların değiştirilmesine karşın ayıp halinin halen devam ettiğinin tespit edildiği, giderilmeyen ayıp yönünden davacının onarım hakkını kullandığından bahsedilemeyeceği, ithalatçı garantili ve bayi çıkışlı 0 km araç satın alan davacının olağan sebep ve süreler dışında servise başvuru zorunluluğu doğuran ve halen giderilemeyen arızalar sebebiyle araçtan beklenen faydanın görülmediği, aracın arıza süreci dikkate alındığında bu haliyle davacının seçimlik haklarından ayıpsız misli ile değişim hakkını kullanım şartının oluştuğu, hüküm altına alınan seçimlik hakkın taraflar arasında nispetsizlik sonucu doğurmayıp objektif kriterlerin sağlandığı gerekçesiyle davalı taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davalı D. Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.

2. Davalı M. Motorlu Araçlar Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacıya garanti kapsamında hizmet verilip arızaların giderildiğini, dosya kapsamında alınan keşifli raporun gerçeği yansıtmadığını, buna ilişkin itirazların dikkate alınmadığını, araçta kullanım hatası bulunduğunu, hasar nedeniyle oluşan değer kaydı bakımından bir değerlendirme yapılmadığını, aracın ikazına rağmen aracın kullanmaya devam etmesinin sonuca etkili olup olmadığına ilişkin de değerlendirme yapılmadığını, davacının onarım hakkını kullandığını, değişim kararının orantısız olduğunu, kullanıcı hatası ve kullanım nedeniyle oluşan değer kaybına ilişkin itirazlarının değerlendirilmediğini, davacının dava süresinde de aracı kullanmaya devam ettiğini beyan ederek kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, taraflar arasında satışı gerçekleştirilen ticari aracın ayıplı olması ve  ayıpsız misli ile değişim seçimlik hakkının  kullanılması istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 223, 227 nci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. 6098 sayılı Kanunun 227 inci maddesinde, ayıp halinde davacının talep edebileceği seçimlik haklarından sözleşmeden dönme düzenlenmiş, bu hakkın satılanın iadesine hazır olunduğu bildirilerek kullanılabileceği belirtilmiştir. Mahkemece davacının sözleşmeden dönme hakkını kullandığı kabulü üzerinden hüküm verilmesi doğru görülmüş ise de dosya kapsamında alınan son bilirkişi raporunda, aracın dava konusu edilen ayıp dışında hasarlandığı tespit edilmiş olup; işbu hasar nedeniyle oluşacak değer kaybının birlikte ifa kuralı gereğince aracın davalıya teslimi sırasında ödenmesi halinde misliyle değiştirme kararı verilmesi gerekirken bu husus gözardı edilerek hasarlı aracın yenisi ile değiştirilmesine  karar verilmesi doğru olmamıştır.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1. Davalı taraf vekillerinin bozma kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının REDDİNE,

2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

3.  İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan V.         Üye                        Üye                            Üye                      Üye 
Ali Orhan           Mehmet Durgun     Dr. Orhan Sekmen     Mikail Özdemir    Döndü Deniz Bilir