İHALE ALICISININ İHALE BEDELİNİ SÜRESİNDE YATIRAMAMASININ KİŞİSEL KUSURUNDAN DEĞİL BANKA İŞLEMLERİNDE YAŞANAN YOĞUNLUKTAN KAYNAKLI OLDUĞU ANLAŞILMAKTADIR.
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2023/124
Karar No : 2023/6335
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 20.10.2022
SAYISI : 2022/3658 - 2022/2285
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/ihale alıcısı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi İpek Akdeniz tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayet eden ihale alıcısı vekilince; Bakırköy 10. Sulh Hukuk Mahkemesi Satış Memurluğu'nun 2021/5 Satış sayılı dosyasında ihale konusu sekiz adet taşınmazdan altısının müvekkilince satın alındığını, icra müdürlüğünce ihale bedelinin yatırılması için on günlük süre verildiğini, 04.07.2022 tarihinde eft yolu ile ihale bedellerinin yatırılmak istenildiğini ancak banka işlemlerindeki yoğunluk sebebiyle üç ihale bedelinin eft işleminin reddedildiğini, ertesi gün ihale bedellerinin yatırıldığını ancak müdürlükçe üç taşınmaz için ihale bedeli yatırılmadığından ihalenin iptaline karar verildiğini hukuka aykırı olan 06.07.2022 tarihli müdürlük işleminin iptali talep edildiği, mahkemece süresinde satış bedeli yatırılmadığından bahisle şikayetin reddine karar verildiği, şikayet eden ihale alıcısı vekilinin istinaf yoluna başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, anılan kararın şikayet eden ihale alıcısı vekilince temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
Şikayete konu ihalenin yapıldığı tarih itibariyle uygulanması gereken İİK'nın 130. maddesi uyarınca, satış bedeli peşin ödenir. Ancak, icra memuru alıcıya on günü geçmemek üzere bir mühlet verebilir. İİK'nın 134/5 maddesinde; "Taşınmazı satın alanlar, ihaleye alacağa mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydıyla, ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile, satış bedelini derhal veya 130. maddeye göre verilen süre içinde nakden ödemek zorundadırlar" hükmüne yer verilmiştir.
İİK'nın 133/1. maddesine göre “Taşınmaz kendisine ihale olunan kimse derhal veya verilen mühlet içerisinde parayı vermezse, ihale kararı icra müdürü tarafından kaldırılarak teminat akçesi alıcının ikinci fıkra gereğince mesul bulunduğu meblağa mahsup edilmek üzere alıkonulur.”
İİK’nın 9. maddesinde ise; “İcra ve iflas dairelerine yapılacak her türlü nakdî ödeme, Adalet Bakanlığı tarafından uygun görülecek bankalarda icra ve iflas dairesi adına açılan hesaba yapılır. Haciz sırasında, borçlu veya üçüncü kişiler tarafından yapılan ödeme nedeniyle tahsil edilen paralar, en geç tahsilatın yapıldığı günü takip eden ilk iş günü çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilir. İcra ve iflas dairelerince yapılması gereken her türlü nakdî ödeme, ilgilisinin gösterdiği banka hesabına aktarılmak üzere, icra müdürü tarafından re'sen bankaya verilecek talimat gereği yapılır. Talimat, paranın icra ve iflas dairesi hesabına yatırılmasını takip eden en geç üç iş günü sonuna kadar verilir. İcra ve iflas daireleri aldıkları kıymetli evrak ve değerli şeyleri kasalarında, zorunlu hâllerde ise kiralanacak banka kasalarında muhafaza ederler.“ hükmü yer almaktadır.
Somut olayda Bakırköy 10. Sulh Hukuk Satış Memurluğu’nun 2021/5 sayılı dosyasında 24.06.2022 tarihinde gerçekleştirilen ihalede, 802 ada 263 parselde kayıtlı 1 nolu bağımsız bölümün 1.200.000,00 TL bedelle Mustafa G.’e, 810 ada 604 parselde kayıtlı olan 3 nolu bağımsız bölümün 7.100.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 810 ada 604 parselde kayıtlı olan 2 nolu bağımsız bölümün 5.600.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölümün 1.701.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 8 nolu bağımsız bölümün 10.000.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 4 nolu bağımsız bölümün 17.601.000,00 TL bedele Mustafa G.’e ihale edildiği, hissedar olan Mustafa G.’e ihale bedelini yatırmak üzere on günlük süre verildiği görülmüştür.
Şikayet edenin 810 ada 604 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölüm, 810 ada 604 parselde kayıtlı 3 nolu bağımsız bölüm ve 802 ada 263 parselde kayıtlı 1 nolu bağımsız bölüm üzerlerinde 2/3 oranında hisseye sahip olduğu yukarıda adı geçen diğer taşınmazlarda ise ½ oranında hisseye sahip olduğu, 04.07.2022 tarihinde ihale alıcısı tarafından hisse oranına göre 5.000.000,00 TL, 1.866.334,00 TL, 340.000,00 TL, 850.500,00 TL, 8.800.500,00 TL, 340.000,00 TL’nin satış dosyası hesabına yatırıldığı, 850.500,00 TL, 8.800.500,00 TL, 2.366.667,00 TL ihale bedelinin aynı gün hesaba iade dönmesi üzerine 05.07.2022 tarihinde şikayet eden tarafından 2.366.667,00TL, 8.800.500,00 TL, 850.500,00 TL ihale bedelinin hesaba yatırıldığı, 06.07.2022 tarihli icra müdürü kararı ile Mustafa G. tarafından süresinde ihale bedeli yatırılmayan 1027 ada 8 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölüm, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 4 nolu bağımsız bölüm ve 810 ada 604 parselde kayıtlı 3 nolu bağımsız bölümün İİK 133. maddesi uyarınca ihale olunmasına karar verildiği görülmüştür.
Bu bilgiler doğrultusunda, şikayet eden adına 24.06.2022 tarihli ihalede altı adet taşınmaz ihale olunduğu, müdürlükçe verilen on günlük sürenin son günü eft ile satış dosyasına ihale bedellerinin hissesi oranında yatırıldığı, ancak yukarıda adı geçen üç taşınmaz için ihale bedelinin aynı gün iade olunduğu, 05.07.2022 tarihli Şekerbank T.A.Ş. cevabı yazısına göre; altı adet eft çıkış talimatının 16.30 da işleme alınarak tamamının hesaptan çıkışının yapıldığı, eft genel merkezinde yaşanan yoğunluk sebebi ile altı eft işleminin üç tanesinin onaylandığını, üç tanesinin 17.20 de iade olunduğun bildirildiği, ihale alıcısının ihale bedelini süresinde yatıramamasının ihale alıcısının kişisel kusurundan değil Banka işlemlerinde yaşanan yoğunluktan kaynaklı olduğu kaldı ki engelin ortadan kalktığı ertesi gün ihale bedellerinin şikayet eden tarafından satış dosyasına yatırıldığı dikkate alındığında ihale bedelinin süresinde yatırıldığının kabulü gerekirken İcra müdürlüğünce İİK’nın 133. maddesine göre işlem yapılması hatalı olup mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Şikayet eden davacı/ihale alıcısı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 20.10.2022 tarih 2022/3658 E.-2022/2285 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, Bakırköy 10. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 19.07.2022 tarih 2022/1035 E. - 2022/935 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
N. ŞİMŞEK M. ÇAMUR Dr. Ş. KELEŞ S. ÖZTEMİZ Y. ÇİFTCİ
İHALE ALICISININ İHALE BEDELİNİ SÜRESİNDE YATIRAMAMASININ KİŞİSEL KUSURUNDAN DEĞİL BANKA İŞLEMLERİNDE YAŞANAN YOĞUNLUKTAN KAYNAKLI OLDUĞU ANLAŞILMAKTADIR.
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2023/124
Karar No : 2023/6335
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 20.10.2022
SAYISI : 2022/3658 - 2022/2285
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/ihale alıcısı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi İpek Akdeniz tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayet eden ihale alıcısı vekilince; Bakırköy 10. Sulh Hukuk Mahkemesi Satış Memurluğu'nun 2021/5 Satış sayılı dosyasında ihale konusu sekiz adet taşınmazdan altısının müvekkilince satın alındığını, icra müdürlüğünce ihale bedelinin yatırılması için on günlük süre verildiğini, 04.07.2022 tarihinde eft yolu ile ihale bedellerinin yatırılmak istenildiğini ancak banka işlemlerindeki yoğunluk sebebiyle üç ihale bedelinin eft işleminin reddedildiğini, ertesi gün ihale bedellerinin yatırıldığını ancak müdürlükçe üç taşınmaz için ihale bedeli yatırılmadığından ihalenin iptaline karar verildiğini hukuka aykırı olan 06.07.2022 tarihli müdürlük işleminin iptali talep edildiği, mahkemece süresinde satış bedeli yatırılmadığından bahisle şikayetin reddine karar verildiği, şikayet eden ihale alıcısı vekilinin istinaf yoluna başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, anılan kararın şikayet eden ihale alıcısı vekilince temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
Şikayete konu ihalenin yapıldığı tarih itibariyle uygulanması gereken İİK'nın 130. maddesi uyarınca, satış bedeli peşin ödenir. Ancak, icra memuru alıcıya on günü geçmemek üzere bir mühlet verebilir. İİK'nın 134/5 maddesinde; "Taşınmazı satın alanlar, ihaleye alacağa mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydıyla, ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile, satış bedelini derhal veya 130. maddeye göre verilen süre içinde nakden ödemek zorundadırlar" hükmüne yer verilmiştir.
İİK'nın 133/1. maddesine göre “Taşınmaz kendisine ihale olunan kimse derhal veya verilen mühlet içerisinde parayı vermezse, ihale kararı icra müdürü tarafından kaldırılarak teminat akçesi alıcının ikinci fıkra gereğince mesul bulunduğu meblağa mahsup edilmek üzere alıkonulur.”
İİK’nın 9. maddesinde ise; “İcra ve iflas dairelerine yapılacak her türlü nakdî ödeme, Adalet Bakanlığı tarafından uygun görülecek bankalarda icra ve iflas dairesi adına açılan hesaba yapılır. Haciz sırasında, borçlu veya üçüncü kişiler tarafından yapılan ödeme nedeniyle tahsil edilen paralar, en geç tahsilatın yapıldığı günü takip eden ilk iş günü çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilir. İcra ve iflas dairelerince yapılması gereken her türlü nakdî ödeme, ilgilisinin gösterdiği banka hesabına aktarılmak üzere, icra müdürü tarafından re'sen bankaya verilecek talimat gereği yapılır. Talimat, paranın icra ve iflas dairesi hesabına yatırılmasını takip eden en geç üç iş günü sonuna kadar verilir. İcra ve iflas daireleri aldıkları kıymetli evrak ve değerli şeyleri kasalarında, zorunlu hâllerde ise kiralanacak banka kasalarında muhafaza ederler.“ hükmü yer almaktadır.
Somut olayda Bakırköy 10. Sulh Hukuk Satış Memurluğu’nun 2021/5 sayılı dosyasında 24.06.2022 tarihinde gerçekleştirilen ihalede, 802 ada 263 parselde kayıtlı 1 nolu bağımsız bölümün 1.200.000,00 TL bedelle Mustafa G.’e, 810 ada 604 parselde kayıtlı olan 3 nolu bağımsız bölümün 7.100.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 810 ada 604 parselde kayıtlı olan 2 nolu bağımsız bölümün 5.600.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölümün 1.701.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 8 nolu bağımsız bölümün 10.000.000,00 TL bedele Mustafa G.’e, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 4 nolu bağımsız bölümün 17.601.000,00 TL bedele Mustafa G.’e ihale edildiği, hissedar olan Mustafa G.’e ihale bedelini yatırmak üzere on günlük süre verildiği görülmüştür.
Şikayet edenin 810 ada 604 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölüm, 810 ada 604 parselde kayıtlı 3 nolu bağımsız bölüm ve 802 ada 263 parselde kayıtlı 1 nolu bağımsız bölüm üzerlerinde 2/3 oranında hisseye sahip olduğu yukarıda adı geçen diğer taşınmazlarda ise ½ oranında hisseye sahip olduğu, 04.07.2022 tarihinde ihale alıcısı tarafından hisse oranına göre 5.000.000,00 TL, 1.866.334,00 TL, 340.000,00 TL, 850.500,00 TL, 8.800.500,00 TL, 340.000,00 TL’nin satış dosyası hesabına yatırıldığı, 850.500,00 TL, 8.800.500,00 TL, 2.366.667,00 TL ihale bedelinin aynı gün hesaba iade dönmesi üzerine 05.07.2022 tarihinde şikayet eden tarafından 2.366.667,00TL, 8.800.500,00 TL, 850.500,00 TL ihale bedelinin hesaba yatırıldığı, 06.07.2022 tarihli icra müdürü kararı ile Mustafa G. tarafından süresinde ihale bedeli yatırılmayan 1027 ada 8 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölüm, 1027 ada 8 parselde kayıtlı 4 nolu bağımsız bölüm ve 810 ada 604 parselde kayıtlı 3 nolu bağımsız bölümün İİK 133. maddesi uyarınca ihale olunmasına karar verildiği görülmüştür.
Bu bilgiler doğrultusunda, şikayet eden adına 24.06.2022 tarihli ihalede altı adet taşınmaz ihale olunduğu, müdürlükçe verilen on günlük sürenin son günü eft ile satış dosyasına ihale bedellerinin hissesi oranında yatırıldığı, ancak yukarıda adı geçen üç taşınmaz için ihale bedelinin aynı gün iade olunduğu, 05.07.2022 tarihli Şekerbank T.A.Ş. cevabı yazısına göre; altı adet eft çıkış talimatının 16.30 da işleme alınarak tamamının hesaptan çıkışının yapıldığı, eft genel merkezinde yaşanan yoğunluk sebebi ile altı eft işleminin üç tanesinin onaylandığını, üç tanesinin 17.20 de iade olunduğun bildirildiği, ihale alıcısının ihale bedelini süresinde yatıramamasının ihale alıcısının kişisel kusurundan değil Banka işlemlerinde yaşanan yoğunluktan kaynaklı olduğu kaldı ki engelin ortadan kalktığı ertesi gün ihale bedellerinin şikayet eden tarafından satış dosyasına yatırıldığı dikkate alındığında ihale bedelinin süresinde yatırıldığının kabulü gerekirken İcra müdürlüğünce İİK’nın 133. maddesine göre işlem yapılması hatalı olup mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Şikayet eden davacı/ihale alıcısı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 20.10.2022 tarih 2022/3658 E.-2022/2285 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, Bakırköy 10. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 19.07.2022 tarih 2022/1035 E. - 2022/935 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
N. ŞİMŞEK M. ÇAMUR Dr. Ş. KELEŞ S. ÖZTEMİZ Y. ÇİFTCİ