T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2025/1482
Karar No      : 2025/2600

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

(BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ KARARLARI ARASINDAKİ
UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE DAİR)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                        : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu
TARİHİ                                  : 24.02.2025
SAYISI                                  : 2024/23 E., 2025/5 K.

I. BAŞVURU

Mutki Sulh Hukuk Mahkemesi hakimi tarafından, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları nedeniyle avukata verilen vekaletname ile bu davanın açılması ve sonucunda avukatın bu ilişkiden kaynaklanan vekalet ücretini alamaması üzerine avukatın müvekkiline karşı açtığı vekalet ücreti alacağı davalarında hangi Mahkemenin görevli olacağı hususunda Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi arasında ortaya çıkan uyuşmazlığın giderilmesi için ilgili Yargıtay Hukuk Dairesi nezdinde gerekli başvurunun yapılmak suretiyle uyuşmazlığın giderilmesini teminen anılan Daireler tarafından verilen kesin nitelikteki kararlar bakımından 5235 sayılı Kanun'un 35/3. maddesi uyarınca uyuşmazlığın giderilmesi talep edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR

A. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 30.10.2024 tarihli ve 2022/2794 E., 2024/1687 K. sayılı Kararı

Davacı avukat tarafından davalının iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talepli davasını takip ettiği, vekalet ücretinin ödenmediği, alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itiraz edildiği, itirazın iptali talepli açılan davada Bursa 4. Tüketici Mahkemesinin 10.11.2022 tarihli ve 2021/310 E., 2022/489 K. sayılı ilamıyla; davanın kısmen kabulüne, Bursa 9. İcra Müdürlüğünün 2021/2543 E. sayılı takip dosyasında davalının 70.493,85 TL asıl alacak yönünden itirazının iptaline, takibin 70.493,85 TL asıl alacağa takip tarihinden tamamen tahsil edilinceye kadar yıllık %9 ve değişen oranlarda yasal faizi ve faiz miktarına %5 BSMV, avukatlık ücreti, icra giderleri, BK'nın 100. maddesi uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine dair verilen kararının davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince; taraflar arasındaki vekalet ilişkisine konu dava, davalı adına dava dışı işveren aleyhine iş mahkemesinde iş kazasından kaynaklanan tazminat istemiyle açılan bir dava olup, davalının mesleki faaliyeti kapsamında kaldığından, davalının tüketici olmadığı, dolayısıyla dava konusu sözleşmenin de tüketici sözleşmesi niteliğinde olmadığı, Genel Mahkemelerin görevli olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun usulen kabulü ile HMK 353/1-a/3 m. uyarınca hükmün kaldırılmasına dair kesin olmak üzere karar verilmiştir.

B. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 12.10.2023 tarihli ve 2023/1307 E., 2023/1422 K. sayılı Kararı

Davacı avukat tarafından davalının İş Mahkemesinde maddi ve manevi tazminat talepli davasını takip ettiği, vekalet ücretinin ödenmediği, alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itiraz edildiği, itirazın iptali talepli açılan davada Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 30.05.2023 tarihli ve 2023/255 E., 2023/205 K. sayılı ilamıyla; eldeki davanın 6502 sayılı Kanun’a 7251 sayılı Kanun’un 59. maddesi ile eklenen 73/A maddesinin yürürlüğe girdiği 28.07.2020 tarihinden sonra açıldığı, davacının dava şartı olan zorunlu arabuluculuk yoluna başvurmadan eldeki davayı açtığı, davacının öngörülen dava şartını yerine getirmeden eldeki davayı açtığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine dair verilen kararının davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kesin olmak üzere karar verilmiştir.

C. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 22.02.2022 tarihli ve 2022/438 E., 2022/259 K. sayılı Kararı

Davacı avukat tarafından davalının iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talepli davasını takip ettiği, haksız olarak azledildiği, vekalet ücretinin ödenmediği, vekalet ücretinin tahsili talepli açılan davada Kütahya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 17.12.2021 tarihli ve 2021/233 E., 2021/358 K. sayılı ilamıyla; eldeki davanın 6502 sayılı Kanun’a 7251 sayılı Kanun’un 59. maddesi ile eklenen 73/A maddesinin yürürlüğe girdiği 28.07.2020 tarihinden sonra 02.08.2021 tarihinde açıldığı, davacının dava şartı olan zorunlu arabuluculuk yoluna başvurmadan eldeki davayı açtığı, davacının öngörülen dava şartını yerine getirmeden eldeki davayı açtığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine dair verilen kararının davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kesin olmak üzere karar verilmiştir.

D. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 30.05.2024 tarihli ve 2022/197 E., 2024/1014 K. sayılı Kararı

Davacı avukat tarafından davalının iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talepli davasını takip ettiği, haksız olarak azledildiği, vekalet ücretinin ödenmediği, vekalet ücretinin tahsili için başlatılan takibe itiraz edildiği, itirazın iptali talepli açılan davada Bursa 3. Tüketici Mahkemesinin 24.05.2022 tarihli ve 2022/197 E., 2022/198 K. sayılı ilamıyla; taraflar arasındaki hukuki ilişki incelendiğinde davalının iş kazası geçirmesi nedeniyle davacı tarafından işveren aleyhine dava başlatıldığı, vekalet sözleşmesinden kaynaklı ilişkinin niteliği tüketici işlemi kapsamında sayılabilecek bir ilişkiye dayanmadığı, uyuşmazlığın genel yetkili Mahkemede çözülmesi gerektiği gerekçesiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine dair verilen kararının davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince; taraflar arasındaki vekalet akdinin kurulmasındaki temel işlemin tüketici işleminden kaynaklandığı, davacının temel hukuki ilişkide tüketici sıfatına sahip olduğu, davaya Tüketici Mahkemesince bakılması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının HMK'nın 353/1.a.3 hükmü uyarınca kaldırılmasına, işin esasına girilerek inceleme yapılması için dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesine dair kesin olmak üzere karar verilmiştir.

E. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 22.01.2024 tarihli ve 2023/1357 E., 2024/63 K. sayılı Kararı

Davacı avukat tarafından asıl ve birleşen davada davalının iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talepli davasını takip ettiği, haksız olarak azledildiği, vekalet ücretinin ödenmediği, vekalet ücretinin tahsili talepli açılan davada Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.06.2023 tarihli ve 2018/818 E., 2023/253 K. sayılı ilamıyla; asıl davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, akdi vekalet ücreti talebi yönünden 15.150,00 TL'nin azil tarihi olan 15.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı İsmail Aksu'dan alınarak davacıya verilmesine, karşı vekalet ücreti talebinin reddine, yargılama giderlerine ilişkin talebin reddine, birleşen davanın reddine dair verilen kararının taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince; taraflar arasındaki vekalet akdinin kurulmasındaki temel işlemin tüketici işleminden kaynaklandığı, davacının temel hukuki ilişkide tüketici sıfatına sahip olduğu, davaya Tüketici Mahkemesince bakılması gerektiği gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının HMK'nın 353/1.a.3 hükmü uyarınca kaldırılmasına, dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesine dair kesin olmak üzere karar verilmiştir.

III. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI

Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 24.01.2025 tarihli ve 2025/5 E. sayılı kararı ile; Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kesin nitelikteki kararları arasında; iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları nedeniyle avukata verilen vekaletname ile bu davanın açılması ve sonucunda avukatın bu ilişkiden kaynaklanan vekalet ücretini alamaması üzerine avukatın müvekkiline karşı açtığı vekalet ücreti alacağı davalarında hangi Mahkemenin görevli olacağı konusunda uyuşmazlık bulunduğu, Daireler arasında uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararları doğrultusunda girilmesi görüşü bildirilerek 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un (5235 sayılı Kanun) 35. maddesi uyarınca uyuşmazlığın giderilmesi talep edilmiştir.       

IV. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

Uyuşmazlık, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları nedeniyle avukata verilen vekaletname ile bu davanın açılması ve sonucunda avukatın bu ilişkiden kaynaklanan vekalet ücretini alamaması üzerine avukatın müvekkiline karşı açtığı vekalet ücreti alacağı davalarında hangi Mahkemenin görevli olacağı noktasında toplanmaktadır.

Bölge Adliye Mahkemelerinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 35. maddesinde yer alan düzenlemedir.

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 3. maddesine göre tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder.

6502 sayılı Kanun'un 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa Tüketici Mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Bir hukuki işlemin sadece 6502 sayılı Kanunda düzenlenmiş olması tek başına o işlemden kaynaklanan uyuşmazlığı Tüketici Mahkemesinde görülmesini gerektirmez. Bir hukuki işlemin 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için taraflardan birinin tüketici, diğer tarafın ise satıcı, sağlayıcı ya da müteşebbis olması gerekir.

Somut olaylarda, davalıların işçi statüsü ile açtığı iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası kapsamında davacı tarafa vekâlet verildiği, uyuşmazlık da bu vekâlet ilişkisinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Davalıların İş Mahkemesindeki iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davasında, işçi statüsünde olduğu, mesleki bir faaliyeti yerine getirdiği ve mesleki nedenle tüketici olarak değerlendirilemeyeceğinden taraflar arasındaki uyuşmazlığın Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında kaldığının kabulü de mümkün değildir (Dairemizin 26.09.2022 tarihli ve 2022/6067 E., 2022/6981 K.; 13.06.2023 tarihli ve 2022/5901 E., 2023/1911 K. sayılı ilamları ile Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 18.01.2016 tarihli ve 2015/37991 E, 2016/562 K.; 19.12.2016 tarihli ve 2016/27848 E, 2016/23691 K. ilamları).

Açıklanan sebeplerle uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 30.10.2024 tarihli ve 2022/2794 E., 2024/1687 K. sayılı kararının gerekçesi açısından genel hatları ile Dairemiz emsal kararlarına da uygun olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın yukarıda ayrıntılı şekilde açıklanan doğrultuda giderilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır

V. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. İş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları nedeniyle avukata verilen vekaletname ile bu davanın açılması ve sonucunda avukatın bu ilişkiden kaynaklanan vekalet ücretini alamaması üzerine avukatın müvekkiline karşı açtığı vekalet ücreti alacağı davalarında görevli Mahkemenin Genel Mahkemeler olduğu gözetilerek Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin kesin nitelikteki kararları arasındaki görüş ve uygulama uyuşmazlığının bu şekilde giderilmesine,

2. Dosyanın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,

3. Karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemelerinin hukuk dairelerine bildirilmesi için Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreterliğine gönderilmesine,

05.05.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.

Başkan               Üye                    Üye                             Üye               Üye 
Battal Yılmaz       Halil Özdemir     Adviye Füsun Ayaz     Emir Ateş      Muzaffer Gürkanlı