T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/1181
Karar No      : 2024/4345

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 21.12.2022
SAYISI                                 : 2020/2159 Esas, 2022/1778 Karar

Taraflar arasındaki istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabul ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili şirketin, 300.000,00 TL bedelli, 30.07.2020 keşide tarihli, keşidecisi P. Yapı Sistemleri Gıda ve Hayv. Ürünleri San. ve Ltd. Şti. olan bir adet çekin yasal ve meşru hamili olduğunu, bahsekonu çekin henüz müvekkili tarafından kaşelenmeden kasadan çalındığını, çekteki imza ve kaşenin müvekkiline ait olmadığını, çek zıyai davasından sonra davalı tarafça çekin takibe konulduğunu, işbu davanın 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 758 inci maddesi uyarınca açıldığını ileri sürerek ihtiyati tedbire ve çekin istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde, arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediğini, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkilinin faturalı alacağı mukabilinde çekin alacaklısı ve meşru hamili olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 28.01.2022 tarihli duruşma gün ve saatinden haberdar olmasına rağmen davacı vekilinin duruşmaya mazeretsiz olarak katılmadığı, bir önceki celseye katılıp duruşma gününden haberdar olduğundan dosyanın 28.01.2022 tarihli celsede işlemden kaldırıldığı, dosyanın takipsiz bırakıldığı, davanın basit yargılamaya tabi olduğu gerekçesiyle davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 150 nci maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesinin 06.10.2022 tarihli tavzih kararı ile davalı vekilinin ihtiyati tedbirin kaldırılması talebi, dosyadan el çekildiği gerekçesiyle reddedilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararlarına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dosyasının işlemden kaldırılmasına ilişkin kararın taraflara tebliğ edilmesi gerektiğini, bir kısım emsal kararlara göre dosyanın işlemden kaldırılmış olduğundan ilgili tarafın haberdar edilmesi gerektiğini, ancak böyle bir karardan haberdar olan tarafın davayı yenileme hakkını kullanmasının bekleneceğini, bu yönde emsal kararların bulunduğunu, müvekkiline böyle bir tebligatın yapılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince gerek yargılama süresince gerek gerekçeli kararın yazımı aşamasında, yetkisiz mahkemece verilmiş olan tedbir kararının kaldırılmış olduğu tespitine yer verilmediğini belirterek ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yetkisizlik kararı ile dava dosyasının tevzi olduğu İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesince 24.05.2021 tarihli tensip tutanağı ile davanın basit usulde görülmesine karar verilerek duruşma gününün 12.11.2021 tarihi olarak belirlendiği, davacı ve davalı vekilinin katılımı ile yapılan 12.11.2021 tarihli duruşma ara kararı ile bir sonraki duruşmanın 28.01.2022 tarihi olarak belirlendiği, buna göre tarafların duruşma gün ve saatinden haberdar oldukları, buna rağmen davacı vekilinin 28.01.2022 tarihli duruşmaya katılmadığı ve mazeret de bildirmediği, dosyanın işlemden kaldırılmasına ilişkin ara kararın mahkemece taraflara tebliğ edileceğine ilişkin bir yasa hükmü bulunmadığı, bu nedenle, bu tür ara kararların taraflara tebliğinin 6100 sayılı Kanun'un 24 üncü maddesindeki tasarruf ilkesi ile 25 inci maddesindeki taraflarca getirilmesi ilkeleri kapsamında mahkemeye yüklenemeyeceği, davacının usul hükümlerine göre haberdar olduğu duruşmaya katılması veya duruşma tarihinden önce mazeret sunması veya eski hale getirme talebinde bulunması gerektiği, davacı vekilinin emsal olarak gösterdiği kararların, davacı vekilinin duruşma için mazeret bildirdiği, ancak mazeretin mahkemece kabul edilmediği durumlara ilişkin olduğu, somut olayda davacının mazeret bildirmediği anlaşıldığından emsal olarak belirtilen Yargıtay kararlarının eldeki dava yönünden emsal olmadığı, davacı vekilinin istinaf başvurusunun yerinde olmadığı; davalı vekilinin istinafına gelince, dava açılmamış sayıldığına göre, ihtiyati tedbirin de kalktığının kabulü gerektiği, bu nedenle İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına dair karar ile birlikte ihtiyati tedbiri kaldırması da gerekirken, kaldırmamış olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava hakkında yeniden karar verilmesine, buna göre davanın açılmamış sayılmasına, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf aşamasındaki itirazlarını yineleyerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, çekin isdirdatı talebine ilişkin olup, uyuşmazlık, önceki celseye katılıp gelecek celseden haberdar olan vekilin mazeretsiz olarak duruşmaya katılmaması halinde dosyanın işlemden kaldırılması kararının tebliğinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 24, 25, 150, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

27.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan V.        Üye                         Üye                     Üye                          Üye  
Ali Orhan          Mehmet Cebeci      Mehmet Tunç      Döndü Deniz Bilir     Okan Albayrak