T.C.
YARGITAY
7. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2022/4564
Karar No      : 2023/5205

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 30.05.2022
SAYISI                                 : 2022/606 E., 2022/789 K.

Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kamu düzeni nedeniyle kabulü ile davacının istinaf talebinden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı; paydaşı olduğu 1958 ada 7 No.lu parselde bulunan taşınmazın 156/353 payını 06.11.2019 tarihinde, 1958 ada 8 No.lu parselde bulunan taşınmazın 2/3 payını 06.11.2019 tarihinde davalının satın aldığını, ön alım hakkına dayanarak belirlenecek gerçek bedel üzerinden tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı; ödediği 300.000,00 TL bedel ile 12.000,00 TL tapu harcı ve 291,00 TL tapu döner sermaye payı toplamının tarafına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.

2. Mahkeme; ''..... Satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderini, mahkememizin 03/06/2021 tarihli duruşmasında; davacıya 306.000,00 TL ön alım hakkı bedelini davalı adı ve soyadı dosya numarası belirtilerek 3'er aylık vadeli bir hesaba depo etmek üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine, kesin süre içerisinde yatırılmadığı takdirde ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçilmiş sayılacağının ihtarına (ihtarat yapıldı) bu hususta Nevşehir Vakıflar Bankası şubesine müzekkere yazılmasına" şeklinde ara kararı kurulduğu, kesin süre içerisinde yatırılmadığı taktirde yasal sonuçlarının ne olacağı açıklanmış ve ihtarat yapılmıştır. Verilen kesin süre içerisinde davacı tarafça ön alım bedelinin ilgili bankaya yatırılmadığı ve buna ilişkin makbuzların da mahkemeye sunulmadığı anlaşılmıştır.

Tüm dosya kapsamının incelenmesi neticesinde; davacının verilen kesin süre içerisinde ön alım bedelini yatırmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

3. Mahkeme, 07.03.2022 tarihli ek kararı ile; muhtıra davacı vekiline 15.02.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, istinaf yoluna başvurma harcı ve maktu karar harcını yatırması gerekirken, 21.02.2022 tarihinde sistemden istinaf harç tutarları miktarında gider avansı 310,00 TL'nin yatırılmış olduğu, istinaf harçları olarak yatırılmadığı anlaşılmakla, istinaf talebinin reddine karar vermiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili, bedelde muvazaa iddiasının mahkemece araştırılmadığını belirterek, istinaf talebinde bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;

a. Davacı tarafın istinaf talebinin kamu düzeni nedeniyle kabulü ile Nevşehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 07.03.2022 tarih ve 2020/120 Esas, 2021/455 Karar sayılı ek kararının HMK'nın 353/1-b/2. maddesi gereğince kaldırılarak aşağıdaki şekilde yeniden hüküm kurulmasına;

b. Davacının istinaf talebinden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.

2. Bölge Adliye Mahkemesi; " ...dosyanın incelenmesinde, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesi üzerine kararın davacı ve davalı vekillerine tebliğ edildiği, davacı vekilinin süresinde istinaf talebinde bulunduğu, ancak istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve maktu karar harcının yatırılmaması üzerine mahkemece istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve istinaf karar harcını bir haftalık kesin süre içinde yatırması için muhtıra gönderildiği, muhtıranın 15.02.2022 tarihinde tebliğ edildiği, bu süre zarfında istinaf harçlarının yatırılmaması üzerine mahkemece 07.03.2022 tarihli ek kararla davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verildiği, bu ret kararına karşı davacı vekilince istinaf talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır.

Hemen belirtmek gerekir ki 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 344. maddesinde "İstinaf dilekçesi verilirken istinaf kanun yoluna başvuru harcı ve tebliğ giderleri de dahil olmak üzere tüm giderler ödenir. Bunların hiç ödenmediği veya eksik ödenmiş olduğu sonradan anlaşılırsa kararı veren mahkeme tarafından verilecek bir haftalık kesin süre içerisinde tamamlanması aksi halde başvurudan vazgeçmiş sayılacağı hususu başvurana yazılı olarak bildirilir." düzenlemesine yer verilmiş, maddenin devamında verilen kesin süre içerisinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde mahkemece başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verileceği ve bu karara karşı istinaf yoluna başvurulması halinde 346/2. fıkrası hükmünün kıyas yoluyla uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Dosya kapsamına göre, istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve istinaf karar harcının süresinde yatırılmadığı anlaşılmakla HMK'nın 344. maddesine göre davacı vekilinin istinaf kanun yolundan vazgeçmiş sayılmasına karar verilmesi gerekirken istinaf talebinin reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.'' gerekçesi ile hükmü kaldırarak istinaf talebinden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, muvazaa iddiası araştırılmadan verilen ret kararını süresinde istinaf ettiklerini, istinaf harcının tamamlanması için “yatırılma mercii” yazmayan muhtıra gönderildiğini, bu sürede UYAP sisteminden hak kaybı yaşanmaması için harç sekmesinde yatıramadığı ücreti gider avansı sekmesinden harç olarak yatırdığını, verilen kararın usule aykırı olduğu vd. nedenlerle kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

TMK nun 732 vd maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Somut olayda, davacının ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemi, İlk Derece Mahkemesi tarafından ön alım bedelinin verilen süre içerisinde yatırılmamış olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı vekiline 29.01.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili 07.02.2022 tarihinde istinaf isteminde bulunmuştur.

İstinaf harcını yatırması için çıkarılan muhtıra, davacı vekiline 15.02.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili muhtırada yazılı harç miktarını 21.02.2022 tarihinde gider avansı olarak yatırmıştır.

Görüldüğü üzere istinaf harcı olarak 310,00 TL'nin yatırılması için çıkarılan muhtıra üzerine davacı vekili bu bedeli gider avansı olarak yatırmıştır. Yapılan bu yanlışlığın kalem tarafından UYAP üzerinden düzeltilebileceği halde mahkemece istinaf talebinin reddine karar verilmesi yanlış olduğu gibi gider avansı da talep edilmediği, yatırılan miktarın harç bedeli ile aynı olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, yapılan yanlışlığın kayıtlarda düzeltilmek suretiyle işin esasının incelenmesi gerektiğinden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA,

2. Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

01.11.2023 tarihinde oy çokluğu ile karar verildi.

Başkan             Üye                            Üye                 Üye                  Üye 
Ayşe Tartıcı       Sevinç Türközmen     Suat Arslan     Mustafa Erol     Necmi Apaydın
Çevikbaş                                                                     (Karşı oy)

KARŞI OY

Davacı vekili davanın açılışından itibaren işlemlerini UYAP Avukat Portalı üzerinden yapmıştır. Davanın açılış harçlarını ve gider avansını portal üzerinden ilgili hesaplara yatırmış, harçlar için Sayman Mutemedi alındısı, gider avansı için Tahsilat Makbuzu portal üzerinden düzenlenmiştir.

UYAP öncesi dönemde mahkeme veznesine yatırılan paralardan harçlar, tahsilatı yapan görevli tarafından maliye veznesine ya da hesabına yatırılırken portal üzerinden yapılan işlemlerde yatırılan paranın ne için yatırıldığı ekran üzerinden seçilerek doğrudan ilgili hesaba ulaşması sağlanmaktadır.

Davacı vekilinin istinaf harcının yatırması için tebliğ edilen muhtırada belirtilen süre içerisinde harç yatırması gerekirken yine portal üzerinden "gider avansı" olarak yatırmış olması nedeniyle mahkeme görevlilerinin avans hesabından reddiyat yaparak parayı çekip maliye veznesine yatırmak görevleri olmadığından, harç zamanında Maliye veznesine intikal etmemiştir.

Bu açıklamalara göre muhtıra tebliğine rağmen harcın süresinde yatırılmaması nedeniyle Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin davacının istinaf talebinden vazgeçmiş sayılmasına dair kararı usule ve kanuna uygun olduğundan sayın çoğunluğun kararına iştirak edemiyorum.

ÜYE
Mustafa EROL

BİLGİ : “Dosyada yeterli gider avansı varsa ve istinaf harçları yatırıldıysa istinaf talebi reddedilemez” şeklindeki Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 31 Mart 2021 tarihli kararı ve bu dosyaya ilişkin olarak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 13 Aralık 2022 tarihli kararı için bkz.

http://karamercanhukuk.com/yargitay-karari/dosyada-yeterli-gider-avansi-varsa-ve-istinaf-harclari-yatirildiysa-istinaf-talebi-reddedilemez