T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2023/2107
Karar No      : 2024/131

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
TARİHİ                                 : 26.12.2022
SAYISI                                 : 2020/1334 E., 2022/2341 K.

Taraflar arasındaki ayıplı mal davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili, müvekkilinin davalı R. A.Ş.nin üreticisi olduğu aracı sıfır kilometre olarak diğer davalıdan satın aldığını, araç alındıktan kısa bir süre sonra arıza vermeye başladığını, araçtaki sorunun hala devam ettiğini, müvekkilinin garanti süresi içerisinde ücretsiz onarım yaptırdığını, müvekkilinin ayıp ilk ortaya çıktığı andan itibaren aracı satın aldığı yetkili otomotiv servisine başvurarak ihbar ettiğini, onarma adı altında yapılan çalışmalardan hiçbir sonuç alınmadığını ileri sürerek malın ayıpsız ve sıfır kilometre misli ile değişimini istemiştir.

II. CEVAP

Davalı A.A. Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. vekili, dava konusu aracın müvekkil şirkete ait servise sadece bir defa 08/07/2019 tarihinde 2 yıllık bakım talebi ile gittiğini, davacının dava dilekçesinde belirttiği hiçbir sorundan bahsetmediğini, rutin yapılması gereken bakım işlerini talep edip imzası ile onayladığını, dava konusu araçla ilgili müvekkil şirkette 2 yıl içinde hiçbir arıza ihbar yapılmadığını, davacının gerekli sürede yasal bir talepte bulunmadığını ve aynı yasada belirtilen şartları yerine getirmediğini savunarak davanın reddini dilemiştir.

Davalı R.M. Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş vekili; davacının kullanımındaki R. marka araçların üreticisinin müvekkil şirketin olmadığını, davacının dava konusu aracı hasarsız ve eksiksiz olarak teslim aldığını, sorunsuz teslim aldığına dair bir teslim tesellüm belgesi imzaladığını, davacının ayıp ihbar yükümlülüğünü yasal süresi içerisinde yerine getirmediğini,, davacının seçimlik haklarından onarım hakkını kullandığını, müşteriye tanınan haklar yenilik yenilik doğuran haklar olup, bir kere kullanılmakla sona erdiği ve değiştirilemediğini, dava konusu araçta, araç değişimini gerektirecek, sürekli kullanıma engel önemli bir ayıp bulunmadığını, maldan yararlanmayı etkilemeyen, sorun olduğunda basit bir onarımla ücretsiz olarak garanti kapsamında giderilmesinin her zaman mümkün olduğunu, aracın yetkili serviste onarılması durumunda araçta hiçbir değer kaybı olmayacağını savunarak davanın reddini dilemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; aldırılan bilirkişi raporunda dava konusu araçta ayıp olduğu ancak ayıbın onarım yoluyla giderildiği, dava konusu araç üzerinde oksijen sondası değişmesi ile yapılacak onarım halinde ve onarımdan sonra araç üzerinde sonradan tespit edilebilir bir iz, performans düşüşü veya ömür azalması oluşmadığı, dolayısıyla araçta yapılacak oksijen sondası değişme işlemleri sonucunda herhangi bir değer kaybı oluşmayacağı tespit edildiğinden davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili, verilen kararın Garanti Belgesi Yönetmeliğinin 9 uncu maddesine aykırı olduğunu, kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere müvekkilinin garanti süresi içerisinde arızalanan aracını defalarca onarılması için tamir ettirdiğini, ancak sonuca ulaşamadığını, bu sebepten dolayı misli ile değiştirilmesini talep ettiklerini, bu hakkın kullanılabilmesi için kanun sadece garanti süresi içerisinde tekrar arızalanması şartını aradığını, müvekkilinin 0 km olarak aldığı aracın 10 defa arızalandığının ve her defasından parça değişerek ayıbın onarım yolu ile giderildiği ve onarımdan sonrada araçta değer kaybı olmadığından dolayı taleplerinin reddedildiğini, ilgili yönetmeliğin ayıpsız misli ile değiştirilmesi için gerekli husus açıkça belirtilmesine rağmen yerel mahkemenin taleplerini kanunda var olmayan menfi şartlara bağlayarak reddettiğini, kanun ayıpsız misli ile değiştirilmesi için ne ayıbın onarım yolu ile giderilmemesini ne de değer kaybı olmamasını aradığını, hal böyle iken yerel mahkemenin taleplerinin reddetmesinin hukuki dayanağının olmadığını, müvekkilinin aracın sürekli arızalanmasından dolayı araçtan yararlanamadığını ve bu durumun süreklilik arz ettiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alanında uzman üç kişilik bilirkişi heyetince hazırlanan hüküm kurmaya elverişli, dosya kapsamına uygun bilirkişi raporuna göre, davalı tarafından yapılan masrafsız onarımlar ile ayıbın giderildiği ve onarımın davaya konu araçta değer kaybına yol açmadığının tespit edildiği, davacının ücretsiz onarım hakkını kullanarak aracı herhangi bir ihtirazi kayıt olmadan teslim aldığı, sorunun dava açılmadan önce giderilmiş olduğu, 6502 Sayılı Kanun'un 11 inci maddesinde sayılan hakların seçimlik hak niteliğinde olup karşı tarafın rızasına veya onayına bağlı olmadığı, ancak 6502 sayılı TKHK.nun 11. maddesinde sayılı bu seçimlik hakların kullanılmakla tükenen haklardan olduğu, davacının onarım hakkını kullanarak bu seçimlik hakkını kullandığı ve seçimlik hakkın kullanılması sonucu araçta davacının ileri sürdüğü sorunun masrafsız onarım yapılarak giderildiğinin anlaşılması karşısında, istinaf talebinde bulunan davacı vekilinin ileri sürdüğü sebepler kapsamında yapılan inceleme sonucunda, mahkemece, yargılamanın HMK’da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olduğu, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmadığı, dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, İlk Derece Mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, istinaf dilekçesindeki hususları tekrar ederek araçtaki ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğunu, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi "ayıbın onarım yolu ile giderildiği kanaatine varılmıştır." kısmına hukuka aykırı bir şekilde itibar ederek seçimlik kanuni hak olan ayıpsız misliyle değiştirme taleplerinin reddedildiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, malın ayıplı olmasından kaynaklanan ayıpsız misli ile değişimi talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’nun 8 inci maddesi

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’nun 11 maddesi

13.04.2014 tarihli Garanti Belgesi Yönetmeliğinin 9 ve 11 inci maddeleri

3. Değerlendirme

1 .Davacının sıfır kilometre olarak satın almış olduğu araçta, üretimden kaynaklı ayıp olduğu, bu ayıbın baş göstermesi üzerine, davacı tarafından aracın davalı satıcıya teslim edildiği, davalı satıcının araç üzerinde yaptığı incelemeler sonucunda, araçtaki oksijen sondasından kaynaklı arızanın ortaya çıkması sonucu, garanti süresi içerisinde sekiz kez parça değişimi gerçekleştirilerek giderildiği "...arızanın yapılacak basit bir inceleme ile ortaya çıkabilecek nitelikte olmayıp kullanımla ortaya çıkan gizli ayıp niteliğinde olduğu..." dosya kapsamı ve bilirkişi raporu ile sabittir. Yine yargılama aşamasında alınan ve hükme esas teşkil eden bilirkişi raporunda “11.913 km arızanın tekrarlanmadığı göz önünde bulundurulduğunda arızanın giderildiği görüş ve kanaati” bildirilmiş olmakla, yeniden aynı arızanın ortaya çıkmayacağından bahsedilmesi mümkün değildir. Tüketicinin sıfır kilometre olarak almış olduğu araçta, garanti süresi içerisinde aynı arızanın sekiz kez gerçekleşmesi, arızaların giderilmesi esnasında her defasında bir çok parçası değiştirilmesi nedeniyle araç orjinal halini kaybettiği gibi arızalar giderilse bile tüketicinin araca duyduğu güvenin sarsılması nedeniyle araçtan beklediği yararı, konforu ve performansı sağlamaması, tüketicinin maldan yararlanamamasının süreklilik arz etmesi gibi hususlar da göz önüne alındığında, eldeki dava yönünden aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini isteme koşullarının gerçekleşmiş olduğunun kabulü gerekir. O halde mahkemece, aracın ayıpsız misli ile değişimi yönünde karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

2. Diğer taraftan tüketicinin harçtan muaf olduğu gözetilmeden davacının harçtan sorumlu tutulmuş olması da usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir

VII. KARAR

Açıklanan sebeple,

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin

Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

11.01.2024 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

Başkan              Üye                            Üye                    Üye                   Üye
Ömer Kerkez      Nurten Abacı Utku     Halil Özdemir     Hikmet Kanık    Ferhan Temel
                                                              (Muhalif)